Portret autorstwa Eugeniusza Zaka własnością MNK
Muzeum Narodowe w Krakowie otrzymało dofinansowanie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu "Kolekcje muzealne" na zakup obrazu Kobieta w zielonej sukni / Portret matki Eugeniusza Zaka - jednego z najważniejszych malarzy związanych z kręgiem artystów École de Paris, współtwórcy Stowarzyszenia Artystów Polskich "Rytm".

Portret kobiety w zielonej sukni uchodzi za wizerunek matki artysty Adeliny z Kroneblechów Zakowej. Ograniczona do zgaszonych, przesiąkniętych szarością tonacji kolorystyka obrazu bywa przyrównywana do barw używanych przez Olgę Boznańską, którą artysta prawdopodobnie poznał osobiście. Obracając się w środowisku polskich artystów we Francji, mógł też podziwiać portrety Ślewińskiego. Ta wyrafinowana kolorystyka – nawiązująca do palety Boznańskiej – idąca w parze ze stylizacją formy, uproszczeniem ludzkiej postaci – właściwym Ślewińskiemu – jest zapowiedzią charakterystycznego stylu Zaka, wyraźnie odwołującego się także do tradycji renesansu, twórczości Pierre’a Puvis de Chavannes’a i malarstwa z kręgu École de Pont-Aven.
Na uwagę zasługuje historia obrazu. Kobieta w zielonej sukni była wystawiona w roku 1905 w paryskim Salonie Jesiennym (Salon d'Automne) wraz z dziesięcioma innymi pracami młodego twórcy. Na rynku antykwarycznym obraz pojawił się w 1971 roku, kiedy to został sprzedany w Paryżu w Hotel Drouot, a pośredniczącym w sprzedaży był dom aukcyjny Pierre Cornette de Saint Cyr; następnie notowany był w prowadzonej przez Zbigniewa Legutkę nowojorskiej Lipert Gallery (1983-1984), gdzie zakupiła go lekarka polskiego pochodzenia - dr Stefania Irwin-Zarecka. W 2012 roku pojawił się na aukcji w domu aukcyjnym Christie’s w Nowym Jorku, by jeszcze w tym samym roku trafić na aukcję w Polsce – w DA "Agra-Art".
***
EUGENIUSZ ZAK – ur. 1884 w Mogilnie (Mohylno) na Mińszczyźnie, zm. 1926 w Paryżu. Dzieciństwo spędził w Warszawie, od 1901 roku mieszkał w Paryżu, gdzie od 1902 roku studiował w Académie des Beaux-Arts u Jeana Leona Gerome'a i w Académie Colarossi u Alberta Besnarda. W 1903 roku studiował w Monachium u Antona Azbego. W tym samym roku wyjeżdżał do Rzymu i Florencji. W 1905 roku po raz pierwszy odwiedził Bretanię, gdzie powracał aż do 1911 roku. W latach 1916–1921 mieszkał w Warszawie i Częstochowie.
W 1921 przebywał w Bonn i Berlinie, w 1922 roku ponownie, już na stałe, zamieszkał w Paryżu. Członek Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", "Formistów" i grupy "Rytm", której był współzałożycielem w 1922 roku. Wystawiał zarówno w Polsce, jak i we Francji.
Zakup dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu "Kolekcje muzealne".