Wystawa prezentuje 400 najwspanialszych dzieł wybranych z bezcennej, liczącej ponad 3000 obiektów kolekcji sztuki chińskiej. Najstarsze eksponaty mają 2200 lat, najmłodsze – ponad 100.
- Muzeum Narodowe w Krakowie posiada jedną z najlepszych w Polsce kolekcji sztuki Dalekiego Wschodu. Oprócz dobrze znanego zbioru japoników, składają się na nią zabytki kultury chińskiej. Po osiemdziesięciu latach od pierwszej wystawy, która prezentowała je w Sukiennicach, dziś ponownie zapraszamy do zapoznania się ze znakomitymi wyrobami mistrzów sztuki i rzemiosła dawnych Chin. Mamy nadzieję, że nasza wystawa przybliży nieco tę odległą i wciąż jeszcze mało znaną a ogromnie interesującą kulturę – mówi Dyrektor MNK Zofia Gołubiew.
Podczas rewolucji kulturalnej w Chinach zniszczono wiele zabytkowych budowli i dzieł sztuki, kolekcji, bibliotek i antykwariatów. Tylko w Pekinie zagładzie uległo około 5 tysięcy spośród siedmiu tysięcy zabytków. Dlatego tak cenne są zbiory sztuki chińskiej przechowywane w różnych muzeach i instytucjach kultury na świecie.
Kolekcja sztuki chińskiej MNK, tworzona od ponad stu lat dzięki darom i zakupom, obejmuje wszystkie dziedziny sztuki i rzemiosła. Znajdują się w niej cenne przykłady malarstwa i grafiki, interesujące rzeźby, wspaniała ceramika, wyroby z brązu i emalii, laki, i szkła, dekoracyjne tkaniny użytkowe, bogate ubiory, akcesoria, meble, instrumenty muzyczne. Najstarsze obiekty powstały w epoce Han (206 p.n.e.–220 n.e.), większość natomiast pochodzi z drugiej połowy panowania mandżurskiej dynastii Qing (1644–1911).
Po raz pierwszy w historii MNK zaprezentujemy na wystawie tak duży wybór eksponatów z tej kolekcji. Będzie można zobaczyć obrazy, grafiki i rzeźby buddyjskie, ceramikę, ubiory i akcesoria, nefryty i jadeity, wyroby z brązu emalii, laki, szkła, wachlarze, fajki, tabakierki, instrumenty muzyczne oraz zabawki. Wiele z tych wspaniałych przedmiotów będzie pokazywanych po raz pierwszy.
Twórcy wystawy skoncentrowali się na pojęciu przestrzeni – zarówno tej mitycznej, którą włada tytułowy Smok, jak i kulturowej, literackiej, estetycznej i filozoficznej. Smok – król niebios i wód, pierwsze z "360 zwierząt łuskowych", piąte zwierzę chińskiego zodiaku, mające wiele symboli – w kulturze chińskiej jest przede wszystkim dobroduszny. Symbolizuje męską siłę przyrody oraz syna nieba i cesarza. W Chinach wiąże się on z ideą dobra, pozytywną siłą wspierającą zmiany, co w naturalny sposób nawiązuje do idei odradzania się i bezpośrednio – życia.
Kuratorki wystawy: Beata Pacana, Beata Romanowicz
Koordynator: Grażyna Kulawik
Aranżacja: Teren Prywatny – Anna Grzywa, Marcin Przybyłko oraz Sławomir Pankiewicz
W przestrzeni Smoka, Chiny, sztuka chińska, rzemiosło artystyczne, symbol, mit, Beata Pacana, Beata Romanowicz, Grażyna Kulawik
MNK Gmach Główny
al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków sala wystaw zmiennych, I piętro- poniedziałek: nieczynne
- wtorek - niedziela: 10.00-18.00
Epoka Qing, XVII w. Brąz, złocenie, częściowo polichromowany. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Atrybucja tradycyjna Tu Bing (1770–1824).
Jedwab, tusz, farby wodne. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Jedwab, papier, tusz, farby wodne, zwój poziomy. Sygn. Qiu Ying. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Han, 206 p.n.e. – 220 n.e.
Glina wypalana, szkliwo ołowiowe. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Song, XI–XIII w. Kamionka, szkliwo barwione tlenkiem żelaza. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Song, X-XIII w. Cizhou, prow. Henan kamionka, szkliwienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Yuan, XIII–XIV w., Junzhou, prow. Hena. Kamionka, szkliwo typu junyao. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Yuan, XIII–XIV w. Porcelana, szkliwo typu seladon. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, okres Yongzheng, 1723–1735. Porcelana, dekoracja malowana pod szkliwem typu seladon. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, okres Qianlong, 1736–1795, Jingdezhen, prow. Jiangxi. Porcelana, szkliwo typu langyao. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, okres Qianlong, 1736–1795. Kamionka, szkliwienie, krakelury. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. Porcelana, szkliwienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII w. Odlew w brązie, emalia żłobieniowa i komórkowa, sztuczna patyna. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2.poł. XIX w. Miedź, mosiądz, emalia komórkowa. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVII/XVIII w. Róg nosorożca, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII w. Drewno, czarna laka, czerwona laka rzeźbiona tihong.
