{baseAction::__('GO_TO_CONTENT')}
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo

Lavinia Fontana (przypisywany) – Judyta z głową Holofernesa

Lavinia Fontana (przypisywany) – Judyta z głową Holofernesa

Obraz autorstwa Lavinii Fontany (autorstwo przypisywane)
Tytuł: Judyta z głową Holofernesa
Data powstania: między 1590 a 1595 rokiem
Wymiary: wysokość: wysokość: 61 cm, szerokość: 50 cm, format: prostokąt,
Farba olejna na płótnie
Obraz w układzie pionowym przedstawia biblijną Judytę trzymającą w lewej ręce odciętą głowę Holofernesa. Judyta, żydowska wdowa z Betulii, uratowała swoje miasto przed zniszczeniem przez wojska asyryjskie, zabijając ich wodza Holofernesa. Pokazywano ją w sztuce w momencie zabójstwa wroga lub tak jak w tym obrazie, dzierżącą w ręku zakrwawiony miecz i trzymającą za włosy głowę wodza Asyryjczyków. Kompozycję obrazu oświetla światło padające z góry, z lewej strony. Dominują ciemne, stonowane barwy. 

Judyta została przedstawiona do pasa, na ciemnym tle. Ukazana w ujęciu trzy czwarte, zwrócona jest prawym bokiem i twarzą ku odbiorcy, a jej spojrzenie skierowane jest bezpośrednio na widza. Ma rudawe włosy upięte starannie do góry. Po lewej stronie fryzury widoczne są kokardy z ciemnej wstążki. Twarz jest owalna, o jasnej, zaróżowionej cerze. Czoło jest wysokie i szerokie. Oczy są duże i ciemnobrązowe. Brwi ciemne, cienkie i proste. Nos jest wydatny, długi i prosty. Policzki i ucho są delikatnie zarumienione. Usta zaciśnięte, pełne i różowe, ale dość wąskie. Spojrzenie bohaterki skierowane na odbiorcę jest stanowcze, a twarz pozbawiona jest uśmiechu.

Postać ubrana jest w ciemną suknię utworzoną z kilku warstw. Zewnętrzna ma granatowy, prawie czarny kolor i przypomina płaszcz. Jej krótkie rękawy odsłaniają długie, dopasowane rękawy białej koszuli. Krótkie rękawy sukni zdobią złote obszycia. Pod warstwą przypominającą płaszcz znajduje się druga, ciemnozielona warstwa o białych przeszyciach. Widoczny jest tylko fragment dekoltu. Dekolt jest kwadratowy, zakończony koronką. Do wewnętrznej warstwy sukni przymocowana jest kryza. Kryza to rodzaj kołnierza wykonanego z cienkiej tkaniny. Jest okrągły, plisowany lub marszczony. Zazwyczaj obszyty jest koronką. Kołnierz Judyty jest wysoki i biały, okalający twarz. Kołnierz sięga aż do uszu i jest zakończony koronką. Na szyi Judyty widnieje podwójny naszyjnik z pereł oraz długi, podwójny złoty łańcuch opadający na przód sukni.

W mocno zaciśniętej prawej dłoni Judyta trzyma szablę ze złotą rękojeścią. Ręka zgięta jest w łokciu o oparta pięścią o blat znajdujący się na dole. Na ostrzu szabli widoczne są ślady krwi. Palec wskazujący zdobi złoty pierścionek z czerwonym i białym kamieniem, a serdeczny mniejszy pierścionek z czerwonym oczkiem. 

Lewa ręka uniesiona jest w prawo. Judyta trzyma w niej za włosy odciętą głowę Holofernesa, którą opiera na blacie. Głowa jest duża i ciemna. Ma gęste, ciemne włosy i długi zarost. Twarz martwego mężczyzny ma zamknięte oczy, zmarszczone brwi, długi nos i lekko otwarte usta. Cera jest szara, sinawa. Rysy twarzy są napięte, wygięte w bólu.

Na dole, wzdłuż poziomej krawędzi obrazu, znajduje się krawędź blatu lub parapetu. Ma szaro-zielony kolor. Na nim kobieta opiera prawą dłoń oraz uciętą głowę. 

Lavinia Fontana była córką i uczennicą Prospera Fontany, manierystycznego malarza bolońskiego. Początkowo pracowała w rodzinnym mieście, a w 1603 przeniosła się do Rzymu, gdzie zaprosił ją papież Klemens VIII. Była pierwszą kobietą-artystką znaną szeroko zarówno we Włoszech, jak i za granicą. Wykonywała sceny religijne, ale najciekawszą część jej twórczości stanowią portrety. Obraz krakowski, który został przypisany Lavinii Fontanie na podstawie stylistycznych podobieństw, jest połączeniem wyobrażenia biblijnej bohaterki Judyty z portretem malarki. Jak się wydaje, twarz Judyty nosi cechy autoportretu artystki, która w wielu innych przedstawieniach o charakterze religijno-historycznym przydawała bohaterkom swoją charakterystyczną pociągłą twarz z długim nosem. 

Audiodeskrypcja: Emilia Szymańska
Konsultacja: Adrian Wyka
Konsultacja merytoryczna: Miłosz Kargol