Obraz namalowany w pozycji pionowej przedstawia Piłata umywającego ręce. Scena jest wielopostaciowa, składa się z ośmiu mężczyzn. Scena odbywa się w obszernej sali w pałacu i podzielona została na dwa plany. Pierwszy plan znajduje się po lewej stronie i złożony jest z pięciu mężczyzn, drugi jest po lewej stronie, złożony z trzech postaci. Światło pada wprost na postacie znajdujące się na pierwszym planie, który kontrastuje ze stonowanymi barwami drugiego planu oraz tła.

 

Grupa pięciu mężczyzn znajduje się po lewej stronie. Na środku, na fotelu z narzuconą czerwoną tkaniną siedzi Piłat. Jest skierowany delikatnie w prawo, odwrócony lewym ramieniem do odbiorcy. Piłat ukazany został jako starszy mężczyzna. Jego głowa uniesiona jest do góry. Nosi na niej szary turban z gemmą. Gemma to niewielki kamień szlachetny lub półszlachetny, który został ozdobiony rzeźbionym wizerunkiem. Na obrazie jest on czerwony, o owalnym kształcie. Zdobi prawą stronę turbanu. Mężczyzna ma okrągłą twarz i krótki, siwy zarost. Jego brwi są zmarszczone, a ciemne oczy skierowane są ku górze. Ubrany jest w długą, ciemną pelerynę. Kołnierz peleryny wykonany został z szarego futra. Peleryna jest długa do ziemi. Spod peleryny wystają złote rękawy z połyskującego materiału oraz ciemne buty. Dłonie mężczyzny są złączone ze sobą i uniesione nad srebrną misą. Misa trzymana jest przez klęczącego przed Piłatem mężczyznę po prawej stronie. Odwrócony jest do widza lewym bokiem. Patrzy wprost na Piłata. Mężczyzna ma czarne włosy do ramion, czarne wąsy i ciemne brwi. Jego usta są delikatnie rozchylone. Ma jasną cerę, jednolicie oświetloną. Przez prawe ramię przepasaną ma białą szatę oraz długą, czerwoną pelerynę. Jego tors jest nagi. Na nogach nosi żółte spodnie i jasne buty. Klęczy na lewym kolanie, obiema rękami trzyma srebrną misę. 

Pomiędzy Piłatem a mężczyzną trzymającym misę stoi kolejny mężczyzna. Stoi za nimi i skierowany jest wprost na widza. Jego głowa zwrócona jest w lewą stronę, ze wzrokiem skierowanym na dłonie. Jest to starszy mężczyzna, łysy. Ma krótki, siwy zarost. 

Trzyma w rękach dzban, którym nalewa wodę do misy. Dzban jest średniej wielkości, w ciemnym kolorze. Ma wydłużoną, wąską szyjkę i uchwyt. Na jego powierzchni znajdują się złote zdobienia. Mężczyzna obejmuje dzban prawym ramieniem. Lewą ręką przytrzymuje przedmiot od góry. Postać mężczyzny jest częściowo zasłonięta przez Piłata oraz mężczyznę trzymającego misę. Ujęty został do ud. Nosi ciemnoniebieską szatę z podwiniętymi do łokci rękawami. 

 

Po lewej stronie, za fotelem, w którym siedzi Piłat, stoi dwóch mężczyzn. Pierwszy z lewej jest zasłonięty przez drugiego mężczyznę. Widoczna jest tylko jego głowa, skierowana wprost na odbiorcę obrazu. Mężczyzna ma gęste, ciemne włosy, których odcień wtapia się w ciemne tło sali. Twarz jest okrągła, oświetlona z lewej strony. Brwi i oczy są ciemnobrązowe. Czubek nosa jest zaokrąglony, a usta zaróżowione, zamknięte. Widoczny jest fragment czerwonego ubrania mężczyzny.

Obok znajduje się kolejny mężczyzna. Zwrócony jest prawym bokiem do odbiorcy. Ma ciemne włosy z zakolami i długie wąsy. Jego twarz jest podłużna, zmarszczona. Wzrok skierowany jest na Piłata. Lewą rękę opiera o oparcie fotela i pochyla się nad Piłatem. Prawą rękę opartą ma na piersi. Nosi szatę z kapturem narzuconym na głowę. Materiał jest ciemnozielony, długi do ziemi. Krawędzie szaty posiadają złote zdobienia. 

W lewym górnym rogu ukośnie wisi ciemna draperia. Po prawej stronie, w tle, znajduje się arkada. Arkada to element architektoniczny składający się z dwóch podpór (kolumn, słupów lub filarów) połączonych u góry łukiem. Na obrazie podpory arkady stanowią kolumny. Pod arkadą widoczny jest fragment błękitnego nieba z białymi chmurami oraz trzy postacie, stanowiące drugi plan kompozycji. Scena ta została namalowana mniej szczegółowo niż pierwszy plan, gdzie dominują intensywne, świetliste barwy. Tutaj kolorystyka jest stonowana i mniej wyrazista. Postacie ukazane są tyłem do widza, do połowy ud. Przedstawiono dwóch żołnierzy wyprowadzających Jezusa, umieszczonego pośrodku. Chrystus ma ciemne, sięgające ramion włosy, koronę cierniową na głowie i jasną szatę przerzuconą przez lewe ramię. W dłoniach trzyma trzcinę. Żołnierz po lewej stronie ma na głowie czarny hełm z białym piórem, ubrany jest w jasnozieloną koszulę przewiązaną w talii oraz pomarańczowe spodnie. W ręku trzyma podłużny drzewiec. Drzewiec to drewniana, podłużna część przedmiotów, służąca do umocowania innych ich części. Drugi żołnierz znajduje się po prawej stronie Jezusa. Ma głowę skierowaną w lewą stronę, ukazując ciemny zarost. Na głowie ma czarny hełm z białym piórem. Ubrany jest w czarną koszulę i spodnie. Trzyma w rękach podłużny drzewiec, który wychodzi poza kadr obrazu. 

 

Jan Harmensz van Bijlert był artystą, który często w swojej twórczości wykorzystywał tematy religijne. W obrazie Piłat umywający ręce artysta podjął biblijny temat sądu nad Jezusem. Istotne znaczenie w tym obrazie ma jego kompozycja, która intuicyjnie najpierw prowadzi wzrok widza na Piłata oraz zgromadzonych wokół niego postaci, a dopiero później na wyprowadzanego z pałacu Jezusa. Według niektórych interpretacji postać znajdująca się po lewej stronie obrazu, patrząca na widza, może być utożsamiana z autoportretem samego artysty. 

 

Audiodeskrypcja: Emilia Szymańska
Konsultacja: Adrian Wyka
Konsultacja merytoryczna: Miłosz Kargol