Wystawy czasowe

We wstępie do swojej nowej przełomowej pracy pt. Radykalne oko prof. Andrzej Turowski wyznacza I wojnę światową jako kluczowe i formujące wydarzenie dla historii modernizmu, które też “ujawniło odrębne obszary męskiego i kobiecego doświadczenia”. Takie założenie bliskie jest wystawie Lwowianki, która jednak poszerza perspektywę “kryzysu i destrukcji” o traumatyczne wydarzenia związane z II wojną światową, znajdujące odbicie w indywidualnych doświadczeniach  lwowskich  artystek. Trwająca agresja Rosji przeciwko Ukrainie uaktualnia te bolesne przeżycia, wydawałoby się, że na zawsze zażegnane zgodnie z hasłem “Nigdy więcej”.

Atma, miejsce związane z kompozytorem Karolem Szymanowskim, przestrzeń, która jest przesiąknięta muzyką i nią rozbrzmiewa. Jednocześnie stanowi znakomite „tło” dla wspaniałych dzieł malarskich przełomu XIX i XX wieku, obrazujących piękny i bardzo wdzięczny motyw Przy fortepianie. Na wybranych do pokazu obrazach panuje przede wszystkim atmosfera skupienia i nastrój kontemplacji. Nic i nikt nie zakłóca kameralności i harmonii tych chwil, kiedy zaczyna rozbrzmiewać dźwięk. Ten niezwykły instrument, jakim jest fortepian, zachwyca nie tylko swoim eleganckim kształtem, ale całą gamą symbolicznych treści. Wzbudza różnorodne emocje, namiętności, reminiscencje, kreuje przestrzeń do rozmaitych interpretacji, ucieleśniala klasę i kulturę, często przywołuje nostalgię.

Muzeum Narodowe w Krakowie od czasu otwarcia ekspozycji sztuki nowej i najnowszej w Gmachu Głównym (1959) konsekwentnie buduje kolekcję sztuki współczesnej zwracając uwagę na jej najciekawsze zjawiska i wybierając prace artystów będących wyrazistymi reprezentantami swoich czasów. Jesteśmy jednak świadomi tego, że w wielkich narodowych kolekcjach sztuki wciąż zbyt skromnie reprezentowana jest sztuka pierwszych dekad XXI wieku. Są to lata rewizji modernizmu, nowych interpretacji zjawisk kultury PRL, innego spojrzenia na wątki dotychczas marginalizowane czy odrzucane przez kulturę wysoką, a ponadto jest to czas dystansu od wydarzeń politycznych, które doprowadziły do upadku systemu komunistycznego w Polsce i Europie.