Tomasz Sarnecki (1966–2018) W samo południe 4 czerwca 1989 Komitet Obywatelski „Solidarność” w Warszawie (zleceniodawca) Warszawa, 1989 Plakat, papier
Tomasz Sarnecki (1966–2018) W samo południe 4 czerwca 1989 Komitet Obywatelski „Solidarność” w Warszawie (zleceniodawca) Warszawa, 1989 Plakat, papier
Technika: Plakat wyborczy
Materiał: Druk offsetowy
Rok powstania: 1989
Kontekst historyczny: Wybory parlamentarne w Polsce, będące początkiem końca systemu komunistycznego
Opis ogólny: Plakat przedstawia sylwetkę mężczyzny kroczącego w stronę widza. Postać ubrana jest jak bohater westernu – w kapelusz, kamizelkę i długie spodnie. Zamiast rewolweru trzyma w dłoni kartkę wyborczą. Nad sylwetką widnieje charakterystyczne czerwone logo „Solidarności”, a pod nią napis: „W samo południe, 4 czerwca 1989”. Całość utrzymana jest w biało-czarnej kolorystyce z czerwonym logotypem „Solidarności” .
Opis szczegółowy: Dominującym elementem jest duże logo „Solidarności”, które góruje nad resztą kompozycji. Logo składa się z napisu „Solidarność”. Litery są grube, zaokrąglone i mają intensywnie czerwoną barwę. Z litery „N” od dolnej odnogi litery wychodzi niewielka biało-czerwona flaga Polski. Odnoga litery pełni funkcję uchwytu, na którym zamieszczone jest płótno flagi. W centralnej części plakatu znajduje się czarno-biała postać mężczyzny kroczącego w stronę widza. Od czubka głowy do połowy piersi nachodzi on na logo „Solidarności”, zasłaniając swoim ciałem literę „a”. Ubrany jest w strój kowbojski – kapelusz, białą koszulę, kamizelkę i długie spodnie. Zamiast rewolweru trzyma w ręce kartkę wyborczą. Do ubrania ma przypiętą czerwoną plakietkę z logo „Solidarności”. Pod postacią widnieje napis „W samo południe, 4 czerwca 1989”. Tło plakatu jest białe.
Plakat Tomasza Sarneckiego „W samo południe” powstał w 1989 roku jako element kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przed pierwszymi częściowo wolnymi wyborami parlamentarnymi w Polsce. Jego symbolika odwołuje się do słynnego kadru z filmu W samo południe (ang. High Noon) z 1952 roku, z Garym Cooperem w roli głównej. W filmie tym samotny szeryf staje do walki w obronie sprawiedliwości. W kontekście polskich wyborów mężczyzna na plakacie symbolizuje każdego obywatela, który wziął udział w głosowaniu, przeciwstawiając się komunistycznemu reżimowi. Plakat zyskał ogromną popularność, stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli kampanii „Solidarności”. Napis „W samo południe” nawiązuje zarówno do tytułu westernu, jak i do konkretnej daty pierwszych częściowo wolnych wyborów w Polsce. Nawiązanie do popkultury i prosta, czytelna forma sprawiły, że obraz przemówił do szerokiego grona odbiorców. Jego przekaz – o odwadze, odpowiedzialności i sile jednostki – okazał się uniwersalny.
Historyczne znaczenie plakatu polega na jego roli w mobilizacji społeczeństwa do udziału w wyborach, które zapoczątkowały upadek komunizmu w Polsce i Europie Środkowo Wschodniej. Dziś plakat Sarneckiego jest nie tylko ikoną tamtych wydarzeń, ale również świadectwem siły symboli w walce o demokrację i wolność.
Tekst audiodeskrypcji: Emilia Szymańska
Konsultacja audiodeskrypcji: Adrian Wyka