fot. Mateusz Szczypińsk, pracownia fotograficzna MNK
Anarchiści, konstruktywiści, katastrofiści. Pisarze polskiej awangardy 1918–1939
Awangarda jest dość powszechnie postrzegana przez pryzmat zbiorowych wystąpień artystów, teoretyków i pisarzy. Istotnie była ona ruchem, który programowo dążył nie tylko do radykalnej przemiany sztuki i literatury, lecz wszystkich sfer i dziedzin życia społecznego, dlatego też stawiał na działania kolektywne.
Wydaje się jednak, iż z perspektywy stulecia na plan pierwszy wysuwają się wybitne jednostki – plastycy, muzycy, artyści teatru, filmowcy i pisarze, którzy przebudowali nowoczesną sztukę, dokonali faktycznego zwrotu w jej rozwoju. W wykładzie skupimy się na wybranych sylwetkach polskich pisarzy awangardowych, których twórczość formowała ten ruch i określiła jego historyczny kształt.
Ewolucję literatury polskiej awangardy można podzielić na trzy fazy. W pierwszej, nastawionej na destrukcję zastanego porządku społecznego i artystycznego, dominują ekspresjonizm, futuryzm i dadaizm, z których uformuje się później polska sztuka rewolucyjnej lewicy. Wybranymi pisarzami tego nurtu są Bruno Jasieński i Aleksander Wat. Druga faza, związana z działalnością Awangardy Krakowskiej, była próbą zbudowania estetycznych podstaw dla nowego społeczeństwa miejskiego masowej cywilizacji technicznej – jej piewcami byli Tadeusz Peiper i Julian Przyboś. Trzecia zaś odsłoniła upadek marzeń o nowym wspaniałym świecie w wizjach zagłady, destrukcji człowieka i jego dzieł. Spośród wielu katastrofistów omówimy przypadki Józefa Czechowicza i Czesława Miłosza.
Prowadzenie: dr hab. Jarosław Fazan – pracownik Katedry Krytyki Współczesnej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, historyk i krytyk literacki. Jest autorem książek: Od metafory do urojenia. Próba patografii Tadeusza Peipera i "Ale Ja nie Bóg": kontemplacja i teatr w dziele Mirona Białoszewskiego.
Ewolucję literatury polskiej awangardy można podzielić na trzy fazy. W pierwszej, nastawionej na destrukcję zastanego porządku społecznego i artystycznego, dominują ekspresjonizm, futuryzm i dadaizm, z których uformuje się później polska sztuka rewolucyjnej lewicy. Wybranymi pisarzami tego nurtu są Bruno Jasieński i Aleksander Wat. Druga faza, związana z działalnością Awangardy Krakowskiej, była próbą zbudowania estetycznych podstaw dla nowego społeczeństwa miejskiego masowej cywilizacji technicznej – jej piewcami byli Tadeusz Peiper i Julian Przyboś. Trzecia zaś odsłoniła upadek marzeń o nowym wspaniałym świecie w wizjach zagłady, destrukcji człowieka i jego dzieł. Spośród wielu katastrofistów omówimy przypadki Józefa Czechowicza i Czesława Miłosza.
Prowadzenie: dr hab. Jarosław Fazan – pracownik Katedry Krytyki Współczesnej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, historyk i krytyk literacki. Jest autorem książek: Od metafory do urojenia. Próba patografii Tadeusza Peipera i "Ale Ja nie Bóg": kontemplacja i teatr w dziele Mirona Białoszewskiego.