Laboratorium Analiz i Nieniszczących Badań Obiektów Zabytkowych LANBOZ powstało w 2004 roku, jako pierwsza - i dotychczas - unikatowa placówka muzealna tego typu w Polsce. W pierwszych latach podstawowy profil działalności obejmował głównie analizy i badania technologiczne obiektów muzealnych oraz pomiary i monitoring warunków przechowywania, eksponowania i transportu dzieł sztuki. Działania te zostały docenione m.in. dwukrotnym przyznaniem nagrody w konkursie "NA WYDARZENIE MUZEALNE ROKU - SYBILLA", w kategorii: "Dokonania z zakresu działalności naukowej" w 2004 i w 2007 roku.

Widząc jednak nowe możliwości i stawiając sobie szersze cele, Muzeum podjęło w 2007 roku ambitną inicjatywę rozszerzenia działalności i przekształcenia LANBOZu w nowoczesną jednostkę naukową, prowadzącą badania specjalistyczne o randze światowej, inspirującą współpracę z grupami badawczymi spoza Muzeum, upowszechniającą wiedzę oraz szkolącą młodych badaczy i konserwatorów. Zgodnie z nową strategią rozpoczęto współpracę ze specjalistami w zakresie nauk ścisłych, którzy intensywnie i skutecznie pozyskują środki finansowe w ramach projektów badawczych oraz rozwijają krajową i międzynarodową współpracę. W ciągu ostatnich lat Laboratorium Muzeum Narodowego w Krakowie zrealizowało 10 projektów badawczych krajowych i Unii Europejskiej, pozyskało środki zewnętrzne w łącznej wysokości 6 mln zł, stworzyło nowoczesną bazę aparaturową - unikatową w skali kraju, zwiększyło zatrudnienie pracowników o wysokich kwalifikacjach badawczych oraz nawiązało sieć kontaktów z ważnymi placówkami badawczymi i muzealnymi w świecie.

Istotnym przedsięwzięciem, świadczącym o intensywności rozwoju działalności naukowo – badawczej było przeniesienie zaplecza naukowego LANBOZu do wyremontowanej Oficyny Kamienicy Łozińskich. W nowym budynku do dyspozycji Laboratorium jest 130 m² powierzchni dostosowanej do potrzeb prowadzenia wysokospecjalistycznych badań naukowych. Dodatkowo w 2013 roku Muzeum przeznaczyło kwotę 2 mln zł na zakup nowych sprzętów, co umożliwiło znaczne poszerzenie bazy aparaturowej Laboratorium, a w konsekwencji rozszerzenie spektrum prowadzonych analiz.




Laboratorium prowadzi badania w dwóch głównych kierunkach: specjalistyczne badania technologiczne obiektów oraz ochrona zbiorów przez stałe udoskonalanie strategii i metod zarządzania kolekcją oraz realizację programu badań podstawowych dotyczących problemów nierozwiązanych dotychczas w międzynarodowej nauce.