W służbie publicznej. XIX-wieczny mundur urzędniczy ze zbiorów MNK 05.10.2012-17.05.2013

Czasowa ekspozycja prezentowana w Galerii „Broń i Barwa w Polsce” objęła przykłady umundurowania urzędniczego z XIX wieku pochodzące z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie oraz depozytu Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zaprezentowane zostały przykłady ubiorów najwyższych władz Królestwa Kongresowego i Rzeczpospolitej Krakowskiej. Wyeksponowano także niezwykle rzadki frak szambelański oraz mundur Stanów Galicyjskich. Bogato zdobionym frakom i kapeluszom towarzyszy przyboczna broń biała, przedmioty codziennego użytku oraz odznaczenia.

W ekspozycji zaprezentowano unikalny mundur szambelański księcia warszawskiego Fryderyka Augusta z ok. 1810 roku. Należał on do Franciszka Paszkowskiego (1788–1856), który w 1807 roku został fligeladiutantem Fryderyka Augusta. Niezwykłym bogactwem haftów odznaczają się wyeksponowane dwa fraki senatorów Królestwa Kongresowego należące do Ignacego Miączyńskiego (1767–1840), który w okresie powstania listopadowego był Marszałkiem Senatu oraz do Piotra Bielińskiego (1754–1829), przewodniczącego Sądu Sejmowego, który wbrew carskim naciskom wydał niskie wyroki w procesie członków Towarzystwa Patriotycznego w 1828 roku.

Bardzo ciekawym zabytkiem ilustrującym krój i barwę mundurów urzędniczych są wydane w 1836 roku ilustrowane przepisy Mundury wszelkich władz Królestwa Polskiego powstałe na podstawie carskiego dekretu. Mundur Stanów Galicyjskich był połączeniem munduru urzędniczego z wojskowym. Jak można było przeczytać w pracy Bronisława Łozińskiego z 1905 roku, Galicyjski Sejm Stanowy (1817–1845), był to "Frak granatowy z szkarłatnymi kołnierzem i wyłogami: krój i kształt mundurów oficerskich, tj. z jednym rzędem guzików (...) epolety według upodobania złote, a na nich herb galicyjski wypukle haftowany: guziki żółte z herbem galicyjskim: kapelusz trójgraniasty ze złotą szlifą i żółtym guzikiem; szpada z rękojeścią srebrną...". Na wystawie przedstawiony był dokładnie taki jak w opisie frak mundurowy, złożony w darze przez Marię Horodyńską w 1928 roku. Pokazano również unikatowe mundury najwyższych władz Rzeczpospolitej Krakowskiej - mundur Prezesa Senatu Rządzącego Wolnego Miasta Krakowa należący do Józefa Hallera (1783–1850) oraz frak mundurowy Radcy Trybunału.

Uzupełnieniem ekspozycji były XIX-wieczne grafiki i akwarele, pośród których obejrzeć można było portret Piotra Bielińskiego ubranego w prezentowany na wystawie frak.

Autor: oprac. Piotr Wilkosz

Słowa kluczowe:

wystawa, Gmach Główny, Galeria

MNK Gmach Główny

al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków

poniedziałek: nieczynne
wtorek - niedziela: 10.00-18.00

MNK Gmach Główny

Komunikaty

Nasze oddziały

MNK Gmach Główny

Komunikaty

Nasze oddziały

Zadaj pytanie

bilety