Niepodległość. Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego

Wiele muzeów przygotowało ekspozycje z okazji stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Ta w Muzeum Narodowym w Krakowie różni się od nich ścisłym związkiem z myślą historyczną Józefa Piłsudskiego – twórcy Legionów, architekta niepodległości, ale także publicysty, wnikliwego analityka historii Polski, stratega.

Jego ogromny dorobek, wydany w 10 tomach Pism zbiorowych, obejmuje artykuły prasowe, opracowania historyczne, przemówienia, wykłady, rozkazy i wywiady. – Najważniejszą ideą, powracającą w pismach Józefa Piłsudskiego w różnych kontekstach, jest niepodległość Ojczyzny – mówi kurator wystawy Wacława Milewska – Przed jej odzyskaniem przyszły Marszałek dobitnie obrazuje ograniczenia, represje, cierpienia fizyczne i duchowe, którym poddawany jest naród pozbawiony niezależności. Po roku 1921 uświadamia, jak łatwo można tę niezależność utracić.

Wielu artystów współodczuwało niewolę i przeżywało aktualne wydarzenia w sposób podobny do Marszałka. To właśnie ich prace – 779 dzieł sztuki – złożą się na wystawę MNK. Pokażemy obrazy, grafiki i rzeźby znamienitych polskich twórców (m.in. Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Leona Wyczółkowskiego, Leopolda Gottlieba, Juliusza i Wojciecha Kossaków, Artura Grottgera) ale także mundury, mapy, broń, odznaczenia i medale, archiwalne fotografie. Większość eksponatów pochodzi z kolekcji MNK, jednak dla zilustrowania najważniejszych wątków wystawy wypożyczyliśmy dzieła sztuki z kilkudziesięciu polskich i zagranicznych instytucji. To m.in. Biblioteka Polska w Paryżu, Musée des Beaux-Arts d'Angers, Snite Museum of Art z Indiany (USA) oraz polskie Muzea Narodowe w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu.

Ekspozycja nieprzypadkowo prezentowana jest w Krakowie – mieście, z którym Józef Piłsudski był silnie związany. Tu mieszkał w latach 1900-1917, zakładał Związek Strzelecki, stąd wyruszał na wojnę przeciwko Rosji, tu spotykały go hołdy po dymisji z Legionów Polskich, tu wielokrotnie po wojnie wracał i spoczął po śmierci w podziemiach tutejszej katedry.


Kuratorzy: Wacława Milewska, Piotr Wilkosz
Koordynator: Katarzyna Pawłowska
Projekt aranżacji: Luiza Berdak