El Greco to jeden z najważniejszych artystów w historii sztuki, a namalowana przez niego "Ekstaza św. Franciszka" jest jednym z kilku najcenniejszych obrazów w polskich zbiorach. Od 11 lutego do 22 marca 2015 roku można to arcydzieło zobaczyć w Ośrodku Kultury Europejskiej EUROPEUM.
"Ekstaza św. Franciszka" została wypożyczona z Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach. Jak tam trafił ten najcenniejszy, obok "Damy z gronostajem" Leonarda da Vinci i "Krajobrazu z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta, obraz w Polsce?
Był rok 1964. Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska, historyczki sztuki z Instytutu Sztuki PAN, inwentaryzowały zabytki na plebanii w Kosowie Lackim. Izabella Galicka wspomina, że pewnego dnia przez uchylone drzwi do pokoju proboszcza, ks. Władysława Stępnia, zobaczyły obraz. - Był duży, ciemny, zniszczony, w jednym rogu miał rozdarcie, ale było w nim coś intrygującego i pociągającego - opowiada. Wcześniej płótno znajdowało się w dzwonnicy, gdzie wraz z innymi niepotrzebnymi rzeczami czekało na spalenie. - Ksiądz proboszcz pomyślał jednak, że św. Franciszka nie wypada palić, więc oprawił go i powiesił w swoim pokoju - mówi jedna z odkrywczyń.
Po dwóch latach badań historyczki sztuki nabrały przekonania, że autorem obrazu był El Greco i napisały na ten temat artykuł. Publikacja wywołała sensację i ściągnęła na parafię w Kosowie Lackim wybitnych historyków sztuki, którzy jednak sceptycznie odnieśli się do autorstwa sławnego artysty. Dopiero badania konserwatorskie pod kierunkiem prof. Bohdana Marconiego w 1974 roku potwierdziły hipotezę Izabelli Galickiej i Hanny Sygietyńskiej. - Podczas konserwacji okazało się, że na płótnie zagiętym na krośnie widniała sygnatura: "A. van Diick", a pod nią starsza, autentyczna: "Dominikos Theotoko […]." To rozwiało wątpliwości co do autorstwa dzieła - wspomina Izabella Galicka.
Nie wiadomo, kiedy obraz trafił do Polski. Najprawdopodobniej kupił go w 1927 roku w antykwariacie ks. Stanisław Szepietowski na prośbę kuzyna ks. Franciszka Dąbrowskiego, który, gdy później został przeniesiony do parafii w Kosowie Lackim, zabrał ze sobą płótno. Po jego śmierci odziedziczył je jego następca ks. Władysław Stępień.
Po konserwacji obraz trafił do Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, ale długo nie był wystawiany z obawy, że władze PRL-u mogłyby nakazać przekazanie go do muzeum państwowego. Od 2004 roku "Ekstaza św. Franciszka" jest eksponowana w Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach.
Dominikos Theotokopulos zwany El Greco (Grekiem) (1541 - 1614), malarz, rzeźbiarz, architekt, miłośnik muzyki, jeden z najciekawszych artystów w historii sztuki, pochodził z Kandii (dzisiaj Iraklion) na Krecie. Rozpoczął karierę jako malarz ikon, potem uczył się w Wenecji i Rzymie (Kreta była posiadłością wenecką), poznał malarstwo Tycjana i Tintoretta. Być może z powodu trudnego, nieustępliwego charakteru, nie zagrzał długo miejsca we Włoszech. Wyjechał do Hiszpanii, by tam szukać szczęścia. Zniechęcony niepowodzeniami, niezbyt życzliwie przyjęty na dworze Filipa II, zamieszkał w Toledo i nigdy więcej nie opuścił tego miasta.
Jego malarstwo - osobliwe, mistyczne, pełne siły, przedstawiające świetliste wizje utrzymane w zadziwiającym fosforyzującym kolorycie - pozostało całkowicie odrębnym zjawiskiem artystycznym na tle malarstwa europejskiego. Malarz podobno przebywał w swojej pracowni, nie otwierając okien, by nie wpuszczać światła, gdyż - jak mówił - jego światło wewnętrzne było tak mocne, że rozświetlało pracownię i pozwalało mu tworzyć. Choć jego mistyczne dzieła były przez niektórych doceniane - np. poeta Luis de Gorgora y Argote pisał o El Greco, że "tchnął duszę w drewno i życie w płótno" - artystę uznano za geniusza dopiero na początku XX wieku.
Pokaz pod honorowym patronatem jego Eminencji Ks. Kardynała Stanisława Dziwisza Metropolity Krakowskiego
Kurator: Janusz Wałek Aranżacja: Luiza Berdak Koordynator: Magdalena Jabłońska
Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej
Polityce Prywatności
Akceptuję
Newsletter
Aktualności z MNK prosto na Twój e-mail
bilety
Bilety w cenie wstępu do oddziału:
dzieci do 7 lat - wstęp bezpłatny
dzieci i młodzież do 16 lat - 1 zł
uczniowie i studenci do 26 lat - 1 zł
normalny - 10 zł
ulgowy - 7 zł
rodzinny (maks. 5 osób) - 18 zł
grupowy normalny (min. 15 osób) - 7 zł
grupowy ulgowy (min. 15 osób) - 4 zł
niedziela - wstęp bezpłatny
Bilet zakupiony przez Internet ma charakter otwarty i jest ważny przez 6 miesięcy od daty zakupu lub do końca trwania wystawy czasowej. Przed wizytą w Muzeum prosimy sprawdzić, czy tego dnia wybrana wystawa lub galeria jest czynna.
We are still working on running the full version of our site in English.
If you need to contact us please use the e-mail address internet@mnk.pl or phone number +48 012 433 54 44 (on weekdays between 9 a.m. to 3 p.m.)
We are sorry for the inconvenience!
Uwaga
Niewystarczająca liczba produktu w magazynie, wybierz inną liczbę
Kontynuuj zakupy
Wersja beta portalu MNK
Szanowni użytkownicy, z przyjemnością gościmy Was na naszym nowym portalu internetowym. Jesteśmy swieżo po wdrożeniu, dlatego nasz portal przez najbliższe tygodnie będzie w fazie beta. Oznacza to, że mogą wystapić błędy w jego działaniu. Będziemy wdzięczni za wyrozumiałość.