NAGRANIE I  |  RECORDING I

PL

Tokonoma – to wnęka, która w tradycyjnym japońskim domu zajmuje miejsce szczególne i pełni wyjątkową rolę.  To przestrzeń, w której Gospodarz ustawia, wiesza lub kładzie odpowiedni przedmiot, jakim chce powitać swojego gościa. Przedmiot ten jest tak dobrany, by łączył te dwie osoby, by tworzył atmosferę intymnego szacunku. We wnęce tokonoma wiesza się obrazy, stawia kwiaty, kładzie wachlarze bądź inne cenne przedmioty. Aranżacja tej przestrzeni jest zmienna, bowiem i nastrój Gospodarza się zmienia i różni odwiedzają go Goście.

Zmienny wystrój tej wnęki dedykuje Państwu Kuratorka wystawy, która dzieli się swoimi japońskimi skarbami dobierając je odpowiednio do nastroju tak, by chwila spędzona w tym miejscu stała się wyjątkowa.

ENG

Tokonoma is a recess that plays an special role in the traditional Japanese home. It is a space where the Host installs, hangs or lays an appropriate object with which he wishes to welcome his guest. The object is selected in such a manner that it emphasizes the bond between the two persons in order to create an atmosphere of intimate respect. The tokonoma recess is the space to hang pictures, put a vase with flowers, lay fans or other precious objects. The arrangement of this space is ever-changing, just as the Host’s mood, not to mention the fact that he is visited by various Guests.

The changing arrangement of the recess in front of us is dedicated to you by the Exhibition’s Curator, who shares with you her Japanese treasures, selecting them to fit the mood so that the moment spent in this place be truly unique.

NAGRANIE II  |  RECORDING II

PL

Bardzo często wielcy mistrzowie mają swoich uczniów. Czasem są to osoby im znane ale czasem to ktoś, kto urodzi sie wiele lat później, lecz tak mocno zainspiruje się dziełami mistrza, że nadal niejako kontynuuje jego artystyczną myśl. Kitagawa Utamaro również miał swoich uczniów i naśladowców.

Grupa czarno-białych grafik, przed którą stoimy przygotowana została dla nas zarówno przez Utamaro I jak i jego ucznia, który przyjął imię Utamaro II. Drzeworyty, które tu , na wystawie w oryginale mają formę obrazków z zaznaczonymi konturami mogą stanowić dla Was wyzwanie pomalowania kolorami według własnej wyobraźni.

To nasza wyobraźnia decyduje jak tak naprawdę zobaczymy jakieś przedstawienie. Wydaje się, że mistrzowie zachęcają nas do szukania własnych kolorów, własnej wizji obrazu.

A na planszy japońskiego drzeworytu mamy często również poezję, słowo. Przy drzeworycie z kukułką znajduje się wiersz:

W jednym kukaniu

Aż dwie krainy dźwięczą

Kuka kukułka

Zdaje się, że i słowem zachęcają nas mistrzowie do szukania wielu znaczeń w jednym „kukaniu”.

ENG

It is quite common that great masters have disciples. Sometimes, this is someone they know, but sometimes these may be persons born many years later, who draw inspiration from the master’s works to such an extent that they, as if, continue the master’s artistic ideas. Kitagawa Utamaro, too, has had his disciples and imitators.

The group of black-and-white graphic prints in front of us was prepared for us both by Utamaro I and his disciple, who took the name of Utamaro II. The original woodblock prints here at the exhibition in the form of images with marked contours may pose a challenge to you: a challenge to paint them with colours according to your imagination.

It is our imagination, namely, that decides how we perceive a given depiction. It seems that the masters encourage us to look for our own colours, for our own vision of a given picture.

Quite often, the Japanese woodblock print also features poetry – the word. The woodblock print with a cuckoo includes the following poem:

In one cuckoo call

two lands resonate

The cuckoo is calling.

Also by words, the masters seem to encourage us to look for the many meanings within one “cuckoo call”.

NAGRANIE III  |  RECORDING III

PL

Portret konny pierwszego dożywotniego shoguna Minamoto-no Yoritomo to jeden z najcenniejszych drzeworytów, jakie obecnie prezentujemy. Wyjątkowość tej grafiki ma wiele aspektów: odchodzi od tematu pięknych kobiet i portretuje znakomitego wodza, wsławionego licznymi zwycięstwami. Sygnowana jest podpisem z wczesnego okresu twórczości mistrza. Wykonana niezwykle starannie pod patronatem wybitnego wydawcy Tsutai Jūzaburō, przyjaciela Utamaro.  I jest to jedyna istniejąca odbitka na świecie. Pochodzi z daru Feliksa Mangghi Jasieńskiego, który swoją wspaniałą kolekcję przekazał narodowi w 1920 roku wzbogacając o ten dar kolekcję Muzeum Narodowego w Krakowie.

