François-Xavier Fabre – Elżbiety z Laskiewiczów Skotnickiej (1781–1849)
François-Xavier Fabre – Elżbiety z Laskiewiczów Skotnickiej (1781–1849)
Obraz autorstwa François-Xaviera Fabre’a (żył w latach 1766–1837)
Portret Elżbiety z Laskiewiczów Skotnickiej
Elżbieta żyła w latach 1781–1849
Powstanie obrazu: 1807 rok
Włochy, Florencja
Wymiary: wysokość 169 cm, szerokość 215 cm, układ poziomy
olej na płótnie
Portret Elżbiety z Laskiewiczów Skotnickiej
Elżbieta żyła w latach 1781–1849
Powstanie obrazu: 1807 rok
Włochy, Florencja
Wymiary: wysokość 169 cm, szerokość 215 cm, układ poziomy
olej na płótnie
Na pierwszym planie, na środku obrazu, znajduje się Elżbieta z Laskiewiczów Skotnicka przedstawiona w pełnej postaci. Siedzi w swobodnej pozie na ziemi, w cieniu drzewa, przy strumyku, który znajduje się w lewym dolnym rogu kompozycji. Zwrócona jest do nas prawym bokiem, przy czym odwraca się lekko w naszą stronę. Jej plecy są po lewej stronie obrazu, a nogi po prawej, dłonie skrzyżowała na kolanach. Głowę obraca w swoje prawo, a więc w stronę odbiorcy. Ma ciemne oczy, prosty, długi nos i wąskie usta. Jej cera jest jasna. Jej włosy mają kolor ciemnobrązowy i zostały upięte do góry w taki sposób, że odsłaniają uszy i kark. Elżbieta ubrana jest w białą sukienkę długą do ziemi. Sukienka ma mocno wycięty dekolt, dlatego odsłonięte są klatka piersiowa, szyja, barki oraz górna część pleców Elżbiety. Rękawy sukienki są krótkie, sięgają do połowy przedramienia. Rękawy są bufiaste, ich górna i dolna część są wąskie, natomiast środkowa jest szeroka, przypominając swym wyglądem balonik.
Elżbieta siedzi na ziemi na kawałku pofałdowanego, czerwonego szala. Prawa noga Elżbiety jest przechylona w prawo i zgięta w kolanie, natomiast lewa noga jest wyprostowana. Spod sukienki wystaje kawałek lewego bucika Elżbiety. Bucik jest płaski i ma ciemnoszary kolor.
Na krawędziach czerwonego szala są delikatne wzory z kwiatowym motywem. Kolory wzorków są ciemniejsze – bordowe i brązowe, ale gdzieniegdzie w świetle mienią się też złote elementy. Szal jest owinięty wokół bioder Elżbiety, oplatając również uda i zakrywając lewą nogę do połowy łydki. Tkanina przykrywa także lewe przedramię Elżbiety, prawa ręka znajduje się natomiast na niej. Dalej tkanina opada na ziemię po prawej stronie Elżbiety, czyli przy dolnej krawędzi obrazu. W tym miejscu tkanina jest zdobiona w takim samym stylu jak na krawędziach. Kwiaty są jednak większe, a na krawędzi materiału są frędzle.
Obie ręce Elżbiety są zgięte w łokciu i oparte o uda. Ręce są skrzyżowane na wysokości nadgarstków. Lewy nadgarstek spoczywa na prawym, a lewa dłoń jest luźno zwieszona palcami w dół. Prawa dłoń ułożona jest poziomo. W zgiętych palcach Elżbieta trzyma drobny żółty kwiatek o ciemnozielonej łodyżce i listkach.
Za lewą nogą Elżbiety do góry nogami leży słomkowy kapelusz z szerokim rondem. Jest przewiązany ozdobną niebieską tasiemką, która oplata go od czubka kapelusza do ronda i jest zawiązana na kokardkę. Z wnętrza kapelusza wystają zerwane kwiaty. Są w różnych rozmiarach i kolorach: czerwono-żółtym, białym i jasnoróżowym. Za kapeluszem znajduje się niewielki piesek w czerwonej obroży z dzwoneczkami z napisem “SKOTNICKA”. Jego pysk jest czarny, a tułów brązowy, jego uszy są małe. Dużymi, ciemnymi oczami wpatruje się w Elżbietę, a swoje przednie łapki położył na jej lewym udzie. Jest to mops. Psy tej rasy były bardzo popularne w XVIII wieku.
Elżbieta została ukazana na tle włoskiego pejzażu, którego kompozycja otwiera się do środka. Po lewej stronie, za jej plecami, znajduje się szeroki pień drzewa i ciemnozielone zarośla. Po prawej, dalej w głąb, rozciąga się zielony, zacieniony las. Nieco dalej na prawo płynie rzeka. Jej koryto wije się i skręca w prawo i znika w oddali między drzewami. Brzeg rzeki po drugiej strony jest kamienisty i stromy, a za nim rozciąga się trawa i las.
W oddali, za drzewami, wśród których znika rzeka, znajduje się wzniesienie, na którym majaczą mury i wieża. Na prawo od wzniesienia, nieco bardziej w tle, są strome, skaliste zbocza wysokich gór. Niebo od strony lasu jest żółte i rozświetla szare, gęste obłoki. W prawym górnym rogu pojawia się natomiast fragment nieba, który ma delikatny, niebieski kolor.
