Lwowianki

We wstępie do swojej nowej przełomowej pracy pt. Radykalne oko prof. Andrzej Turowski wyznacza pierwszą wojnę światową jako kluczowe i formujące wydarzenie dla historii modernizmu, które też „ujawniło odrębne obszary męskiego i kobiecego doświadczenia”. Takie założenie bliskie jest wystawie pt. Lwowianki, która jednak poszerza perspektywę „kryzysu i destrukcji”, a tym samym wydłuża ją do traumatycznych wydarzeń związanych z drugą wojną światową – poprzedzających ją i następujących po niej, szczególnie dramatycznych i bolesnych w lokalnym lwowskim wymiarze, jak również w doświadczeniach każdej z lwowskich autorek, których prace prezentowane będą na wystawie. Trwająca od 2022 roku inwazja Rosji przeciwko Ukrainie utrwala, prolonguje i uaktualnia, wydawałoby się na zawsze zażegnane, zgodnie z hasłem „nigdy więcej”, traumatyczne przeżycia. 

Ekspozycja prezentowana w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie ma jeszcze jeden, nie mniej ważny punkt wyjścia: wybór prac został dokonany przez kuratora ze świadomością braku spójnej i całościowej narracji lwowskiej historii sztuki, szczególnie tej z okresu międzywojennego. Po dramacie drugiej wojny światowej w historii sztuki zaistniały samodzielne narracje dotyczące artystek i artystów z trzech głównych grup etnicznych zamieszkujących ówczesny Lwów: polskiej, żydowskiej i ukraińskiej. Każda z tych opowieści wspomina o wspólnym dziedzictwie bądź opiewa przysłowiowy tygiel narodowy we Lwowie. Wystawa Lwowianki ma na celu ukazanie lwowskiego środowiska artystycznego okresu międzywojennego jako wspólnoty, prezentując jednak na jej tle wachlarz indywidualnych postaw twórczych i różnorodność artystyczną.