Dysputa trzech mędrców to obraz przedstawiający trzech mężczyzn w podeszłym wieku. Ukazani są oni w półpostaciach, a więc ich sylwetki przedstawione są od głowy do talii lub – jak w przypadku mężczyzny pośrodku – do torsu. Mędrcy skupieni są blisko siebie nad otwartą księgą, która spoczywa na kolanach mężczyzny po lewej stronie. Pogrążona w półmroku scena została ukazana na ciemnym, jednolitym tle. Postacie wypełniają niemal całą przestrzeń płótna. Z lewej strony z góry pada na nie mocne światło, tym samym uwypuklając cienie. Na obrazie dominują ciepłe, ziemiste barwy: brązy, czerwienie, odcienie żółtego i brunatnego oraz biel.

Mężczyzna z lewej strony płótna został ukazany z prawego profilu i jest skierowany w stronę dwóch pozostałych mężczyzn. Siedzi lekko zgarbiony. Ma krótkie siwe włosy i brodę sięgającą do klatki piersiowej. Jego twarz jest w połowie oświetlona, a w połowie ukazana w półmroku. Najmocniejsze światło pada na szczękę i skroń, a także fragment policzka i zakrzywionego nosa. W cieniu pozostaje głęboka zmarszczka biegnąca przez cały policzek, a także grzbiet nosa oraz powieki. Brwi mędrca są lekko uniesione, jego wzrok kieruje się po skosie w jego prawą stronę. Barki są odsłonięte, podobnie jak tors. Mimo podeszłego wieku mężczyzna jest dobrze zbudowany. Ubrany jest w czerwony płaszcz lekko odsłaniający plecy. Jego ramiona oplata rzemień, który zakończony jest spinką lub sakiewką w kształcie serca opadającą na pierś.

Na kolanach mędrca spoczywa księga, którą ten przytrzymuje prawą ręką. Karty księgi są oświetlone, a widoczny czarny tekst jest poprzedzony ozdobnym, czerwonym inicjałem. Lewa dłoń mężczyzny to centralny punkt kompozycji. Jest dobrze oświetlona i znajduje się nad księgą. Palec wskazujący lewej dłoni wyciągnięty jest w stronę rozmówcy siedzącego naprzeciwko, czyli postaci po prawej stronie płótna.

Starzec po prawej stronie kontrastuje ze starcem po lewej. Jego twarz jest mocno oświetlona, przez co wyraźnie rysują się na niej zmarszczki. Skóra jest bledsza niż u pozostałych postaci. Mężczyzna ma lekko zmierzwione siwe włosy i bujny zarost. Jego powieki są zaczerwienione, a spojrzenie zmartwione i wyrażające zamyślenie. Wspiera on głowę na prawej ręce, dłoń znika za gęstą brodą. Elementy jego ubioru są stonowane kolorystycznie. Tunika ma brązowawy kolor. Spod lewego rękawa tuniki wystaje kawałek białego rękawa spodniej koszuli. Z prawego ramienia mężczyzny opada natomiast sfałdowany, fioletowy płaszcz. Jego prawa ręka jest w cieniu. Dłoń jest ułożona poziomo i skierowana na wprost, w stronę odbiorcy. Palce są lekko ugięte, skierowane do dołu.

Pośrodku znajduje się trzeci mężczyzna. Jest usytuowany lekko z tyłu, jego sylwetka znajduje się za księgą i dłonią mędrca po lewej. Mężczyzna lekko się nachyla. Odziany jest w ciemnozielony płaszcz, a na jego głowie spoczywa przekrzywiony beret w kolorze czerwonym, przyozdobiony białym piórem po boku. Beret przypomina zaokrąglony trapez. Jest węższy w partii przylegającej do głowy, a rozszerza się w górnej części i staje się bufiasty. Krawędź beretu jest wąska. Mężczyzna ma wysokie czoło pokryte poziomymi zmarszczkami. Czoło wieńczą krótkie siwe włosy wystające spod beretu. Jego prawe ucho jest mocno zarysowane w świetle. Brwi oraz wąsy mędrca są ciemnoszare, a jego długa do torsu broda jest siwa. Jego ciemne oczy wyrażają głębokie zamyślenie. Powieki są natomiast zaczerwienione, pod nimi pojawiają się pionowe bruzdy. Z powodu podeszłego wieku jego policzki nieco opadły. Są jednak pokryte rumieńcem, podobnie jak nos. Prawa ręka mężczyzny jest wsparta na lasce i wystaje zza pleców mędrca po lewej.

Audiodeskrypcja: Agata Lech
Konsultacja: Adrian Wyka
Konsultacja merytoryczna: Miłosz Kargol