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII w. Jadeit, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII-XIX w. Jadeit, drewno, rzeźbienie.
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. Chalcedon, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. Guangzhou (Kanton) Kość słoniowa, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII w. Blacha srebrna, złocona, kość słoniowa, nici jedwabne, trybowanie, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. Kość bydlęca, metal, kamionka, rytowanie. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XVIII/XIX w. Drewno, kość, jedwab. / fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, złota nić, broszowanie.
Męska szata, tzw. smocza, jest częścią tradycyjnego stroju półoficjalnego jifu, utrzymanego w stylu mandżurskim. Noszenie takiego ubioru przysługiwało cesarzowi, jego najbliższej rodzinie oraz przedstawicielom klasy urzędniczej. Członkowie administracji cesarskiej, zwani przez Europejczyków mandarynami, nosili szaty w kolorze ciemnoniebieskim.
/ photo by K. Kowalik – Photography Studio, National Museum of Krakow
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Longpao ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie należało do wybitnego kolekcjonera, Feliksa "Mangghi" Jasieńskiego, który w tej właśnie szacie został sportretowany przez Leona Wyczółkowskiego.
Epoka Qing, XIX/XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2 poł. XIX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2 poł. XIX w.
Emblematy z wizerunkiem żurawia przysługiwały urzędnikom cywilnym, którzy zdając wielostopniowe egzaminy, osiągnęli najwyższą rangę. Szczególną uwagę warto zwrócić na wyjątkowo cenne tło tego emblematu. Jego zielona powierzchnia, połyskująca metalicznym baskiem, została utkana z pawich piór.
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 1 poł. XIX w.
Jedwab, złota nić, haft.
Ten cenny emblemat należący do urzędnika cywilnego czwartej rangi, pochodzący ze schyłkowego okresu panowania dynastii mandżurskiej, został ozdobiony licznymi symbolami szczęścia i długowieczności. Został on wykonany w technice haftu kładzionego metalową nicią o jedwabnym rdzeniu. Technika ta, pochodząca z czasów starożytnych, polegała na kształtowaniu wzoru z połączonych złotych sznureczków, przymocowywanych do tkaniny jedwabną przędzą. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2 poł. XIX w.
Prezentowany typ szaty, zakładany z okazji ślubu oraz oficjalnych ceremonii, przysługiwał żonie chińskiego urzędnika, który posiadał odpowiednią rangę. Jej czerwony kolor symbolizuje pomyślność, podobnie jak liczne nietoperze i symbole taoistyczne. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Głównym motywem stroju jest osiem medalionów z haftowanymi scenami dworskimi w pejzażu. Wśród przedstawień obserwujemy m.in. grę na lutni sanxian wędkowanie, zabawę latawcem, układanie wierszy. Uwagę zwraca dekoracyjny kołnierz yunjian w kształcie stylizowanych obłoków. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing,
2. poł. XIX w.
Kobiecą, codzienną szatę zdobi motyw Czterech Szlachetnych – roślin symbolizujących pory roku. Na dwubarwnym, niebiesko-różowym, adamaszku widać gałązki kwitnącej śliwy, która odnosi się do wiosny, kwiaty storczyka symbolizujące lato, chryzantemę – kwiat jesieni oraz bambus reprezentujący zimę. Peonia, która pojawia się w tym zestawie, jest uznawana w Chinach za królową kwiatów i odnosi się do kobiecego piękna. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, kon. XIX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 1 poł. XIX w.
Jedwab, guzy miedziane, złocone, haft, aplikacja.
Głównym motywem dekoracyjnym tej szaty są kwiaty storczyka i motyle. Chińczycy cenili kwiaty storczyka za ich subtelny zapach i elegancję. Łączyli je z takimi pojęciami, jak miłość, piękno i płodność oraz cechami cnoty i moralnej doskonałości. Motyw stu motyli, symbolizujący sto błogosławieństw, był ulubionym wzorem szat ostatniej cesarzowej Cixi (1834–1908). / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, pocz. XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
W kolekcji MNK znajduje się spódnica wykonana z jedwabnej gazy, tkanej we wzór swastyk i piwonii. Dekorują ją czarne lamówki i hafty w odcieniach koloru niebieskiego sanlan z motywami storczyków, motyli i nietoperzy. Na przednim i tylnym panelu spódnicy umieszczono haftowany pejzaż wodny z parą kaczek mandarynek wśród lotosów, piwonii i owoców granatu. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
W kolekcji MNK znajduje się spódnica wykonana z jedwabnej gazy, tkanej we wzór swastyk i piwonii. Dekorują ją czarne lamówki i hafty w odcieniach koloru niebieskiego sanlan z motywami storczyków, motyli i nietoperzy. Na przednim i tylnym panelu spódnicy umieszczono haftowany pejzaż wodny z parą kaczek mandarynek wśród lotosów, piwonii i owoców granatu. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, złota nić, haft
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, złota nić, haft / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, bawełna, złota nić, skóra, szkło, haft, aplikacja
W Chinach buty dziecięce były ozdabiane dobrowróżebnymi wizerunkami tygrysów czy lwów (shizi), które miały chronić przed złymi demonami. Wyraźnie zaznaczano zwłaszcza oczy i uszy – te części ciała, dzięki którym zwierzęta rozpoznawały niebezpieczne moce. Podobnymi motywami ozdabiano również nakrycia głów i całe szaty dziecięce, zwłaszcza w okresie Nowego Roku lub innych ważnych świąt. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, kon. XIX w.
