{baseAction::__('GO_TO_CONTENT')}
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo
Wojciech Fangor. Przestrzeń jako gra 20.10.2012-20.01.2013 Wojciech Fangor. Przestrzeń jako gra

Wojciech Fangor to jeden z najważniejszych artystów w historii polskiej sztuki drugiej połowy XX wieku, współtwórca tzw. polskiej szkoły plakatu, prekursor sztuki w przestrzeni publicznej - jedyny Polak, któremu Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku zorganizowało indywidualną wystawę. Jego sztuka obejmuje różne dziedziny: malarstwo, grafikę, architekturę, rzeźbę, scenografię, instalacje przestrzenne.

Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie zbiegła się z 90. urodzinami artysty i jubileuszem 75-lecia pracy twórczej. Można było na niej zobaczyć blisko 190 prac, głównie obrazy.

W powojennej rzeczywistości absurdu i przewartościowania tradycji artysta szukał oparcia w zapamiętanym jeszcze z lat 30. malarstwie mistrzów młodzieńczej wyobraźni plastycznej: Picassa, Matisse'a, Légera. Gdy w 1949 roku ubiegłego wieku ogłoszono, że realizm jest jedyną formą sztuki, odpowiadającą aktualnym potrzebom i która się należy robotnikom i chłopom, odbudowującym polską państwowość od podstaw, Fangor namalował "Postaci" - najbardziej znany współczesny obraz polski. Wykształcony przez Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego na studiowaniu twórczości Chardina i Fragonarda, był gotów podjąć wyzwanie czasu, ale po swojemu, zgodnie z francuską manierą, a nie w duchu realizmu radzieckiego czy niemieckiego z czasów faszyzmu. Ten niespełna trzyletni epizod zaowocował pracami takimi jak "Matka Koreanka", które przyniosły artyście popularność i pozycję w świecie sztuki.

Nowy etap twórczości otwarło artyście doświadczenie w zakresie architektury i grafiki plakatowej (1950-1961). Plakat do filmu René Clémenta "Mury Malapagi" (1952) przeszedł do historii jako inicjujący cieszącą się do dziś światową renomą polską szkołę plakatu.

Od lat 50. do dziś Fangor interweniował i zmieniał otoczenie. Ciekawym eksperymentem, zleconym przez władzę, była gigantyczna dekoracja Warszawy (zrealizowana przez Fangora razem z Henrykiem Tomaszewskim) z okazji Światowego Zjazdu Młodzieży w 1955 roku, nawiązująca do stylistyki modernistycznej.


W 1958 roku artysta stworzył pierwszą w sztuce światowej instalację przestrzenną – Studium przestrzeni w Salonie "Nowej Kultury" w Warszawie. To było coś więcej niż interwencja w przestrzeń danego miejsca – wszystko, co było w galerii, stało się elementem wystawy. Artysta chciał wykazać, że wchodząc w przestrzeń współtworzymy ją. Do tej idei nawiązywał i rozwinął ją w "Wystawie wystawy" w 2005 roku w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W tym czasie Fangor współpracował także z architektami: m.in. przy renowacji wnętrza restauracji na Wyścigach Konnych w Warszawie Służewcu oraz przy projektowaniu Centralnego Domu Towarowego w Warszawie, Pawilonu Polskiego na Wystawę Światową w Brukseli, Pawilonów Polskich w Nowym Jorku i w Paryżu czy projekcie wnętrz Dworca Warszawa – Śródmieście.

W latach 60. i na początku lat 70. XX wieku artysta malował obrazy, które stanowią jego oryginalny wkład do minimal artu i op -artu. W latach 1966 - 1998 żył i pracował w Stanach Zjednoczonych. W 1970 roku miał indywidualną wystawę w Guggenheim Museum w Nowym Jorku. Przyczynił się także do spektakularnych wydarzeń, jakimi były na przykład scenografia do baletu Marthy Graham w Theatre Playbill Marka Hellingera w Nowym Jorku w 1974 roku, czy w 1980 roku "Homage to the Whale" ("Wieloryb", 128 x 187 m) – na stoku góry, widoczna z daleka, zrobiona z ręczników sylweta wieloryba. Kolejnym etapem twórczości Fangora były cykle obrazów "międzytwarzowych" i "telewizyjnych", malowane do połowy lat 80. Z dzisiejszej perspektywy te obrazy były zapowiedzią sztuki krytycznej. Od 1989 roku Fangor mieszkał w Santa Fe w stanie Nowy Meksyk. Powstały tam cykle "Poczet królów polskich" (1990), "Wodzowie Indian" (1990), "Krzesła".


Początek XXI wieku to dla artysty okres radykalnie nowej twórczości realizującej się w malarstwie, rzeźbie i w wystawach. W malarstwie pojawił się nowy cykl obrazów "palimpsestowych", reinterpretacje dawnych szkiców i rysunków, gdzie materiałem jest pamięć o przeszłości, rzeźby plenerowe, wystawy ze szczególnym artystycznym zaangażowaniem samego twórcy.

Od roku 2007 artysta pracuje nad kolejnym projektem w przestrzeni publicznej – opracowaniem plastycznym II linii warszawskiego metra. Najpierw zaprojektował wejście do metra, a następnie opracował założenia dekoracyjne ścian zatorowych siedmiu stacji – sztukę na 6000 metrów kwadratowych. Projekty zostały pokazane na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie. Znalazło się tam blisko 190 prac. Była to okazja do prześledzenia twórczości Fangora z ostatnich dziesięcioleci – zobaczenia, jak jest nowatorska, ciekawa, różnorodna.

Opr. Katarzyna Bik na podstawie tekstu kuratora Stefana Szydłowskiego
Koordynator: Grażyna Kulawik
Kurator: Stefan Szydłowski

MNK Gmach Główny

al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków
  • poniedziałek: nieczynne
  • wtorek - niedziela: 10.00-18.00
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy
Fangor - przestrzeń wystawy