Uroczyste otwarcie EUROPEUM - Ośrodka Kultury Europejskiej

Na uroczystość do dawnego Spichlerza Jabłonowskich przybyli m.in.:
Pani Minister Małgorzata Omilanowska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Pani Prezydent Magdalena Sroka. Zastępca Prezydenta ds. Kultury i Promocji Miasta
Prof. Franciszek Ziejka, Przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa
Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Stanisław Dziwisz
Wojewoda Małopolski – p. Jerzy Miller
oraz konsulowie kilku państw i przedstawiciele wyższych uczelni.

– Europa w Spichlerzu! – kiedyś gromadzono w nim ziarno na zasiew, dzisiaj chcemy, by plonem była „zasiewana” tu wiedza o kulturze Europy, do której od wieków należymy. Sztuki piękne, literatura, filozofia, poezja, muzyka – będą stanowiły bogactwo gromadzone dziś w Spichlerzu, w nowym jedenastym Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie. Zapraszamy do wyremontowanego konserwatorsko XVII-wiecznego budynku, w którym – po raz pierwszy w swojej historii – Muzeum Narodowe w Krakowie prezentuje własny zbiór sztuki zachodnioeuropejskiej – mówi Zofia Gołubiew, Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.

Zabytkowy, zbudowany w XVII wieku Spichlerz, znajdujący się w sąsiedztwie klasztoru oo. Kapucynów, blisko Rynku Głównego, był wielokrotnie przebudowywany. Po II wojnie światowej budynek przeszedł na własność Muzeum Narodowego w Krakowie. W 1969 roku urządzono tam magazyn mebli. W latach 2008–2013 przeprowadzono generalny remont Spichlerza. Prace budowlano-konserwatorskie obejmowały między innymi: izolację fundamentów, konserwację fasad, wymianę dachu, ułożenie nowych posadzek. Wykonano nowe instalacje elektryczne, c.o., wodno-kanalizacyjne, wentylację i klimatyzację. Budynek został wyposażony w nowoczesne systemy przeciwwłamaniowe i przeciwpożarowe. Zagospodarowano teren wokół Spichlerza – zniknęły stare baraki, pojawiła się nowa nawierzchnia, a w podwórku utworzono lapidarium, zawierające kilkaset detali architektonicznych pochodzących z dawnych budynków naszego miasta. Remont kosztował 9 mln zł.

Ekspozycja w Spichlerzu ukazuje siedem wieków historii sztuki europejskiej na przykładzie ponad 100 obrazów i rzeźb. Zbiory te, gromadzone od założenia muzeum w roku 1879 (głównie jako dary), początkowo nie były objęte jakąś szczególną polityką kolekcjonerską, ponieważ muzeum – zgodnie ze swą nazwą – skupiało uwagę przede wszystkim na dziełach sztuki rodzimej. Sytuacja zmieniła się po wojnie, gdy muzeum nabyło wybitne dzieła malarstwa i rzeźby zachodnioeuropejskiej, takie jak: ""Ukrzyżowanie"" Paola Veneziano, ""Adoracja Dzieciątka"" Lorenza Lotto, „Kazanie św. Jana Chrzciciela” Pietera Brueghela mł. oraz francuską, XIV-wieczną rzeźbę „Madonna z Dzieciątkiem” czy „Popiersie biskupa” wykonane około 1500 roku w Niderlandach.

Do 2010 roku zbiory sztuki europejskiej MNK prezentowane były razem z kolekcją Czartoryskich w Muzeum Książąt Czartoryskich – Oddziale MNK. Galeria w Muzeum Książąt Czartoryskich zamknięta została w roku 2010, z powodu remontu. Zarząd Fundacji Książąt Czartoryskich zdecydował, że po remoncie będzie tam prezentowana wyłącznie kolekcja Czartoryskich. To sprawiło, że Dyrekcja MNK postanowiła utworzyć samodzielną ekspozycję sztuki europejskiej w budynku Spichlerza.

Obok wymienionych już powyżej można zobaczyć tam inne wspaniałe dzieła sztuki: średniowieczne Madonny katalońskie, ""Chrystusa Boleściwego"" Jana Gossaerta zwanego Mabuse, ""Ucieczkę do Egiptu"" Luki Giordano, ""Portret Chłopca z łukiem i psem"" Nicolaesa Maesa, ""Portret Antonia Canovy” Antonia d’Este, ""Portret Michała Bogorii Skotnickiego"" Francois-Xavier Fabre czy „Merkurego” Bertela Thorvaldsena.

EUROPEUM - Ośrodek Kultury Europejskiej będzie pełnił też funkcje edukacyjne oraz stanie się jedynym w kraju centrum informacji o zbiorach malarstwa zachodnioeuropejskiego w Polsce. W XXI wieku ma uświadamiać publiczności trwającą od wielu stuleci przynależność do Europy naszej kultury i wielu dziedzin sztuki. EUROPEUM ma gościć wystawy, imprezy, koncerty, wykłady dotyczące szeroko rozumianej kultury europejskiej.

W Spichlerzu mieści się też sklepik muzealny oraz kawiarnia – Tribeca Spichlerz.

Oprac. Katarzyna Bik