Odrestaurowane arcydzieło El Greco

El Greco to jeden z najważniejszych artystów w historii sztuki, a namalowana przez niego "Ekstaza św. Franciszka" jest jednym z kilku najcenniejszych obrazów w polskich zbiorach. Po gruntownej konserwacji można oglądać to arcydzieło w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Następnie obraz wraca do Siedlec, gdzie już na stałe będzie eksponowany w Muzeum Diecezjalnym.

Dzięki porozumieniu pomiędzy Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach a Muzeum Narodowym w Krakowie jedyny w polskich kolekcjach muzealnych obraz El Greca "Ekstaza św. Franciszka" trafił do konserwacji w krakowskim Muzeum. Powodem były niekorzystne zmiany w jego stanie zachowania - pociemniała i pożółkła warstwa werniksu, która pokrywała obraz, powodowała zafałszowanie autorskiej, chłodnej kolorystyki, tak typowej dla kompozycji ze św. Franciszkiem malowanych przez Mistrza z Toledo.

Postęp w nauce i technice w XXI wieku dawał nadzieję, że - choć konserwacja z 1974 roku przyniosła już przełomowe odkrycia, w tym największe, jakim było odsłonięcie spod przemalowań autorskiej sygnatury Dominikos Theotokopulos - może uda się odkryć coś nowego, a przed wszystkim jeszcze lepiej poznać, ocenić i udokumentować aktualny stan zachowania obrazu.

Interdyscyplinarny zespół, złożony z konserwatorów, fizyków, chemików i historyków sztuki, przeprowadził klasyczną muzealną konserwację, która trwała blisko sześć miesięcy. Rozpoczęto od kompleksowych badań fizyko-chemicznych, następnie na podstawie ich wyników oraz potrzeb wynikających z oceny stanu zachowania przeprowadzono konserwację i restaurację obrazu. Wykonano też stylową ramę, dzięki której obraz jest lepiej i atrakcyjnej eksponowany. Równocześnie pełni ona funkcję ramy mikroklimatycznej, zabezpieczającej dzieło zarówno przed dalszymi zmianami, jak i innymi potencjalnymi zewnętrznymi zagrożeniami.

Konserwacja "Ekstazy św. Franciszka" przebiegała zgodnie z przygotowanym programem prac i zgodnie z oczekiwaniami przyniosła nowe odkrycia i nowe informacje. Wszystko to, a nawet jeszcze więcej pokazujemy w Malarni przy Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.

Zespół MNK realizujący projekt:

• Janusz Czop - Główny Konserwator MNK
• Elżbieta Zygier - kierownik Pracowni Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach
• Katarzyna Novljakovic - kierownik Pracowni Konserwacji Malarstwa w Muzeum XX Czartoryskich
• Anna Grochowska-Angelus - Pracownia Konserwacji Malarstwa w Muzeum XX Czartoryskich
• dr. Barbara Łydżba-Kopczyńska - kierownik LANBOZ
• dr. Julio del Hoyo - LANBOZ
• Piotr Frączek - LANBOZ
• dr. Anna Klisińska-Kopacz- LANBOZ
• Michał Obarzanowski - LANBOZ
• Joanna Sobczyk - LANBOZ
• Stanisław Tańcula - kierownik Pracowni Konserwacji Ram i Pozłotniczej

• dr. hab. Andrzej Betlej - dyrektor MNK