Portret Giovanny Tornabuoni (Domenico Ghirlandaio, 1489-1490, Museo Thyssen-Bornemisza, Madryt)
Portret malarski przed rokiem 1500: forma i funkcja
Prezentowane przed ślubem jako dowód piękności panny młodej lub tworzone dla upamiętnienia wybitnej osobistości. Wystawiane pod nieobecność bliskiej osoby lub umieszczane w kościele podczas nabożeństwa w intencji zmarłego.
Dziś wiszące w przestrzeniach muzeów, wyjęte ze swojego pierwotnego kontekstu, malowane portrety zwykliśmy traktować jako dzieła sztuki, obrazy dokumentujące wygląd przedstawionych na nich postaci i świadectwa talentu tworzących je artystów. Jednak w XIV i XV w. portrety pełniły istotną rolę w życiu elit i tych, którzy do tych elit aspirowali. Zdolne występować w imieniu sportretowanej osoby, reprezentowały ją pod jej nieobecność, a po śmierci nie pozwalały o niej zapomnieć potomnym. W trakcie wykładu przybliżona zostanie społeczna rola malowanego samoistnego portretu w jego najwcześniejszym stadium rozwoju. Prowadzenie: dr Mateusz Grzęda – historyk sztuki, pracownik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania koncentrują się na zagadnieniach związanych z artystycznymi formami reprezentacji w późnym średniowieczu i u progu epoki nowożytnej. Autor wielu publikacji poświęconych sztuce średniowiecznej i renesansowej w Polsce. Kończy pracę nad książką poświęconą historii portretu w Europie Środkowej w późnym średniowieczu.