Stanisław Janowski, żołnierz II Brygady Legionów przez cały okres służby, od 1914 do 1918 roku, dokumentował fotografiami i rysunkami walki Legionów, głównie II Brygady i 2. pułku ułanów. Oglądając zdigitalizowany zespół fotografii wojennej, widzimy niezwykłe wręcz operowanie aparatem fotograficznym. Jego zdjęcia jawią się nam niczym prace malarskie lub rysunkowe.

Sam Janowski na podstawie niektórych fotografii stworzył szereg rysunków. Posłużyły mu także za inspirację do tworzonych już po wojnie prac malarskich, które mogliśmy oglądać na wystawie czasowej Legiony Polskie 1914-1918. Jego duży obraz "Rafajłowa", czy nieco mniejsza praca "Ułani, ułani, malowani chłopcy…" zaczerpnięte zostały z własnych fotografii.

Zbiór Fotografii został zdigitalizowany w ramach projektu "Krajobraz Małopolski na szklanych negatywach".

Stanisław Janowski (1866-1942) artysta malarz, rysownik, scenograf, fotografik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, następnie w Monachium. W latach 1901-1910 kierował teatrem żony, Gabrieli Zapolskiej, dla którego tworzył scenografię. Przed wybuchem I wojny światowej wstąpił do Strzelca. Od września 1914 roku w Legionach Polskich. Początkowo służył w Oddziale Technicznym Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, od lipca 1915 roku w stopniu sierżanta w 3. pułku piechoty. W marcu 1916 roku przeniósł się do 2 pułku ułanów, gdzie służył do końca istnienia jednostki - do lutego 1918 roku. 

Opracowanie: Piotr Wilkosz - historyk, specjalista zajmujący się dawną bronią palną oraz historią polskich pociągów pancernych, pracuje w Dziale Militariów MNK, współkurator wystawy "Niepodległość. Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego"

Stanisław Janowski, chorąży 2. pułku ułanów II Brygady Legionów Polskich. Janowski wykonał na froncie kilka fotografii oficerów 2. pułku ułanów ubranych  w koszule nocne. Na pewno był to rodzaj żartu, ale z perspektywy blisko stu lat mamy doskonały dokument ukazujący rodzaj bielizny wojskowej noszonej na co dzień w warunkach frontowych. Wł. MNK

Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, Wł. MNK

Obóz legionowy w Piasecznej. Rymarz szwadronowy przy pracy. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916 r., Wł. MNK

Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916., Wł. MNK

Ułan karmiący konie. Obóz w Piasecznej. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, Wł. MNK

Ułan na koniu, scena humorystyczna. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916 r., Wł. MNK

Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, Wł. MNK

Żołnierze 2. pułku ułanów na wiejskiej zabawie w Czewlu. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916 r, Wł. MNK

Codzienne zajęcia poza służbą. Obóz legionowy w Piasecznej. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

Budowa obozu legionowego w Piasecznej przez żołnierzy 2. pułku ułanów. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, wł. MNK

Żołnierze 2. pułku ułanów na wiejskiej zabawie w Czewlu. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916 r. Wł. MNK

Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

Uroczystość w 2. pułku ułanów w Czewlu, prawdopodobnie z okazji imienin dowódcy pułku rtm. Juliusza Ostoi Zagórskiego. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

wł. MNK

Kompanijna kancelaria polowa. Pisarz przy pracy. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

Chwila odpoczynku oficerów 2. pułku ułanów przed kwaterą polową. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

Stajnia polowa 2. pułku ułanów. Konie traktowane są na równi z ułanami. Obóz legionowy w Piasecznej. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916. Wł. MNK

Obóz legionowy w Piasecznej. Posiłek żołnierski. Na fotografii doskonale widać warunki polowe panujące na względnie spokojnym odcinku frontu, kiedy jest czas na zjedzenie ciepłego posiłku. Wł. MNK

Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, wł. MNK

Konie 2. pułku ułanów. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, wł. MNK

Codzienne zajęcia w obozie 2. pułku ułanów w Piasecznej. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, wł. MNK

Ułani śpią koło koni. Obóz legionowy w Piasecznej. Front Legionów Polskich na Wołyniu, 1916, wł. MNK