Na wystawę "Między Wschodem a Zachodem. Od Damaszku do Andaluzji. Pieniądz islamski w wiekach średnich" wyselekcjonowano starannie kilkaset monet – ilustrujących historię świata arabskiego od Mahometa do upadku imperium Abbasydów, czyli od VII do połowy XIII wieku.
W pierwszej części będzie można oglądać te najstarsze, m.in. z VI i VII wieku, monety bizantyńskie oraz monety bite w tym samym okresie przez perską dynastę Sasanidów. Kolejna część ekspozycji poświęcona została tzw. monetom przejściowym z lat 640-699. – W tym czasie świat się zmieniał, ale rynek wciąż potrzebował pieniądza – mówi Jacek Budyn, jeden z kuratorów wystawy. – Powstały więc interesujące dwujęzyczne monety z postacią cesarza bizantyńskiego i dodatkowymi inskrypcjami na awersie lub rewersie wykonanymi pismem arabskim.
Efektom arabskiej reformy monetarnej możemy się przyjrzeć w dalszej części ekspozycji, gromadzącej złote dinary, srebrne dirhamy i miedziane felsy dynastii Umajjadów i Abbasydów. Ci pierwsi już na początku VIII wieku rozszerzyli granice państwa arabskiego od Indii na wschodzie po Ocean Atlantycki na zachodzie. Panowanie Haruna ar-Raszida (przełom VIII i IX wieku) i jego syna al-Mamuna (pierwsza połowa IX wieku) określane jest jako Złota Epoka w dziejach islamu – czas rozkwitu kultury, nauki i sztuki arabskiej i jej oddziaływania na świat Zachodu.
Opowiedziana awersami i rewersami monet historia imperium abbasydzkiego, ze stolicą w Bagdadzie, kończy się w roku 1258, gdy najazd mongolski, ten sam, który spustoszył Kraków, położył kres panowaniu dynastii Abbasydów. Ale to nie koniec fantastycznych losów monet, które ta cywilizacja stworzyła.
Na wystawie w Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego podziwiać można wypożyczony z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego skarb z Drohiczyna nad Bugiem, znaleziony w 1939 roku pod miastem przez jednego z mieszkańców. Składał się on z ponad 300 monet, wśród których najstarszą jest dirham Umajjadów wybity w 713 roku, a najmłodszą – dirham abbasydzki z roku 894.
Ekspozycji towarzyszy wydawnictwo "Między Wschodem a Zachodem. Od Damaszku do Andaluzji. Pieniądz islamski w wiekach średnich" autorstwa Doroty Malarczyk i Jacka Budyna - kuratorów wystawy, będące publikacją zbierającą i systematyzującą wiedzę o monetach dynastii islamskich, które odegrały ważną rolę w świecie arabskim w latach 661–1258.
Kuratorzy: Dorota Malarczyk, Jacek Budyn
Koordynator: Mateusz Woźniak
Aranżacja: Jacek Budyn, Dorota Malarczyk
numizmatyka, monety arabskie, dirhamy, Jacek Budyn, Dorota Malarczyk, Mateusz Woźniak
Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego
ul. Piłsudskiego 12, 31-109 Kraków- poniedziałek: nieczynne
- wtorek: 10.00-18.00
- środa-niedziela: 10.00-16.00
95 AH (AD 713/714), dinar, złoto.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
183 AH (AD 799/800), dinar, złoto.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Madinat az-Zahra, 354 AH (AD 965), dirham, srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Madinat as-Salam, 636 AH (AD 1238/1239), dirham, srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
asz-Szasz, 289 AH (AD 901/902), dirham, srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Madinat as-Salam, 398 AH (AD 1007/1008), dirham, srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Sa'da, [301–324?] AH (AD 913–936), sudajsi, srebro
Andaraba, 390 AH (AD 999/1000), dirham (wielokrotność), srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Niszapur, 444 AH (AD 1052/1053), dinar, złoto.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Siqiliyya, 448-463 AH (AD 1056/57–1070/71), rubaʽ (tarì), złoto.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Halab, [5]80 (1184/85), dirham, srebro.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.
Halab, 685-705, fels, miedź.
Z lewej strony - awers, z prawej - rewers.