Ogród Mehoffera
-
Ogród Mehoffera stanowi swego rodzaju przedłużenie ekspozycji i tak jak niegdyś współtworzy urok domu. Związany jest z tradycją tego rejonu Krakowa, usytuowanego poza obrębem dawnych murów miejskich, gdzie nad odnogami płynącej tu niegdyś Rudawy od stuleci lokowano młyny i warsztaty rzemieślnicze, a także podmiejskie ogrody, z czasem stopniowo zabudowywane. Nabywszy posesję w roku 1932 malarz na nowo zaprojektował jego kształt. Był to już drugi urządzany przez niego własny ogród. Pierwszy z nich - na stoku wzgórza przy dworze Mehofferów w Jankówce pod Krakowem, upamiętniony obrazem "Czerwona parasolka" – założono w roku 1907. Tym razem powstawał ogród dużo mniejszy i w sąsiedztwie wysokich kamienic. Podczas prac ziemnych wykopano liczne ułomki ozdobnych starych kafli, nawet z epoki renesansu, a także kamienne elementy pochodzące z pracowni Franciszka Wyspiańskiego.
Centralną część ogrodu Mehoffer zaplanował jako rozległy trawnik otwarty w stronę domu, z trzech stron ujęty rzędami drzew owocowych. W ich cieniu biegła wysypana piaskiem alejka. Na trawniku założono klomb i rabaty, w głębi zaś warzywnik. Nie zabrakło też ozdobnych krzewów. Od dziedzińca kamienicy przy Krupniczej 22 oddzielił posesję rząd smukłych topoli, natomiast jej ślepe mury pokryły pnącza winorośli. Z domu ogród dostępny był przez podwórko lub bezpośrednio przez taras. Niejednokrotnie dostarczał artyście malarskich tematów. Po wojnie z biegiem lat zdziczał, zarośnięty przypadkowymi nasadzeniami i samosiejkami.
W roku 2003 został odtworzony przez Muzeum Narodowe w Krakowie na podstawie ikonografii i badań terenowych, z uwzględnieniem zachowanych starych drzew (ogromny wiąz, topole). Podobnie zatem jak za czasów Mehoffera przedstawia się obecnie zarówno rozplanowanie całości, jak i dobór roślin: posadzono drzewa owocowe, ozdobne krzewy i wybrane gatunki kwiatów. Charakterystycznym akcentem jest np. klomb z okręgiem piennych róż i z różą pośrodku, znany z obrazu Mehoffera z lat okupacji Ogród na Krupniczej. Wzięto przy tym pod uwagę potrzeby obecnego użytkownika. I tak np. z myślą o licznej rzeszy gości, znacznie poszerzono placyk pod wiązem na wprost schodów, wybudowano też rampę dla wózków. Dla publiczności ogród otwarto 20 maja 2004. Autorką jego projektu jest dr Zofia Malinowska, specjalista w dziedzinie rekultywacji i renowacji ogrodów historycznych, wykonawcą zaś krakowska firma Jacka Gindy.
Za odnowienie i udostępnienie publiczności dawnego ogrodu Józefa Mehoffera, Muzeum otrzymało nagrodę im. Prof. Janusza Bogdanowskiego, przyznawaną w uznaniu „dbałości o przestrzeń publiczną Krakowa” oraz Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego "Sybilla 2004".
Ogród czynny jest codziennie od wiosny do jesieni. Odbywają się tutaj koncerty, warsztaty dla dzieci, a także imprezy okolicznościowe z okazji "Nocy Muzeów", "Święta Ogrodów" i inne.
Opracowanie: Anna Zeńczak - historyk sztuki, emerytowany kustosz MNK. Specjalizuje się w sztuce przełomu XIX i XX wieku. Autorka opracowań na temat twórczości Józefa Mehoffera. -
-
-
-
-
-
-
-