H. Uziembło, Akt zaślubin Polski z morzem, 1920, MNK, fot. Pracownia Fotograficzna MNK
Czas obudzić legiony drzemiące! Odradzanie się romantycznej idei czynu w przededniu wielkiej wojny
Wykład omawia prądy i koncepcje ideowo-polityczne, kulturowe, literackie, a także historiograficzne, które umożliwiły odrodzenie się na ziemiach polskich na początku XX wieku idei irredentystycznej.
Mówiąc metaforycznie: pokazuje zjawiska ze sfery – jak to ujął niegdyś Juliusz Słowacki – „nadpowietrznej walki o Polskę”.
Po traumatycznej klęsce powstania styczniowego w społeczeństwie polskim zapanowały nastroje defetystyczne i kapitulanckie. Nastąpiło radykalne odejście od „romantycznych” działań konspiracyjnych zmierzających do wywołania kolejnej insurekcji; niewiarę w możliwość odzyskania niepodległości zaczęto uzasadniać „nieubłaganymi prawami bytu”… Przezwyciężenie tych nastrojów i postaw było warunkiem sine qua non podjęcia w roku 1914 czynu niepodległościowego.
Dr hab. Krzysztof Karol Daszyk – adiunkt w Zakładzie Historii Polski Nowoczesnej Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor m.in. trzech książek monograficznych: Osobliwy Podolak. W kręgu myśli historiozoficznej i społeczno-politycznej Wojciecha hr. Dzieduszyckiego (Kraków 1993), Strażnik romantycznej tradycji. Rzecz o Stefanie Buszczyńskim (Kraków 2001), „Niech wróci mogiła”… Ideowo-polityczne spory o wawelski grób dla Juliusza Słowackiego (Kraków 2010).
Po traumatycznej klęsce powstania styczniowego w społeczeństwie polskim zapanowały nastroje defetystyczne i kapitulanckie. Nastąpiło radykalne odejście od „romantycznych” działań konspiracyjnych zmierzających do wywołania kolejnej insurekcji; niewiarę w możliwość odzyskania niepodległości zaczęto uzasadniać „nieubłaganymi prawami bytu”… Przezwyciężenie tych nastrojów i postaw było warunkiem sine qua non podjęcia w roku 1914 czynu niepodległościowego.
Dr hab. Krzysztof Karol Daszyk – adiunkt w Zakładzie Historii Polski Nowoczesnej Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor m.in. trzech książek monograficznych: Osobliwy Podolak. W kręgu myśli historiozoficznej i społeczno-politycznej Wojciecha hr. Dzieduszyckiego (Kraków 1993), Strażnik romantycznej tradycji. Rzecz o Stefanie Buszczyńskim (Kraków 2001), „Niech wróci mogiła”… Ideowo-polityczne spory o wawelski grób dla Juliusza Słowackiego (Kraków 2010).