W Galerii Rzemiosła Artystycznego, która mieści się w Gmachu Głównym MNK (2. piętro) odnajdziemy bogaty zbiór niezwykłych przedmiotów od czasów wczesnego średniowiecza aż po secesję. Prezentujemy wybór kilkunastu obiektów, które zachwycają swoim stylem, formą i precyzją wykonania.
Relikwiarz włocławski (tzw. kruszwicki) Szwabia, Zwiefalten (?), 2 ćw. XII w. Drewno dębowe, blacha miedziana, emalia żłobkowa, złocona, rytowana. Dar Stanisława Ursyn-Rusieckiego, 1909.
Relikwiarz włocławski (tzw. kruszwicki) powstał w 2. ćw. XII wieku, przypuszczalnie w Szwabii, w powiązaniu z warsztatem iluminatorskim w Zwiefalten. Zabytek w kształcie prostokątnej, niskiej skrzyneczki został wykonany z drewna dębowego pokrytego blachą miedzianą, dekorowaną barwną emalią żłobkową, rytowaniem i złoceniem. Wieko relikwiarza zdobi scena Wniebowstąpienia, 2 boki dłuższe i 1 krótszy zawierają popiersia 10 Apostołów w arkadach. Prawy bok posiada szybkę szklaną umożliwiającą oglądanie relikwii, które umieszczone były w szklanej ampułce. Relikwiarz włocławski ma kształt typowy dla romańskich relikwiarzy czy ołtarzyków przenośnych. Temat dekoracji tj. Wniebowstąpienie, rzadko występujący jako dekoracja relikwiarzy, wskazuje, że był przeznaczony do przechowywania specjalnych relikwii, pochodzących np. z Ziemi Świętej (być może były to kamyki i ziemia z Góry Oliwnej).
Do połowy XIX wieku zabytek znajdował się w skarbcu katedralnym we Włocławku, według mylnej hipotezy naukowej z XIX wieku miał pochodzić z katedry w Kruszwicy. Przypuszczalnie został darowany do katedry we Włocławku wraz z innymi fundacjami Bolesława III Krzywoustego i jego żony Salomei von Berg (zm. 1144). Przed 1859 rokiem kapituła włocławska podarowała relikwiarz prof. Kazimierzowi Stronczyńskiemu (1809-1896) wybitnemu historykowi i numizmatykowi. W drugiej połowie XIX wieku relikwiarz poddano konserwacji m.in. uzupełniając emalię, dodano także nowe nóżki w formie łap zwierzęcych. Do Muzeum Narodowego w Krakowie trafił w 1909 roku, jako dar z kolekcji Stanisława Ursyn Rusieckiego (1862-1944), syna Józefa Rusieckiego (1817-1873).
Serwis do kawy w fasonie „Ina” Projekt Lubomir Tomaszewski, 1961-1962 Produkcja: Ćmielów, od 1964 Porcelana, natrysk
To jeden z dwóch nowatorskich projektów serwisów autorstwa Lubomira Tomaszewskiego. Jego powstanie poprzedziły kilkuletnie badania koncentrujące się zarówno na oryginalności kształtów, jak i dotyczące wygody użytkowania oraz prostoty produkcji. W efekcie powstał serwis o nowoczesnych, organicznych, efektownych formach, który wkrótce stał się „ikoną” polskiego wzornictwa ceramicznego.
Kołyska Saksonia, ok. 1730. Drewno liściaste, okleina orzechowa, intarsja, skóra. Dar Stanisław Gieysztora, 1887.
Ten wykwintny mebel powstał ok. 1730 roku w Saksonii. Wykonany z drewna liściastego z okleiną z drewna orzechowego, ozdobiony intarsją z jaworu i czarnego dębu. Barokowa drewniana kołyska z kolekcji muzealnej była darem króla Augusta II dla Joachima Daniela von Jaucha (1688–1754), pełnomocnika królewskiego do spraw budowlanych, z okazji chrztu syna. Król był ojcem chrzestnym pierworodnego von Jauchów, Henryka, który zmarł we wczesnym dzieciństwie. Zgodnie z przekazami kołyska miała służyć również w okresie niemowlęcym wybitnemu polskiemu historykowi, politykowi, działaczowi emigracyjnemu Joachimowi Lelewelowi (1786–1861), który był prawnukiem Joachima Daniela von Jaucha. Opracowanie: Alicja Kiljańska
Serwis do białej kawy Projekt Josef Hoffmann, 1910 Produkcja: Czechy, Schlackenwerth (Ostrov), fabryka Pfeiffer & Löwenstein Porcelana malowana, złocona
To najbardziej znany projekt Josefa Hoffmanna w dziedzinie ceramiki. Serwisy projektu Hoffmanna były różnie dekorowane, jednak zestawienie złotych i czarnych pasów wydaje się być najbardziej eleganckie. Serwis zakupiony został w 1912 roku na Wystawie Rzemiosła Austriackiego w Wiedniu.
Różaniec Polska (?), pocz. XVII wieku (paciorki), 1 poł. XIX wieku (krzyżyk); Austria, Mariazell, 1 poł. XVIII wieku (medalion). Bursztyn szlifowany, drewno intarsjowane i inkrustowane masą perłową, srebro i metal odlewane. Dar Leona Kostki, 1949
Talerz z tzw. serwisu sułtańskiego Fajans malowany, złocony, Warszawa, manufaktura królewska w Belwederze, 1777. Ten efektowny talerz o bogatej, japonizującej dekoracji w stylu Imari pochodzi z tzw. serwisu sułtańskiego. Wykonany został w manufakturze w Belwederze, jako dar króla Stanisława Augusta Poniatowskiego dla sułtana tureckiego Abdülhamida I, o czym świadczą złote napisy dedykacji w języku tureckim.
Garnitur biżuterii Włochy, ok. 1880. Muszelki i paciorki szklane nawlekane na nić, zapięcia mosiężne. Dar I. Zaleskiej do zbiorów byłego Muzeum Techniczno-Przemysłowego, zbiory przejęte przez MNK w 1950 roku.