Konserwacja "Czwórki" w Sukiennicach - Aktualizacja
-
Od lipca 2020 roku realizowano trudny i długotrwały proces oczyszczania malowidła. Etap ten był żmudny i wymagał wyjątkowej ostrożności ze względu na bardzo fakturalną powierzchnię i dużą wrażliwość niektórych fragmentów warstwy malarskiej.
Po oczyszczeniu Czwórka odzyskała blask czystych, dźwięcznych kolorów. Znów można podziwiać ich wyszukane odcienie i zestawienia. Została przywrócona głębia przestrzeni, wrażenie lekkości i dynamiki kompozycji wcześniej przytłumione przez ciemną powłokę wtórnych nawarstwień.
Ubytki zaprawy uzupełniono naśladując fakturę oryginalnej powierzchni. Lico pokryto werniksem z żywicy Laropal A81, który zabezpiecza warstwę malarską i nasyca jej kolory.
Z początkiem 2024 roku prace konserwatorskie wkroczyły w ostatni etap, jakim jest uzupełnianie ubytków warstwy malarskiej. Retusze są wykonywane w sposób naśladowczy tak, aby scalić malaturę i przywrócić obrazowi pełne walory ekspozycyjne. Spoiwem stosowanych do retuszowania farb Gamblin również jest Laropal A81. Użycie syntetycznych żywic o potwierdzonej stabilności optycznej ma zapewnić trwałość przeprowadzonej konserwacji.
Warto przypomnieć, że prace odbywają się w przestrzeni galerii, na oczach zwiedzających. Dla potrzeb konserwacji zdemontowano ramę. W związku z tym, aż do zakończenia prac dzieło można oglądać w pełnym kadrze, pozbawione oprawy. To wyjątkowa okazja. Malowidło zamontowane na ażurowych podporach zyskuje dodatkową dynamikę i lekkość dostarczając widzom jeszcze większych wrażeń.
Badania
Równolegle z konserwacją obraz poddano wnikliwym badaniom. Wykonano fotografie w promieniowaniu analitycznym: UV, IR, RTG. Najciekawszych informacji dostarczył rentgenogram, który ukazuje dynamiczny proces tworzenia dzieła i zaskakujące zmiany decyzji autora. Poza obrazowaniem w różnych zakresach promieniowanie wykonano badania z zastosowaniem innych metod nieinwazyjnych – analizy wizualnej, fluorescencji rentgenowskiej (XRF), a także analizę próbek technikami MO, SEM-EDS, FTIR, GC/MS. Dzięki badaniom rozpoznano budowę technologiczną, technikę wykonania obrazu, zastosowane przez artystę pigmenty i sposób ich łączenia, a także skład zaprawy, rodzaj płótna i spoiwa farb. Ujawniono nieznane dotąd etapy powstawania dzieła rzucając nowe światło na proces twórczy. W najbliższym czasie wyniki badań zostaną opublikowane.
Autorki konserwacji:
Dominika Sarkowicz, Gabriela Banach-Kielanowska, Marzena Sieklucka, Joanna Zwinczak oraz Justyna Kędziora, Ekateryna Gracheff (Pracownia Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie)
Autorzy badań
Dominika Sarkowicz, Marzena Sieklucka (Pracownia Konserwacji Malarstwa i Rzeźby w Sukiennicach, Muzeum Narodowe w Krakowie)
Anna Klisińska-Kopacz, Aldona Kopyciak, Paulina Krupska-Wolas, Michał Obarzanowski, Anna Ryguła, Karolina Skóra, Tomasz Wilkosz (LANBOZ, Muzeum Narodowe w Krakowie)
Gaja Gąsecka (Muzeum Narodowe w Poznaniu)
Bartłomiej Witkowski, Tomasz Gierczak (Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski)
Kamila Zielińska (Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie)
-
-
-
-
-
-