Jedwab, technika kesi
Wizerunek żurawia z gałązką brzoskwini oraz symbole taoistyczne to popularne symbole długowieczności i pomyślności. Stroje zdobione takimi motywami zakładano z okazji obchodzenia rocznicy urodzin. / fot. K. Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, pocz. XX w.
Jedwab, złota nić, cekiny, haft
Mankiety kobiecej szaty zdobi wizerunek He Xiangu- jednej z Ośmiu Nieśmiertelnych (baxian). Jej postać została wyhaftowana ściegiem węzełkowym.
/ fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, haft.
Haft w odcieniach niebieskich (sanlan) z popularnym motywem kwiatów i owoców (hua guo). Zdobiąc kobiece szaty symbolizują liczne cnoty: lotos - czystość i skromność, peonia – piękno, chryzantema - długowieczność, śliwa – niewinność. Natomiast melon to symbol jedności i siły rodziny. / fot. Karol Kowalik, Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2 poł. XIX w.
Jedwab, złota nić, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w.
Jedwab, złota nić, metalowe lusterka, szkło, haft.
Na przedniej części kostiumu teatralnego widoczny haft kładziony złotą nicią z papierowym oplotem na jedwabnym rdzeniu z motywem pary zwróconych ku sobie smoków z płonącą perłą. / fot. Karol Kowalik, Pracownia Fotograficzna MNK
Epoka Qing, pocz. XX w.
Jedwab, złota nić, cekiny, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, pocz. XX w.
Jedwab, złota nić, cekiny, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, ok. poł. XIX w.
Jedwab, bawełna, haft.
Hafty zdobiące spódnicę zostały wykonane w stylu pekińskim. Hafty w tej odmianie wykonywane były głównie ściegiem płaskim (atłaskowym). Charakterystyczny dla nich jest horror vacui - motywy kwiatów i motyli wypełniają całą zdobioną powierzchnię. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, złota nić, haft, aplikacja. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX/XX w.
Jedwab, złota nić, haft.
Motyl w tradycji chińskiej jest symbolem lata, piękna i marzeń. W połączeniu z kwiatem symbolizuje wierność małżeńską. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w.
Jedwab, bawełna, złota nić, haft, aplikacja. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, 2. poł. XIX w.
Jedwab, złota nić, haft. / fot. Karol Kowalik, Pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, 1 poł. XIX w., drewno, papier, kość, jedwab, tusz, farby wodne. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, 1 poł. XIX w., drewno, papier, kość, jedwab, tusz, farby wodne. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w., jedwab, farby wodne, drewno, haft. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), XIX w., kość słoniowa, rzeźbienie. / fot. Karol Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), ok.1800 r., drewno, laka, jedwab, malowanie, złocenie. / fot. Karol Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, ok. poł. XVIII w., heban, jedwab, papier, farby wodne. Stelaż wachlarza wykonany z hebanu. Pióra okładzinowe rzeźbione są ażurowo w motywy skał, drzew kwitnącej śliwy i chryzantem. Pokrycie z jedwabiu malowanego farbami wodnymi. Na awersie znajduje kompozycja z przedstawieniem kępy storczyków i małego ptaka w locie. Po lewej stronie wiersz zapisany w czternastu kolumnach pisma i dwie pieczęcie. Dekoracja malarska nawiązuje do obrazów typu "kwiaty i ptaki" (huaniao hua), które z czasem, tak jak na prezentowanym wachlarzu, stały się inspiracją dla wyrobów rzemiosła artystycznego. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, XIX w., jedwab, farby wodne, drewno, haft. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Huzhou, kon. XIX w., pióra gęsie, macica perłowa, kość, gwasz. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Drewno, laka, jedwab, papier, kość, rzeźbienie, malowanie.
/ fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Drewno, laka, jedwab, papier, kość, rzeźbienie, malowanie. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), poł. XIX w., jedwab, drewno, kość słoniowa, rzeźbienie, malowanie. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), poł. XIX w., jedwab, drewno, kość słoniowa, rzeźbienie, malowanie. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), 2. poł. XIX w., drewno, laka, papier, jedwab, kość, rzeźbienie, malowanie. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK
Epoka Qing, Guangzhou (Kanton), 2. poł. XIX w., drewno, laka, papier, jedwab, kość, rzeźbienie, malowanie. / fot. K. Kowalik - pracownia fotograficzna MNK