{baseAction::__('GO_TO_CONTENT')}
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

Pokaz studiów i szkiców do witraży fryburskich Józefa Mehoffera

22.08-20.11.2016 Pokaz studiów i szkiców do witraży fryburskich Józefa Mehoffera

W Domu Józefa Mehoffera prezentujemy dwanaście niezwykle cennych rysunkowych studiów artysty do witraży w katedrze św. Mikołaja we Fryburgu. Jest to druga odsłona pokazu kolekcji studiów i szkiców fryburskich Mehoffera, złożonej z trzydziestu jeden rysunków, którą MNK zakupiło w roku 2016, dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu "Kolekcje muzealne".

Prace tego zespołu dokumentują początkową fazę pracy artysty nad kolejnymi witrażami cyklu fryburskiego, stanowiącego jego najważniejsze osiągnięcie w dziedzinie sztuki witrażowej i zarazem - dzieło życia.

Międzynarodowy konkurs na witraże do kościoła św. Mikołaja we Fryburgu został zorganizowany zgodnie z ideą Bractwa Najświętszego Sakramentu, w roku 1895. Projekt Apostołowie Józefa Mehoffera jury konkursowe wybrało spośród czterdziestu ośmiu nadesłanych prac - polski artysta zdystansował w tej konkurencji twórców z kilku krajów europejskich.


Realizacja witrażowego wystroju fryburskiej świątyni trwała przez czterdzieści jeden lat, od 1895 do 1936; w jej trakcie artysta ściśle współpracował z fryburską firmą witrażowniczą Vinzenza Kirscha i Karla Flecknera. W roku 1919 ukończono prace nad witrażami kaplic naw bocznych, w latach zaś 1926-1936 pięcioma witrażami udekorowano prezbiterium katedry.

Witraże fryburskie przyniosły Józefowi Mehofferowi rozgłos w całej Europie. Najsłynniejszy z zespołu witraż Męczennicy (1898-1901) nagrodzony został złotym medalem na Wystawie Światowej w Paryżu w  roku 1900. 

Trzy doskonałe, pełne ekspresji studia postaci i ciał męczenników do tego witraża - św. Sebastiana, św. Katarzyny i św. Barbary – na obecnym pokazie rysunków w Domu Józefa Mehoffera eksponowane są centralnie. Na wystawie możemy też zobaczyć studia do witraży: Najświętszy Sakrament (1898-1901), Pokłon Trzech Króli (1903-1905), Święci (1907-1910), Bł. Mikołaj z Flüe (1915?-1919), Fryburg Kościelny (1918-1936) i Fryburg Świecki (1918-1936).

Autor: Beata Studziżba-Kubalska

MNK Mehoffer

ul. Krupnicza 26, 31-123 Kraków
  • poniedziałek: nieczynne
  • wtorek: 10.00-18.00
  • środa-niedziela: 10.00-16.00
Studium do postaci św. Barbary do witraża "Męczennicy" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Studium do postaci Chrystusa Ukrzyżowanego, do witraża "Najświętszy Sakrament" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Matka Boska z Dzieciątkiem, studium do witraża "Pokłon Trzech Króli" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Ojciec Joachim Berthier. Studium do witraża "Fryburg Kościelny" w prezbiterium katedry p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Niniejszy rysunkowy portret ojca Joachima Berthiera to studium do pierwotnej, niezrealizowanej wersji witraża Fryburg Kościelny, utrwalonej w rysunkowym projekcie z roku 1919 (wł. Muzeum Sztuki i Historii Fryburga) [1] – w jego dolnej partii Mehoffer wyobraził scenę fundacji fryburskiego Uniwersytetu Katolickiego w roku 1889, którą potraktował, "jako portret zbiorowy uwieczniający założycieli głośnej uczelni". Berthiera, współzałożyciela katedry teologii w tejże uczelni i jej profesora w latach 1890-1905, autora opracowań tekstów dominikańskich (L’étude de la Somme théologiques de saint Thomas d’Aquin, 1893), rozpraw o sztuce, przekładów Dantego (La divine Comédie, 1921) przedstawił w eksponowanym miejscu, po lewej stronie, wśród innych twórców Uniwersytetu.

W rezultacie podjętej kilkanaście lat później decyzji wyobrażenie to w witrażu Fryburg Kościelny (1918-1936) zostało ostatecznie zastąpione scenami upamiętniającymi podniesienie kościoła św. Mikołaja we Fryburgu do rangi kolegiaty w XVI wieku oraz do rangi katedry w roku 1924.

