Idź do treści strony
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

Cenny gobelin w zbiorach MNK

Cenny gobelin w zbiorach MNK

MNK Gmach Główny

al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków
19.05.2013
niedziela

Cenny gobelin w zbiorach MNK

Muzeum Narodowe w Krakowie od początku istnienia gromadzi tkaniny i ubiory ilustrujące kulturę polską. Bardzo ważną część kolekcji stanowią przedmioty z XVIII wieku, tworzone na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej.
Tapiseria Przegląd wojsk pod Zabłudowem została zakupiona do kolekcji tkanin i ubiorów Muzeum Narodowego w Krakowie dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

XVIII-wieczny gobelin ukazujący przegląd wojsk pod Zabłudowem to dzieło wyjątkowe.
"Uważam go za pewien rodzaj ikonograficznego i historycznego arcydzieła, w sposób znakomity przedstawiający nie tylko same wydarzenia militarne, ale także epokę sarmatyzmu, tak ważną w dziejach Polski oraz Litwy i Białorusi” – pisze prof. Zdzisław Żygulski jun., wybitny historyk sztuki, jeden z najważniejszych znawców dawnej broni i kultury staropolskiej.

Gobelin jest jednym z zaledwie czterech zachowanych spośród serii liczącej jedenaście tkanin, wyprodukowanych około roku 1740 w manufakturze Radziwiłłów. Zdaniem eksperta domu aukcyjnego Sotheby's , Stefanii Douglas, dyrektor departamentu mebli i sztuk dekoracyjnych firmy, w wykonaniu kartonu przygotowawczego do gobelinu uczestniczył Ksawery Dominik Heski Starszy, nadworny malarz Radziwiłłów.

Gobelin jest największy (382 x 604) z serii i wyjątkowy pod względem artystycznym. Tapiserię przekazali przedstawiciele rodu Radziwiłłów jako depozyt do Muzeum Książąt Czartoryskich podczas II wojny światowej.

W 1959 roku, gdy Muzeum przeprowadziło remont w pałacu Czartoryskich i zorganizowało tam nową ekspozycję, monumentalny gobelin z wyobrażeniem hetmana Michała Kazimierza Radziwiłła Rybeńki zawisł na ścianie klatki schodowej prowadzącej z pierwszego piętra do galerii malarstwa.

W  Przeglądzie wojsk pod Zabłudowem na pierwszym planie widać ogromną postać hetmana Rybeńki na koniu, w pełnej sarmackiej pysze. W głębi przesuwają się oddziały wojska litewskiego, w tym chorągwie husarskie, nieodgrywające już wówczas swojej zwycięskiej roli. Przypatruje się im sam król August III Sas – mikroskopijny w porównaniu z monumentalnym konnym wizerunkiem hetmana. Duma sarmacka i pogarda dla króla? – jak sugeruje prof. Żygulski. Na samej górze widnieje herb Radziwiłłów, a u dołu kartusz z opisem wydarzenia.

Tapiseria Przegląd wojsk pod Zabłudowem została zaprezentowana w Galerii "Broń i Barwa w Polsce” (Gmach Główny MNK) w Noc Muzeów z 17 na 18 maja 2013 w sali poświęconej sztuce wojennej czasów saskich. Mamy nadzieję, że to niezwykłe dzieło pomoże lepiej zrozumieć dawną polską kulturę i poznać historię rzemiosła artystycznego.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.