Idź do treści strony
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

Gabinet Numizmatyczny

Wnętrze Gabinetu Numizmatycznego w Muzeum Czapskich, w którym znajdują się szklane gabloty ze zbiorami. Przypomnij o wydarzeniu Dodaj do planera
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo Dostępny dla niepełnosprawnych ruchowo
bilety

Gabinet Numizmatyczny został założony w 1883 roku. Skromny początkowo zbiór rozrastał się głównie dzięki hojności prywatnych ofiarodawców, np. Henryka Bukowskiego. Darowizna kolekcji Emeryka Hutten-Czapskiego dokonana w 1903 roku spowodowała radykalną zmianę rangi Gabinetu, który stał się posiadaczem najbardziej reprezentatywnego zbioru monet i medali i banknotów polskich z szeregiem unikatów (np. denar Bolesława Chrobrego GNEZDVN CIVITAS czy dukat Władysława Łokietka).

Wkrótce napłynęły dalsze dary, w tym zespoły monet pochodzące ze skarbów (Dzierznica, Pełczyska). Obiekty pozyskiwano także dokonując zakupów oraz wymieniając dublety. Po II wojnie Gabinet wzbogacił się o kolejne darowizny, m.in. Karola Halamy - monety antyczne, Jadwigi i Andrzeja Kleczkowskich (po Zygmuncie Zakrzewskim) - monety piastowskie, czy w ostatnich latach dary Lecha Kokocińskiego - m.in. monety antyczne i fałszywe, Williama Stancomba, Jacka Budyna, Tadeusza Zawadzkiego, Mirosława Kruszyńskiego i Jana J. Kołeckiego. Kolekcja jest w dalszym ciągu również wzbogacana zakupami.

Obecnie zbiór Gabinetu liczy około 109 tysięcy obiektów. Składają się na niego m.in.: monety antyczne (ok. 9000), polskie i obce (ok. 60 000), medale (ok. 7000), medaliki religijne (2646 sztuk), banknoty (ok. 19 000), varia (ok. 6200 obiektów) i depozyt (ok. 4400).

Spośród obiektów antycznych na uwagę zasługują monety greckie epoki archaicznej, aleksandryjskie oraz celtyckie. Najliczniej reprezentowane są monety cesarstwa rzymskiego.


W zbiorze monet polskich szczególnie cenny jest zespół denarów pierwszych Piastów, brakteatów hebrajskich Mieszka III, groszy Kazimierza Wielkiego, pierwszych polskich monet złotych i talarów oraz donatyw gdańskich i toruńskich (XVI-XVII wiek). Z grupy numizmatów historycznie z Polską związanych należy wymienić monety krzyżackie, pochodzące z lenn nadbałtyckich, sasko-polskie oraz monety prywatne i zastępcze.

Licznie reprezentowane są banknoty, wśród których należy wyróżnić pierwsze polskie rodzime pieniądze papierowe z czasów powstania kościuszkowskiego 1794 roku, banknoty Królestwa Polskiego oraz bony zastępcze i papiery wartościowe.

Kolekcja medali (XVI-XX wiek) obejmuje przede wszystkim medale polskie (królewskie i prywatne) oraz obce, w tym dzieła najwybitniejszych artystów z tej dziedziny: Samuela Ammona czy Sebastiana Dadlera.
W zbiorze variów znajduje się m.in. unikatowy zestaw dziewiętnastowiecznych stempli majnertowskich, służących do fałszowania monet, kolekcja monet fałszywych, czy przykłady pieniądza przedmiotowego.
W Gabinecie przechowywana jest także kolekcja monet, banknotów i medali obcych.

Zbiory numizmatyczne oraz biblioteka są udostępniane do celów badawczych osobom szczególnie zainteresowanym po uprzednim porozumieniu i ustaleniu terminu z pracownikami Gabinetu.

Kierownik Gabinetu Numizmatycznego
dr hab. Jarosław Bodzek
tel. +48 (012) 433-58 50, + 48 (012) 433-58-51
e-mail: numizmatyka@mnk.pl

Autor: dr hab. Jarosław Bodzek
Słowa kluczowe:

numizmatyka, Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego, monety, medale, banknoty

masz pytanie?napisz do nas

MNK Czapscy

ul. Piłsudskiego 12, 31-109 Kraków parter
  • poniedziałek: nieczynne
  • wtorek: 10.00-18.00
  • środa-niedziela: 10.00-16.00
Bolesław Chrobry (992-1025), denar typu GNEZDVN CIVITAS; ok 1000 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Bilet skarbowy na 1000 złotych polskich Insurekcji Kościuszkowskiej z 1794 roku
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Zygmunt III Waza (1587–1632), medal z pomnikiem wierności Gdańska; ok. 1592 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Władysław IV Waza (1633–1648), medal z widokiem Gdańska; 1642 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Władysław Łokietek (1320–1333), floren, Kraków; ok. 1330–1333 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Cesarstwo rzymskie, Otho (69), aureus, Rzym, awers
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Stanisław August Poniatowski (1764–1795), talar koronny, próbny, Warszawa; 1765 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Księstwo krakowskie, Kazimierz Sprawiedliwy (1177–1194), brakteat; lata 80. XII w.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Banknot na 25 rubli srebrem Królestwa Polskiego z 1866 roku
Skarby Gabinetu Numizmatycznego
Zygmunt III Waza (1587–1632), sto dukatów koronnych, Bydgoszcz; 1621 r.
Skarby Gabinetu Numizmatycznego

Na blogu

Następny
Galeria "Sztuka Cerkiewna Dawnej Rzeczypospolitej"
powrót do listy wystaw Poprzedni
Kraków na wyciągnięcie ręki
powrót do listy wystaw
Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej Polityce Prywatności
Akceptuję