Idź do treści strony
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

Skarby Gabinetu Numizmatycznego

  • Muzeum Narodowe w Krakowie posiada unikatowy w skali kraju i Europy zbiór numizmatów (monet, medali, banknotów). W jego skład wchodzi niemal kompletny i najlepszy obecnie na świecie zbiór numizmatów polskich, którego trzonem jest licząca ponad 11 tysięcy egzemplarzy kolekcja słynnego numizmatyka i zbieracza pamiątek historycznych, hrabiego Emeryka Hutten-Czapskiego (1828-1896).

    Obecnie Muzeum opiekuje się zbiorem liczącym ponad 100 tysięcy egzemplarzy numizmatów, powstałym dzięki hojnym donacjom czynionym przez kolejne pokolenia darczyńców.

  • Srebrny denar z 1000 r. Awers przedstawia podobiznę Bolesława Chrobrego oraz łacińską inskrypcję.

    Bolesław Chrobry (992-1025), denar typu GNEZDVN CIVITAS; ok 1000 r.

  • Dokument kredytowy wydany przez Najwyższą Radę Narodową, napisany ręcznie i ozdobiony pieczęcią nawiązującą do tradycji Rzeczypospolitej Szlacheckiej i Rewolucji Francuskiej. Pieczęć składa się z symbolu burzonej Bastylii zwieńczonej rewolucyjną czapką zawieszoną na kiju. Z lewej strony pieczęci znajduje się Polski Orzeł, a z prawej - Litewska Pogoń.

    Bilet skarbowy na 1000 złotych polskich Insurekcji Kościuszkowskiej z 1794 roku

  • Złoty medal, ozdobiony szczegółowym przedstawieniem morza i pływających po nim statków, nad którymi stoją dwie kobiety - opiekunki miasta, pierwsza na wprost rozsyła żeglarzom pomyślne wiatry, druga trzyma ogromny róg obfitości. Poniżej popiersia pierwszej kobiety znajdują się dwie tablice z łacińskimi sentencjami. Relief otacza łacińska inskrypcja.

    Zygmunt III Waza (1587–1632), medal z pomnikiem wierności Gdańska; ok. 1592 r.

  • Srebrny medal przedstawia króla Władysława IV Wazę na koniu. Władca trzyma w ręku buławę. Nad głową Wazy unoszą się dwa pulchne anioły trzymające w rękach koronę. W tle sceny bitewne. Relief otacza łacińska inskrypcja: „Ecce Vladislavum avi post tria bella qvietem restituit dignum hac tertria secla frui”, co w języku polskim oznacza „Oto Władysław, co trzech wojnach przywrócił pokój, godny wiecznej chwały”.

    Władysław IV Waza (1633–1648), medal z widokiem Gdańska; 1642 r.

  • Floren, czyli złota moneta, przedstawia postać duchownego odzianego w liturgiczne szaty i biskupią mitrę. W prawej ręce trzyma pastorał, zaś lewą udziela błogosławienia. Moneta jest otoczona łacińską sentencją.

    Władysław Łokietek (1320–1333), floren, Kraków; ok. 1330–1333 r.

  • Aureus, czyli złota moneta, przedstawia głowę rzymskiego cesarza Othona z lewego profilu. Relief otacza łaciński napis: „Imperator Otho Caesar AVG TR P”.

    Cesarstwo rzymskie, Otho (69), aureus, Rzym, awers

  • Srebrny talar koronny. Centralne miejsce zajmuje ogromna tarcza sercowa, zwieńczona dużą koroną ozdobiona herbami Rzeczypospolitej Szlacheckiej składającym się z Orła Polskiego i Litewskiej Pogoni. Na środku tarczy znajduje się herb Stanisława Augusta Poniatowskiego przedstawiający ciołka. Ciołek jest otoczony niewielkim okręgiem, zwieńczonym koroną. Wokół tarczy rozrasta się wieniec laurowy, na dole którego jest przypięty Order Orła Białego. Powyżej znajduje się rzymska data wybicia medalu, zaś wokół rozpościera się łaciński napis.

    Stanisław August Poniatowski (1764–1795), talar koronny, próbny, Warszawa; 1765 r.

  • Srebrna moneta przedstawia podobiznę Kazimierza Sprawiedliwego. Król ma na sobie koronę i płaszcz. Wokół wizerunku władcy układa się napis w łacinie: dux Cazimir (czyli książę Kazimierz).

    Księstwo krakowskie, Kazimierz Sprawiedliwy (1177–1194), brakteat; lata 80. XII w.

  • Banknot na 25 rubli. Na banknocie znajdują się napisy w dwóch językach: rosyjskim i polskim. Z lewej znajduje się napis w cyrylicy, a z prawej w języku polskim: “bank Polski wypłaci okazicielowi dwadzieścia pięć rubli srebrem według stopy po 22 (?) z funta wagi ross: czystego srebra”. Na środku znajduje się tradycyjny herb Rosji przedstawiający dwugłowego orła. Orzeł na każdej głowie ma koronę, a jeszcze jedna wisi nad postacią orła. Oprócz tego orzeł trzyma w szponach symbole monarchii: berło z jednej strony i koronę w drugiej. Przed orłem znajduje się tarcza ze św. Piotrem zabijającym smoka, siedząc na koniu. Poniżej herbu Rosji znajduje się liczba “25” dekorowana roślinnymi ornamentami, obok niej numer banknotu (300254) i rok wydania (1866), a pod liczbą 25 - podpisy prezesa i dyrektora banku. Banknot otoczono ornamentalną ramką. W każdym rogu banknotu znajduje się liczba 25.

    Banknot na 25 rubli srebrem Królestwa Polskiego z 1866 roku

  • Złota, bogato zdobiona moneta przedstawiająca popiersie zwróconego bokiem Zygmunta III Wazy. Władca ma krótkie włosy i brodę. Jest ubrany w strój zdobiony motywami roślinnymi. Wokół jego postaci układa się napis: “Sigsmund Dus III. D G Polonia et Svecie Rex”.

    Zygmunt III Waza (1587–1632), sto dukatów koronnych, Bydgoszcz; 1621 r.

powrót Następna
Starodruki militarne w zbiorach MNK
Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej Polityce Prywatności
Akceptuję