Europeum dla Muzeum Wyspiańskiego
Nazwa zadania: Modernizacja przestrzeni sklepiku muzealnego oraz doposażenie dziedzińca Muzeum Stanisława Wyspiańskiego (Europeum ) w ławy, stoły i parasole.
Okres realizacji projektu: maj – grudzień 2022
Kwota dofinansowania: 120 000 zł
Terminy realizacji inwestycji: kwiecień 2021 do grudzień 2021
Wprowadzenie wykonawcy na teren budowy: lipiec 2021
Montaż ekspozycji, wyposażenie i aranżacja wnętrz: listopad 2021 do grudzień 2021
Udostępnienie ekspozycji zwiedzającym: grudzień 2021
Nazwa zadania:
1) Budowa Muzeum Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie-etap przygotowanie do prac projektowych
2) Modernizacja przestrzeni Starego Spichlerza – Europeum dla Muzeum Wyspiańskiego
Finansowanie:
- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Dotacja inwestycyjna ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z budżetu państwa
Budżet zadania: ok. 1 037 528 złotych
Generalny wykonawca prac remontowych: Stambud Sp. z o.o.
Historia obiektu:
Stary Spichlerz, budynek wzniesiony w XVIII wieku poza murami miasta, należał do rodziny Wielopolskich, a następnie Jabłonowskich, a w roku 1905 przeszedł pod zarząd miejski. Pełnił on kolejno różne funkcje: spichlerza, fabryki powozów, magazynu, mleczarni, sklepu, a w okresie międzywojennym siedziby Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej. Po roku 1945 przejęty został przez Muzeum Narodowe, stając się na wiele lat magazynem dzieł sztuki. W latach 2009-2013 budynek przeszedł generalny remont pod kątem modernizacji oraz adaptacji wnętrz na cele wystawiennicze Ośrodka Kultury Europejskiej „Europeum”.
Od 2021 roku w przestrzeniach Spichlerza mieści się Muzeum Stanisława Wyspiańskiego: wystawa oraz centrum badań nad biografią, twórczością plastyczną oraz warsztatem artystycznym jednego z najwybitniejszych i najwszechstronniejszych twórców polskich: dramatopisarza, poety, malarza, grafika, reformatora teatru, projektanta wnętrz.
Muzeum Narodowe w Krakowie posiada największą kolekcję dzieł Wyspiańskiego w zbiorach polskich, liczy ona przeszło 1100 obiektów. W jej skład wchodzą, m.in. rysunki, rzemiosło artystyczne, rzeźba, ryciny oraz książka artystyczna. Wybitny jest zbiór malarstwa portretowego i pejzażowego, jak również zespół projektów do dekoracji krakowskich świątyń oraz budynków użyteczności publicznej: kościoła Franciszkanów, katedry oraz Domu Towarzystwa Lekarskiego. Wyjątkowy i niepowtarzalny charakter tej kolekcji został zaprezentowany na trzech kondygnacjach Spichlerza: parterze, piętrze oraz w przestrzeni przyziemia. Z przyczyn konserwatorskich (ochrony dzieł na podłożu papierowym) wystawa ta będzie miała dwie odsłony zmieniane cyklicznie co rok.
Cel inwestycji:
Przekształcenie Europeum w Muzeum Stanisława Wyspiańskiego pozwoli na stworzenie jedynego w Polsce muzeum biograficznego tego artysty. Muzeum Narodowe w Krakowie jest szczególnie do tego predystynowane, gdyż posiada największą kolekcję dzieł Wyspiańskiego w Polsce, liczy ona przeszło 1100 obiektów. W jej skład wchodzą, m.in. rysunki, rzemiosło artystyczne, rzeźba, ryciny oraz książka artystyczna. Wybitny jest zbiór malarstwa portretowego i pejzażowego, wykonany w technice pastelu, w której Wyspiański osiągnął absolutne mistrzostwo, jak również zespół projektów do dekoracji krakowskich świątyń i budynków użyteczności publicznej: kościoła Franciszkanów, katedry oraz Domu Towarzystwa Lekarskiego. W zbiorach znajduje się również zespół pamiątek rodzinnych Wyspiańskiego, zbiór rękopisów dramatopisarza, księgozbiór własny artysty oraz księgozbiory prywatne wybitnych badaczy twórczości Wyspiańskiego: Gustawa Puchalskiego i Józefa Skąpskiego.
W planowanym Muzeum będzie można zapoznać się z wielkimi tematami podejmowanymi przez Wyspiańskiego (historia, mit, natura, sacrum) oraz symbolami, które zawładnęły zbiorową wyobraźnią Polaków (Polonia, Wawel Akropolis, Wawel - „księga dziejowa, księga z kamienia”, chochoł). Wystawione zostaną pastelowe portrety psychologiczne, nastrojowe pejzaże, awangardowe malarstwo witrażowe, modernistyczne rzemiosło artystyczne, typografia i druki własne dramatopisarza, teatralia. Narracja wystawy poprowadzona będzie na różnych poziomach szczegółowości, od zwykłych ścieżek zwiedzania Muzeum, po programy tematyczne, poruszające tylko wybrany problem.
Dodatkowo Muzeum spełni rolę centrum badań nad twórczości artysty chcielibyśmy udostępnić zwiedzającym nowoczesny system multimedialny, w którym znajdą się: informacje na temat zbiorów dzieł Wyspiańskiego w polskich muzeach, kościołach, bibliotekach (m.in. katalog przeszło 1100 dzieł plastycznych Wyspiańskiego w zbiorach MNK w MUZIE, katalog księgozbioru artysty w zbiorach Biblioteki MNK: 429 tytułów książek i czasopism w 690 woluminach), wybrane realizacje telewizyjne, spektakle teatralne, ekranizacje i kompozycje muzyczne (współpraca z Narodowym Teatrem Starym). Badaczom twórczości plastycznej Wyspiańskiego służyć będzie również magazyn studyjny mieszczący pastele, rysunki, akwarele i ryciny artysty.
Muzeum będzie również realizować kwerendy archiwalne, gromadzić bibliografię i ikonografię, przeprowadzać analizy literatury i źródeł związanych z twórczością Wyspiańskiego, a także pracować nad artykułami i publikacjami książkowymi o charakterze naukowym i popularyzatorskim.
Oferta Muzeum zakładająca realizację podstawowych celów: „pamiętać, przechowywać, upowszechniać i oddziaływać” skierowana będzie do każdej grupy odbiorców:
- dzieci i młodzieży (twórczość Wyspiańskiego ujęta od zawsze w kanonie lektur szkolnych)
- osób dorosłych (seniorzy, rodziny wielopokoleniowe, maluszki z mamami)
- badaczy twórczości artysty (historycy sztuki, artyści, teatrolodzy, poloniści)
- osób z niepełnosprawnościami
- szkół z całej Polski imienia Stanisława Wyspiańskiego, w tym AST w Krakowie.
Dodatkowo planujemy organizację spotkania z historykami sztuki, teatru i literatury, artystami i pisarzami, wykłady i dyskusje oraz imprezy o charakterze artystycznym (koncerty kameralne, głośna lektura tekstów literackich, recytacje poezji).
Muzeum wpisze się doskonale w przestrzeń kulturalną i turystyczną Krakowa, w którym i dla którego Wyspiański tworzył. Będzie przekazywać kolejnych pokoleniom wiedzę o artyście, który stworzył nie tylko wspaniałe dzieła sztuki, ale ukształtował również szeroko pojęto tożsamość narodową.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego