Pośród pyłu... - 3 część projektu

"Jeśli chcemy, by wszystko pozostało tak jak jest, wszystko musi się zmienić".
/ Giuseppe Tomasi di Lampdeusa, Gepard /

W Galerii Sztuki Polskiej XX pojawiła się instalacja Alicji Rogalskiej złożona z rekwizytów towarzyszących zazwyczaj protestom i strajkom. Nie mają one charakteru eksponatów ale są gotowymi do użycia przedmiotami umożliwiającymi podjęcie próby sprzeciwu. To swoiste repozytorium jest sytuacją otwartą. Artystka pozostawiła widzom, a wśród nich przede wszystkim pracownikom, decyzję podjęcia działania.


Bardzo ważne jest przy tym odwołanie do metafory próby. Słowo "próba" zawiera w sobie całe spektrum znaczeń: doświadczania, badania, ale też zapowiedzi jakiegoś wydarzenia, które być może wydarzy się w przyszłości. Podczas próby mierzymy się z potencjalną sytuacją, doświadczając jej w sposób zapożyczony z przyszłości. "Teraz" nie jest teraz, a mimo to w chwili próby "staje się" teraźniejszością na specyficznych zasadach: zawieszenia czasowości i szczególnej antycypacji. Alicja Rogalska sięga po ten rozdźwięk czasowy, by prześledzić jego potencjał wobec wydarzenia, jakim jest protest. Jednocześnie próba ma dwoistą naturę. Nie ma charakteru publicznego, ale nie ma też charakteru wyłącznie prywatnego. W swojej pracy artystka przekracza binarny podział na to, co prywatne i publiczne. Spór, niezgoda i sprzeciw mają złożoną naturę. Wyparcie motywów prywatnych i pozostawianie ich poza zakresem debaty publicznej prowadzi do wykluczenia całego szeregu istotnych pytań, o wartości jakie stoją za społecznym porządkiem. Idąc tropem próbowania i mierzenia się, Alicja Rogalska pyta także o rolę sztuki w poszerzaniu myślenia o sprawczości i zaangażowaniu. Jej gest wydobywa to, co jest istotne w prowadzeniu debaty i sporu: pełną świadomość, ale i akceptację ryzyka niezgody drugiej strony. Prawo do protestu, ale też prawo do odmowy, pozwala na potraktowanie drugiej osoby nie instrumentalnie, jako wykonawcy naszej woli, ale właśnie partnera.

Kuratorka: Agnieszka Kilian
Współpraca ze strony MNK: Dominik Kuryłek
Sala Intertekst, Galeria Sztuki Polskiej XX wieku
Wernisaż: 22 września, godzina 16.00

***

Pośród pyłu... to cykl interwencji artystycznych kierowanych ku muzeum jako sumie różnorodnych relacji - osób, rzeczy, biografii, historii, i przestrzeni - stwarzającej się za każdym razem na nowo, czasem inaczej i często tylko na moment. Poszczególne realizacje Christiana Kobalda, Alicji Rogalskiej, Pawła Kruka oraz Romana Dziadkiewicza będą suwerennymi odsłonami. W takiej rozproszonej strukturze cząstek, pośród pyłu, muzeum czytane będzie pomiędzy tym co pojedyncze i mnogie, wspólne i odrębne.