Sztuka romańska

Określenie to w swoim źródłosłowie odwołuje się do Cesarstwa Rzymskiego i w trafny sposób charakteryzuje tendencje estetyczne a przede wszystkim rosnące zapotrzebowanie na odwołania do rzymskich tradycji artystycznych. W owych czasach symbolizowały one nie tylko polityczną zależność od tradycji imperialnej, ale też kościelną więź z papiestwem. Do fundamentów estetyki romańskiej należało wznoszenie budowli z precyzyjnie obrobionych kamiennych bloków, wprowadzanie antycznych porządków czy stopniowy powrót do tradycji głębokiego reliefu a nawet rzeźby statuarycznej. Z lokalnej tradycji "wieków ciemnych" wywodziło się podporządkowanie tego reliefu architekturze (tzw. prawo ram) czy rozpowszechnienie nieznanych w starożytności kapiteli z dekoracją narracyjną. Cechą szczególną owej epoki jest szybka unifikacja form i pomysłów na polu sztuki, dokonująca się dzięki wzmożonej aktywności ludzkiej. To czas pielgrzymek i wypraw krzyżowych a wśród pątników i krzyżowców byli architekci i artyści wszystkich specjalności. Po raz pierwszy od czasów upadku Rzymu pojawiły się też wielkie skupiska ludzi połączonych wspólnymi prawami - miasta, z których część bogaciła się bardzo prędko na handlu.

Prowadzenie: dr hab. Marek Walczak – wykładowca Instytutu Historii Sztuki UJ. Jego specjalizacją jest europejska sztuka gotycka, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki doby Piastów i Jagiellonów w Krakowie. Innym przedmiotem jego badań jest ikonografia chrześcijańska, przede wszystkim hagiograficzna, oraz wizerunki hierarchów kościelnych. Członek Komisji Historii Sztuki Polskiej Akademii Umiejętności, autor i redaktor licznych publikacji.