MNK Gmach Główny
al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków Galeria Sztuki Polskiej XX wieku, Sala Koloryzm- poniedziałek: nieczynne
- wtorek - niedziela: 10.00-18.00
Informacja i rezerwacja w godz. 9.00-16.00 w dni powszednie
Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie
Z-ca dyrektora ds. Działalności Programowej
Z-ca Dyrektora ds. Strategii i Komunikacji
Z-ca dyrektora ds. Zarządzania
Główna Księgowa
Główny Inwentaryzator
Główny Konserwator
Zygmunt Radnicki był jednym z najmłodszych przedstawicieli pokolenia artystów, które tworzyło nowoczesną sztukę w Polsce. Prace tego znakomitego malarza z lat 1913-1969 prezentujemy na wystawach w Gmachu Głównym MNK i w nowo otwartej Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, zorganizowanych przez obie instytucje.
"Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie od paru lat wydaje albumy poświęcone twórczości wybitnych artystów związanych z tą uczelnią" - pisze w albumie towarzyszącym wystawom artysty w MNK i ASP Dyrektor MNK Zofia Gołubiew. - "Kolejny tom poświęcony jest Zygmuntowi Radnickiemu (1894-1969), artyście niedostatecznie znanemu, a w rezultacie - niedocenionemu. Jego postać i dzieło koniecznie należy przypomnieć, jako jednego z twórców eksperymentalnych, poszukujących".
Zygmunt Radnicki urodził się w Czortkowie koło Tarnopola; w okresie międzywojennym mieszkał i pracował we Lwowie. Po II wojnie światowej swoje życie zawodowe związał z Krakowem i krakowską Akademią Sztuk Pięknych, której był profesorem i rektorem. Przede wszystkim był jednak artystą - zajmował się malarstwem i grafiką. Jeszcze przed I wojną światową rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, lecz ponieważ w 1915 roku został powołany do wojska, ukończył je dopiero w 1924 roku.
Trzy lata wcześniej wziął udział w wystawie formistów, awangardowego ugrupowania czerpiącego inspirację m.in. z kubizmu, ekspresjonizmu, futuryzmu, z którym związani byli tacy artyści, jak: Leon Chwistek, Tytus Czyżewski, Zbigniew i Andrzej Pronaszko, August Zamoyski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Kazimierz Szczuka, Jan Hrynkowski.
W 1925 roku Radnicki dostał stypendium w Paryżu, gdzie studiował u Józefa Pankiewicza w paryskiej filii krakowskiej ASP. To wówczas uległ fascynacji malarstwem Paula Cézanne’a, co zaważyło na całej jego późniejszej twórczości.
Radnicki umiał połączyć doświadczenia, jakie wyniósł z formizmu, twórczości Cezanne’a i koloryzmu (przyjaźnił się z „kapistami”, przede wszystkim z Janem Cybisem), tworząc własny, oryginalny język malarstwa. Jako pedagog wywarł wpływ na wielu artystów, m.in. tak wybitnych jak Andrzej Wróblewski.
Część wystawy prezentowana w Galerii ASP ukazuje Zygmunta Radnickiego jako ucznia, który tam właśnie w roku 1913 rozpoczął swoją karierę artystyczną, by zakończyć ją jako profesor i rektor uczelni. Właśnie jako znakomitego nauczyciela wspomina Radnickiego w tekście do katalogu Andrzej Wajda: „Profesor Radnicki nie mówił nigdy o swoim malarstwie, ani o swoich upodobaniach artystycznych.
Ten dystans, zwłaszcza na pierwszym roku, nie kształtował żadnych gustów artystycznych. Był to najlepszy z możliwych wstępów do dalszych studiów, który polegał na dowolnym wyborze przez studentów jednej z pracowni malarstwa lub rzeźby w krakowskiej ASP. Ten rok rysunku pozwalał nam na własny i świadomy wybór dalszych studiów. Profesor stawiał nam stopnie w indeksie na pewno sprawiedliwie i bezstronnie, ale na zakończenie roku wiedział o naszej przyszłości więcej, niż mogliśmy przypuszczać. Kiedy ostatecznie rozstałem się z krakowską Akademią, by studiować w Łódzkiej Szkole Filmowej – to, Co zostało mi z tych trzech lat – to był rysunek, jakże często zastępujący słowa w moich rozmowach z filmową ekipą.”
Z kolei ekspozycja prac w Gmachu Głównym MNK — w Sali "Koloryzm" w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku — odzwierciedla znaczenie sztuki tego artysty w historii sztuki polskiej.
Dzieła Radnickiego, dotąd niepokazywane w ramach wystawy stałej, prezentowane są w kontekście prac kolegów, którzy wywarli na niego znaczący wpływ lub towarzyszyli rozwojowi jego twórczości.
Na wystawie w MNK prezentujemy 55 obrazów i 60 prac na papierze, zaś w ASP będzie można zobaczyć 2 obrazy i 30 prac na papierze. Wystawie towarzyszy album autorstwa Światosława Lenartowicza wydany przez ASP i MNK.
Był „duch”, który prowadził Radnickiego przez całą karierę artystyczną – od jej początków do ostatnich dni – i nie pozwalał na zbłądzenie.
Trzeba mieć odwagę robić knoty. Nie wolno malować, kiedy się jest zmęczonym. Nie wolno malować rzeczy, które naprawdę malarsko nie interesują.
Karnet, upoważniający do wstępu do wszystkich galerii stałych MNK:
Bilet zakupiony przez Internet jest ważny przez 6 miesięcy od daty zakupu lub do końca trwania wystawy czasowej. Przed wizytą prosimy sprawdzić, czy tego dnia wybrana wystawa lub galeria jest czynna.