[1] - Zob. H. von Roda, Die Glasmalereien von Józef Mehoffer in der Kathedrale St. Nikolaus in Freiburg i. Ue. (Gesellschaft für Schweizerische Kunstgeschichte, Beiträge zur Kunstgeschichte der Schweiz, 7), Bern 1995, poz. 119, il.
[2] - T. Adamowicz, Witraże fryburskie Józefa Mehoffera. Monografia zespołu, Ossolineum, Wydawnictwo PAN, Wroław, Warszawa, Kraków, 1982, s. 84.
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Strażnik Nicolas Cuennet, 1918
Studium do witraża Fryburg Świecki
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Przestraszona księżniczka, przed 1924
Litografia
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Personifikacja Wolności, przed 1918
Studium do witraża Bł. Mikołaj z Flü
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Studia postaci św. Sebastiana, 1898, do witraża Męczennicy
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Św. Katarzyna, 1898, Studium do witraża Męczennicy
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
"Apostołowie", rysunkowy projekt witraża w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Rysunek kompozycyjnie bardzo bliski projektowi w skali 1:5, który Józef Mehoffer wykonał w związku z konkursem na witraże do kolegiaty św. Mikołaja we Fryburgu, ogłoszonym z inicjatywy Bractwa Najświętszego Sakramentu w roku 1895.

Koncepcja projektu wyobrażającego cztery pojedyncze postacie świętych wynikała z wymogów jury konkursowego, które ze względu na strukturę witrażowych okien we fryburskiej świątyni zalecało wybór "tematów prostych", w miejsce rozbudowanych, ciągłych scen narracyjnych. Artysta, zgodnie z założeniami konkursowymi, w projekcie witraży do pierwszej kaplicy przy prezbiterium w lewej nawie bocznej kolegiaty, przedstawił kolejno od lewej: św. Piotra, św. Jana, św. Jakuba Starszego oraz św. Andrzeja.
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Studia postaci św. Piotra i św. Andrzeja do witraża "Apostołowie" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Witraż "Caritas"
Realizacja lata 1902-1905 - Pracownia witraży artystycznych F. Białkowski i W. Skibiński
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Studia głowy i rąk do postaci Szatana do witraża "Pokłon Trzech Króli" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Pani Bourgknecht. Studium do witraża "Fryburg Kościelny" w prezbiterium katedry św. Mikołaja we Fryburgu
Studium do pierwotnej, niezrealizowanej wersji projektu witraża Fryburg Kościelny (1919; ołówek, papier; 128,4 x 33 cm; Muzeum Sztuki i Historii Fryburga). W jej dolnej partii Mehoffer przedstawił scenę fundacji w roku 1889 fryburskiego Uniwersytetu Katolickiego, utrwalając, w wiernych realistycznych wizerunkach, postacie założycieli tej uczelni. W pozbawionej cech oficjalnej sztywności kompozycji wyobraził na pierwszym planie grupę sześciu dziewcząt przypatrujących się uroczystości. Wizerunek pani Bourgknecht to niewątpliwie studium do jednej z tych postaci.
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Studium do postaci św. Marii Magdaleny (tzw. św. Maria Magdalena "Jasna") do witraża "Święci i Święte" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Wczesna, niezrealizowana wersja wyobrażenia św. Marii Magdaleny, inspirowana Ewangelią św. Łukasza, z właściwym jej atrybutem - amforą z wonnościami. Jest to wariant wyobrażenia świętej bardziej swobodny i dynamiczny od znanej z archiwalnych fotografii rysunkowej kompozycji Św. Maria Magdalena "Pogodna". Mehoffer w projekcie witraża ostatecznie odwołał się do późniejszego studium - Św. Maria Magdalena "Tragiczna", nawiązując tym samym do wizerunku Marii Magdaleny ze średniowiecznej Złotej Legendy J. de Voragine'a (zob. T. Adamowicz, "Witraże fryburskie Józefa Mehoffera...", s. 59-60).
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK
Przestraszona księżniczka, studium do witraża "Święci i Święte" w katedrze p.w. św. Mikołaja we Fryburgu
Nowe dzieła Józefa Mehoffera w MNK

Artykuły powiązane

Projekt dofinansowany ze środków MKiDN