{baseAction::__('GO_TO_CONTENT')}
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

A cóż piękniejszego nad niebo… Wszechświat w dziełach Mikołaja Kopernika i Jana Heweliusza

A cóż piękniejszego nad niebo… Wszechświat w dziełach Mikołaja Kopernika i Jana Heweliusza

W tegoroczną Noc Muzeów 13/14.05.2022, piątek zapraszamy na prezentację Jadwigi Klimy pt. A cóż piękniejszego nad niebo
Wszechświat w dziełach Mikołaja Kopernika i Jana Heweliusza

Wszechświat współcześnie określany jest jako czasoprzestrzeń wraz z zawartą w niej materią i energią. Jego częścią są gwiazdy, galaktyki, mgławice, Układ Słoneczny. Zawsze fascynował uczonych. Od czasów starożytnych, przez kilkanaście stuleci ugruntowała się teoria geocentryczna Ptolemeusza, stawiająca Ziemię w środku Wszechświata, wokół której krążyć miały planety, Księżyc, Słońce, gwiazdy. Dopiero Mikołaj Kopernik zrewolucjonizował postrzeganie Ziemi we Wszechświecie. Jego heliocentryczna teoria głosiła, że w centrum Układu Słonecznego znajduje się Słońce, a wokół niego krążą planety, łącznie z Ziemią. Epokowe dzieło Kopernika De revolutionibus orbium coelestium, wydane w Norymberdze w 1543 r., stanowiło przewrót w ówczesnej nauce i światopoglądzie.  Przez długi czas było księgą zakazaną. Tłumaczenia na język polski doczekało się w 1854 r., a przekładu dokonał Jana Baranowski, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego w Warszawie i profesor astronomii w Szkole Głównej.
Obserwacja ciał niebieskich stała się pasją Jana Heweliusza, twórcy nowoczesnej selenografii i odkrywcy nowych gwiazdozbiorów. Jego dorobkiem interesowali się nie tylko inni astronomowie, ale także władcy polscy i obcy - Władysław IV, Jan Kazimierz, Jan III Sobieski, Ludwik XIV. Rozgłos i uznanie przyniosła mu już pierwsza książka Selenographia, sive Lunae descriptio (Selenografia, czyli opis Księżyca) wydana w 1647 r., obejmująca głównie opis Księżyca. Warto zaznaczyć, że jeszcze przez półtora stulecia nie miała sobie równej. Astronom podejmował się również obserwacji komet, co znalazło wyraz w monografii Cometographia (Kometografia) z 1668 r. Dziełem życia Heweliusza był Prodromus astronomiae (Zwiastun astronomii), katalog opisujący pozycje blisko dwóch tysięcy gwiazd stałych, który ukazał się w 1690 r., już po śmierci astronoma. Wraz z nim wydany został atlas nieba, dedykowany królowi Janowi III Sobieskiemu, Firmamentum Sobiescianum sive Uranographia (Firmament Sobieskiego, czyli Uranografia), zawierający wspaniałe ilustracje gwiazdozbiorów obu półkul. Po odsieczy wiedeńskiej Heweliusz wyznaczył na cześć Sobieskiego gwiazdozbiór Scutum Sobiescianum (Tarcza Sobieskiego).

Słowa kluczowe: Noc Muzeów