Światło słońca pada na obrazie z lewej strony. Oświetla sylwetkę Elżbiety, rzekę oraz dalszy plan ze wzgórzem i górami, a także las i trawę na przeciwległym brzegu rzeki.
Dla przedstawicieli arystokracji niezwykle istotnym wydarzeniem było odbycie podróży po najważniejszych europejskich ośrodkach, ze szczególnym uwzględnieniem włoskich miast. Zjawisko to było określane mianem Grand Tour. Stanowiło rodzaj edukacyjnej podróży, mającej na celu zapoznanie się z europejskim dorobkiem kulturowym. Prezentowany obraz powstał podczas podróży małżeństwa Elżbiety i Michała Skotnickich po Włoszech.
Audiodeskrypcja: Agata Lech
Konsultacja: Adrian Wyka
Konsultacja merytoryczna: Miłosz Kargol
Elżbieta siedzi na ziemi na kawałku pofałdowanego, czerwonego szala. Prawa noga Elżbiety jest przechylona w prawo i zgięta w kolanie, natomiast lewa noga jest wyprostowana. Spod sukienki wystaje kawałek lewego bucika Elżbiety. Bucik jest płaski i ma ciemnoszary kolor.
Na krawędziach czerwonego szala są delikatne wzory z kwiatowym motywem. Kolory wzorków są ciemniejsze – bordowe i brązowe, ale gdzieniegdzie w świetle mienią się też złote elementy. Szal jest owinięty wokół bioder Elżbiety, oplatając również uda i zakrywając lewą nogę do połowy łydki. Tkanina przykrywa także lewe przedramię Elżbiety, prawa ręka znajduje się natomiast na niej. Dalej tkanina opada na ziemię po prawej stronie Elżbiety, czyli przy dolnej krawędzi obrazu. W tym miejscu tkanina jest zdobiona w takim samym stylu jak na krawędziach. Kwiaty są jednak większe, a na krawędzi materiału są frędzle.
Obie ręce Elżbiety są zgięte w łokciu i oparte o uda. Ręce są skrzyżowane na wysokości nadgarstków. Lewy nadgarstek spoczywa na prawym, a lewa dłoń jest luźno zwieszona palcami w dół. Prawa dłoń ułożona jest poziomo. W zgiętych palcach Elżbieta trzyma drobny żółty kwiatek o ciemnozielonej łodyżce i listkach.
Za lewą nogą Elżbiety do góry nogami leży słomkowy kapelusz z szerokim rondem. Jest przewiązany ozdobną niebieską tasiemką, która oplata go od czubka kapelusza do ronda i jest zawiązana na kokardkę. Z wnętrza kapelusza wystają zerwane kwiaty. Są w różnych rozmiarach i kolorach: czerwono-żółtym, białym i jasnoróżowym. Za kapeluszem znajduje się niewielki piesek w czerwonej obroży z dzwoneczkami z napisem “SKOTNICKA”. Jego pysk jest czarny, a tułów brązowy, jego uszy są małe. Dużymi, ciemnymi oczami wpatruje się w Elżbietę, a swoje przednie łapki położył na jej lewym udzie. Jest to mops. Psy tej rasy były bardzo popularne w XVIII wieku.
Elżbieta została ukazana na tle włoskiego pejzażu, którego kompozycja otwiera się do środka. Po lewej stronie, za jej plecami, znajduje się szeroki pień drzewa i ciemnozielone zarośla. Po prawej, dalej w głąb, rozciąga się zielony, zacieniony las. Nieco dalej na prawo płynie rzeka. Jej koryto wije się i skręca w prawo i znika w oddali między drzewami. Brzeg rzeki po drugiej strony jest kamienisty i stromy, a za nim rozciąga się trawa i las.
W oddali, za drzewami, wśród których znika rzeka, znajduje się wzniesienie, na którym majaczą mury i wieża. Na prawo od wzniesienia, nieco bardziej w tle, są strome, skaliste zbocza wysokich gór. Niebo od strony lasu jest żółte i rozświetla szare, gęste obłoki. W prawym górnym rogu pojawia się natomiast fragment nieba, który ma delikatny, niebieski kolor.
Światło słońca pada na obrazie z lewej strony. Oświetla sylwetkę Elżbiety, rzekę oraz dalszy plan ze wzgórzem i górami, a także las i trawę na przeciwległym brzegu rzeki.
Dla przedstawicieli arystokracji niezwykle istotnym wydarzeniem było odbycie podróży po najważniejszych europejskich ośrodkach, ze szczególnym uwzględnieniem włoskich miast. Zjawisko to było określane mianem Grand Tour. Stanowiło rodzaj edukacyjnej podróży, mającej na celu zapoznanie się z europejskim dorobkiem kulturowym. Prezentowany obraz powstał podczas podróży małżeństwa Elżbiety i Michała Skotnickich po Włoszech.
Audiodeskrypcja: Agata Lech
Konsultacja: Adrian Wyka
Konsultacja merytoryczna: Miłosz Kargol