ENG

The portrait on horseback of the first lifelong shogun, Minamoto-no Yoritomo, is one of the most precious woodblock prints on display. The exceptional value of this print has many aspects: first of all, it does not address the subject of beautiful women as it portrays an outstanding military leader, famed for his many victories. Secondly, it is signed with a signature from the early period of the master’s artistic career. Thirdly, it is extremely meticulously executed under the supervision of the eminent publisher Tsutai Jūzaburō, who was Utamaro’s friend.  And finally, this is the only existing copy in the world. It comes from the gift of Feliks “Manggha” Jasieński, who donated his extraordinary collection to the Polish nation in 1920, thus enriching the collection National Museum in Krakow.

NAGRANIE IV  |  RECORDING IV

PL

Minamoto no Yoritomo – pierwszy shogun  okresu Kamakura i Minamoto-no Yoshitsune zwany w młodości Ushiwakamaru – to przyrodni bracia. Obydwaj już w dzieciństwie musieli uciekać przed politycznymi rywalami z innego potężnego rodu – klanu Taira. Dopiero pokonanie wrogów w 1185 roku pozwoliło na utworzenie nowego porządku.

Jednak zwycięski wódz Yoritomo stał się bardzo podejrzliwy wobec młodszego brata i doszło do dramatycznych pościgów przeciwko Yoshitsune.

W kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie posiadamy portrety obu  braci. A te najcenniejsze wyszły spod ręki Kitagawy Utamaro.

Tańczący na linie młodzieniec to właśnie młody Yoshitsune. Jak głoszą legendy uczył się sztuki wojennej i zwinności od długonosych stworów tengu, które przedstawiano jako uskrzydlone postaci o cechach częściowo ludzkich, a częściowo ptasich. Na drzeworycie wystukują one rytm młodemu Ushiwakamaru a w przestrzeni tej sali jeden z nich spogląda na nas szklanymi oczyma.

ENG

Minamoto no Yoritomo – the first shogun  of the Kamakura period – and Minamoto-no Yoshitsune, called Ushiwakamaru in his youth – were half-brothers. In their childhood, they both had to flee from political rivals belonging to another powerful family – the Taira clan. It was only the victory over the enemies in 1185 that allowed the brothers to establish a new order.

However, the victorious leader Yoritomo became very suspicious of his younger brother and chased after Yoshitsune.

The collection of the National Museum in Krakow includes portraits of both brothers. And the most precious ones were executed by Kitagawa Utamaro.

The young man dancing on the rope is the young Yoshitsune. According to the legends, he was learning the art of war and agility from the long-nosed creatures called tengu, who were depicted as winged figures: partly human and partly bird-like. In the picture, they are tapping the rhythm to the young Ushiwakamaru. One of them is looking with its glass-like eyes at us standing in this room.

NAGRANIE V  |  RECORDING V

PL

Historie miłosne zyskały w okresie Edo swoją szczególną nazwę sewamono. I choć nie stanowią one klasycznej kategorii tematycznej w sztuce, to ze względu na wielką popularność zakochanych bohaterów w twórczości Utamaro zapraszamy do ich świata opisując te niezwykłe relacje. Młodzi ludzie często musieli wybierać między uczuciem zwanym po japońsku ninjō a obowiązkiem społecznym giri, który narzucał określone zachowania i formy społeczne. Konflikt między tymi dwoma wartościami prowadził nader często do decyzji o wspólnej śmierci kochanków, do tzw. podwójnego samobójstwa shinjū mono. Rozwiązywało ono problem w życiu doczesnym dając zakochanym nadzieję na połączenie się po śmierci.

Na drzeworytach Kitagawy Utamaro ci tragiczni bohaterowie utrwaleni zostali jako młodzi, piękni, zakochani. I niejako wbrew manifestowi „przepływającego świata” ich uroda i uczucia nie przeminęły.

ENG

Love stories earned a particular term of sewamono in the Edo period. And though they do not constitute a classical thematic category in art, by reason of their great popularity in Utamaro’s art we invite you to their world, describing some of these stories. Young people often had to choose between feelings, called ninjō in Japanese, and the social duty called giri that imposed specific behaviour and social forms on people. The conflict between these two values often led the lovers to commit a double suicide – shinjū mono. It solved the problem in the earthly life, giving the lovers a hope to reconnect after death.

In Kitagawa Utamaro’s woodblock prints, these tragic couples are immortalized as young, beautiful and in love. And, as if against the manifesto of the “passing world”, their beauty and feelings have not passed.

NAGRANIE VI  |  RECORDING VI

JP

クラクフ国立博物館  の  喜多川歌麿  展に  ご来場        いただきまして   誠に   ありがとう  ございます。

PL

Serdecznie dziękujemy za odwiedzenie wystawy Kitagawy Utamaro w Muzeum Narodowym w Krakowie

ENG

Thank you very much for visiting the Kitagawa Utamaro exhibition at the National Museum in Krakow

Nagrania znajdziesz w przestrzeni wystawy Utamaro. Drzeworyty japońskie z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie.

The recordings can be found in the exhibition space Utamaro. Japanese woodcuts from the collection of the National Museum in Krakow.