-
Muzeum Narodowe w Krakowie posiada drugą pod względem wielkości kolekcję dawnego uzbrojenia i umundurowania w Polsce. Najcenniejsze eksponaty, pamiątki po postaciach historycznych oraz rzemieślnicze dzieła sztuki są na co dzień prezentowane na stałej ekspozycji "Broń i Barwa w Polsce". Wystawa ta stanowi jednak tylko przedsmak bogatych zbiorów muzealnych.
Magazyny muzealne kryją tysiące skarbów m.in. uzbrojenie wschodnie z terenów Turcji, Persji, Kaukazu, Indii i Malezji, a także broń zachodnioeuropejską, od czasów średniowiecza po wiek XX. Te najcenniejsze eksponaty uczestniczą w licznych wystawach czasowych lub są przedmiotem badań i kwerend naukowych. Uzupełnieniem kolekcji jest bogaty zbiór falerystyki gromadzący ordery i odznaki wojskowe oraz cywilne z terenów całej Europy.
Opracowanie merytoryczne: Michał Dziewulski - kustosz kolekcji militariów MNK, członek Zarządu International Committee for Museums of Arms and Military History (ICOMAM), prezes krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, autor wystaw i katalogów.
Zobacz także bogato ilustrowany album 100 rarytasów z kolekcji militariów w Muzeum Narodowym w Krakowie
-
Szyszak i tarcza wykonane w Persji na przełomie wieków XVIII i XIX Uderzające swoim egzotycznym wyglądem, są przykładem mistrzowskiego warsztatu kowalskiego, budzącego w tym okresie podziw na całym świecie.
-
Tasak tzw. kalendarzowy, wykonany przez monachijskiego mistrza Ambrożego Gemlicha Na głowni został wytrawiony, a następnie pozłocony kalendarz na rok 1528. Niezwykle interesujący przykład praktycznego wykorzystania dekoracyjnej broni paradnej w wieku XVI.
-
Dwuzamkowy pistolet kołowy wykonany w Niemczech ok. 1625 r. Choć technologia zamka zwanym kołowym powoli odchodziła do lamusa, umieszczenie aż dwóch mechanizmów w niewielkim oraz pięknie zdobionym łożu, stanowiło dowód na wspaniałe zdolności techniczne rusznikarza.
-
Dwuzamkowy pistolet kołowy wykonany w Niemczech ok. 1625 r. Kurki zamków kołowych, których zadaniem było utrzymywać krzemień potrzebny do wykrzesania iskry mające spowodować zapłon, ozdobione zostały we wzór karpiej łuski, dzięki czemu przypominają legendarne smoki.
-
Topór perski z wyobrażeniem Alego i jego synów Używany przez derwiszów dzisiaj stanowi jeden z najpiękniejszych wyrobów perskich w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.
-
Żeleźca włóczni perskich (dzisiejszy Iran) z przełomu XVIII i XIX wieku, wykonane ze słynnej stali bułatowej Zdobienie srebrem dodatkowo kontrastuje z ciemnoszarym kolorem szerokich, ostro zakończonych grotów
-
Uzbrojenie perskie i indoperskie składające się z tarczy, dwóch noży oraz stalowej maczugi, nabitej ostrymi kolcami Bogate zdobnictwo złotem i srebrem wskazują raczej na zastosowanie paradne tej groźnie wyglądającej broni.
-
Noże kaukaskie, tzw. "kamy" z połowy wieku XIX Charakterystyczna i tradycyjna broń m.in. Czerkiesów, Szapsugów i Gruzinów. Noże tego typu stały się popularne także w wojsku Rosyjskim oraz w Turcji i Persji.
-
Nepalskie miecze ceremonialne: ram-dao oraz kora Używane w świątyniach najczęściej do składania ofiar zwierzęcych, są jednymi z najciekawszych przykładów broni etnograficznej zachowanej w muzeach.
-
Karabela darowana księciu Adamowi Sapieże w roku 1868 Ozdobiona herbami kresowych rodzin ziemiańskich - jedna z najpiękniejszych szabel w zbiorach polskich.
-
Ładownica po generale Józefie Auguście Ilińskim z lat 1792-1794 Wprawdzie przyczynił się on do zwolnienia polskich więźniów politycznych z więzień rosyjskich (w tym Tadeusza Kościuszki), ale uznany został za zdrajcę przyjmując rosyjski tytuł generalski i zaszczyty w okresie polskich walk o niepodległość.
-
Napierśnik husarski z połowy XVII w. Stalowa ochrona najsłynniejszej polskiej jazdy, zdobiona charakterystycznymi, mosiężnymi lamówkami, których wzornictwo oparte zostało na sztuce ludowej.
-
Napierśnik w typie anima z wieku XVI Jest jednym z najstarszych zabytków husarskich w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.
-
Bechter polski z końca XVI wieku To jeden z najbardziej oryginalnych i najciekawszych przykładów sztuki pancerniczej, związanej z polską husarią. Zapożyczony ze wschodu typ zbroi, wykonany został na kształt modnego w Europie, męskiego wamsu.
-
Zasłona twarzy z hełmu należącego do najpotężniejszego władcy XVI-wiecznej Europy - Karola V Habsburga Wykonana na kształt mitycznej meluzyny należała do hełmu znajdującego się obecnie w zbiorach w Madrycie.
-
Polska szabla husarska z końca wieku XVII Uważana za jedną z najpiękniejszych szabel w zbiorach polskich. Szable husarskie w tym typie, z kabłąkiem i tzw. "paluchem" przy rękojeści, uważane są do dziś za jeden z najdoskonalszych wynalazków w dziedzinie uzbrojenia zaczepnego w okresie nowożytnym, który miał odmienić polską szkołę walki bronią białą.
-
Szyszak turniejowy w typie tureckim Wykonany w Niemczech, stosowany był w tzw. turnieju węgierskim. Szyszaki tego typu rozproszone obecnie po muzeach całego świata są także dowodem na liczne fascynacje Europy kulturą orientalną w wieku XVI.
-
Jatagan bałkański z pochwą Broń używana pod panowaniem osmańskim na Bałkanach w wiekach XVIII i XIX, często pięknie zdobiona, charakteryzuje się nietypowym kształtem głowni i rękojeści. Broni tej przypisywano również znaczenie społeczne i apotropeiczne, wzmocnione przez inkrustowane srebrem napisy i znaki na głowni.
-
Order Orła Białego nadany w roku 1762 Franciszkowi Kostce Czapskiemu Wysadzany diamentami order wykonany został jeszcze w duchu epoki Saskiej, jego wygląd zmienił się za panowania króla Stanisława Augusta. Order Orła Białego nadawany jest w Polsce do dziś, jako najwyższe cywilne odznaczenie.
