"Triumf Fryderyka Henryka, księcia Oranii", namalowany przez Jacoba Jordaensa w roku 1651, należy do wyjątkowych dzieł malarstwa europejskiego w zbiorach polskich. Obraz, wypożyczony z Muzeum Narodowego w Warszawie, jest prezentowany w listopadzie bieżącego roku w Ośrodku Kultury Europejskiej EUROPEUM, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.

Jacob Jordaens (1593–1678), wybitny artysta barkowy, jest - obok Rubensa i van Dycka - najważniejszym przedstawicielem tzw. złotego wieku malarstwa flamandzkiego. Stworzył własny, oryginalny i dekoracyjny język malarski. Po śmierci Rubensa w 1640 roku Jordaens otrzymywał liczne, ważne zamówienia, co miało wpływ na zatrudnienie przez niego wielu współpracowników. Malował obrazy ołtarzowe, dekoracje ścienne, kartony do tkanin, podejmował tematy religijne, mitologiczne, rodzajowe, tworzył martwe natury, mistrzowskie portrety, huczne koncerty i bankiety. Wykonał cykle obrazów do Queen’s House w Greenwich pod Londynem oraz dla królowej Krystyny Szwedzkiej; uczestniczył w dekoracji Sali Orańskiej w pałacu Huis ten Bosch pod Hagą.

"Triumf Fryderyka Henryka, księcia Oranii" to właśnie szkic Jacoba Jordaensa do monumentalnej kompozycji w Sali Orańskiej pałacu Huis ten Bosch. Przedstawia w sposób alegoryczny i z barokowym rozmachem apoteozę ziemskiego władcy. Namiestnik Holandii, Fryderyk Henryk (1583–1647), przyczynił się do rozkwitu i politycznej stabilizacji Republiki Zjednoczonych Prowincji. Na zlecenie wdowy, Amalii van Solms, do dekoracji pałacu ku czci zmarłego namiestnika zaangażowano wielu artystów. Malowidło Jordaensa, ukończone w 1652 roku, stanowi główną i zarazem największą kompozycję tego przedsięwzięcia. Obraz warszawski ― jeden z trzech istniejących szkiców ― jest najbliższy wersji ostatecznej w Huis ten Bosch.

Jordaens ukazał triumfalne wkroczenie bohatera w Historię i Nieśmiertelność. Temu momentowi towarzyszą postacie historyczne, mieszkańcy Olimpu i zwykli śmiertelnicy. Fryderyk Henryk, na złotym, rzymskim rydwanie zaprzężonym w czwórkę białych rumaków, wjeżdża przez bramę triumfalną świątyni Salomona.

U stóp księcia Chronos wznosi wysoko swoją kosę, lecz w chwili uwiecznienia nie ma już nad nim żadnej władzy. Ponad księciem unoszą się putta i alegoryczne postacie: Fama głosi chwałę namiestnika, Nike niesie wieniec zwycięstwa, Irene trzyma róg obfitości. Po prawej stronie, na wspiętym koniu Wilhelm II, syn Fryderyka Henryka, zachęca widzów do złożenia księciu hołdu. Autor kompozycji za pomocą wibrujących barw i miękkiego światłocienia z barokowym rozmachem tworzy monumentalną dekorację Sali Orańskiej.

Opracowanie: Katarzyna Bik na podstawie tekstu Hanny Benesz - kustosz działu malarstwa obcego w MNW.