Na zakres tematyczny aktualnego księgozbioru miały zarazem wpływ darowane, rzadziej kupowane prywatne biblioteki lub ich fragmenty, które trafiały do Muzeum od XIX wieku. Choć na charakterze każdej z nich odcisnęły piętno różnorodne, czasami wielokierunkowe zainteresowania właścicieli, dają się ująć w kilka zespołów tematycznych.

Największy i najbardziej znaczący jest dar Feliksa Jasieńskiego, w części zawierający dzieła odnoszące się do historii kultury i sztuki i rzemiosła krajów Dalekiego Wschodu. Należą tu biografie i wystawne albumy poświęcone japońskim artystom oraz katalogi najbardziej znanych europejskich kolekcji sztuki i rękodzieła japońskiego i chińskiego, wydanych w pierwszej ćwierci XX wieku. Uzupełniają go w tym zakresie książki przekazane przez Edwarda Goldsteina. Natomiast unikatowe nieraz publikacje numizmatyczne, w tym poważny zbiór obcojęzycznych czasopism, należały do wybitnych kolekcjonerów i historyków dziejów pieniądza i medalierstwa: Emeryka Hutten Czapskiego, Antoniego Ryszarda, Władysława Bartynowskiego, Mariana Gumowskiego i Lecha Kokocińskiego.

Istotne dla Biblioteki są także spuścizny biblioteczne artystów: Stanisława Wyspiańskiego (z dziełami historycznymi, wydawnictwami źródłowymi, które stanowiły inspirację lub podstawę faktograficzną dla twórczości literackiej i artystycznej dramaturga), Olgi Boznańskiej (z katalogami wystaw i dedykowanymi malarce dziełami literackimi współczesnych), Józefa Czapskiego2 (z publikacjami odnoszącymi się do rozległych zainteresowań artysty - sztuką, literaturą, filozofią i historią oraz polityką, bogate w komentarze - dowody wnikliwej lektury) oraz Józefa Mehoffera3 (z katalogami wystaw artysty). Kolekcję w tym zakresie uzupełniają katalogi wystaw krakowskich artystów - Janiny Kraupe-Świderskiej, Juliana Jończyka i Lucjana Mianowskiego. Ważnym jest też zespół książek przekazanych z woli byłych pracowników Muzeum: Władysława Janiszewskiego, Kazimierza Buczkowskiego, Heleny Blum, Marii Gutkowskiej-Rychlewskiej i Zdzisława Żygulskiego jun., m.in. z publikacjami pozyskiwanymi z myślą o opracowywaniu konkretnych dzieł ze zbiorów muzealnych.

Historyczne kolekcje lub ich części należące do Biblioteki zostały omówione w pracach: Marii Kocójowej - o zbiorze E. Hutten Czapskiego, Anny Grucy - o bibliotece S. Wyspiańskiego i Jolanty Sopińskiej - o polskojęzycznych książkach J. Czapskiego. Księgozbiór Stanisława Wyspiańskiego został ponadto zaprezentowany na wystawie „Wyspiański. Nieznany” i opisany w towarzyszącym jej katalogu.


1. Dane liczbowe wg stanu na koniec 2018 r.

2. Część Księgozbioru Józefa Czapskiego jest wypożyczona do Pawilonu Czapskiego i eksponowana w  rekonstrukcji mieszkania z Maison-Laffitte.
3. Biblioteka Józefa oraz Zbigniewa i Ryszarda Mehofferów jest wypożyczona do Domu Józefa Mehoffera.


opracowanie: Halina Marcinkowska - Biblioteka Muzeum Narodowego w Krakowie


opracowanie: Halina Marcinkowska - Biblioteka Muzeum Narodowego w Krakowie