Gromadzenie dalekowschodnich zbiorów w Muzeum Narodowym zapoczątkował dar Wiktora Osławskiego z roku 1892 - stanowiły go dwa japońskie wazony ze scenami produkcji jedwabiu. Sztuka Japonii również dzisiaj zajmuje wyjątkową pozycję w kolekcji liczącej ponad 12600 obiektów, które pochodzą również z Chin, Korei, Mongolii, Tybetu, a także, choć w mniejszym zakresie, z Indii i Indonezji.
Największy i najbardziej jednolity zespół stanowi sztuka japońska, w tym zwłaszcza grafika szkoły ukiyo-e (ponad 4600 plansz, ilustrowanych książek i albumów) pochodząca z kolekcji Feliksa Jasieńskiego. Reprezentowani są tu najwięksi mistrzowie barwnego drzeworytu japońskiego od XVII do XIX wieku, m. in.: Suzuki Harunobu, Isoda Koryūsai, Torii Kiyonaga, Kitagawa Utamaro czy Toshūsai Sharaku.

Do znakomitości z kręgu szkoły Utagawa należą: Toyokuni, Kuniyoshi jak również Hiroshige. Na specjalną uwagę zasługuje Katsushika Hokusai, autor między innymi wzorników "Manga - różnorodne szkice", od których Feliks Jasieński zaczerpnął inspiracje do swojego pseudonimu Manggha. Drugim co do wielkości i wartości artystycznej zespołem japoników są militaria, w tym około 50 mieczy (katana, wakizashi, tachi), z których kilka okazów należy do najwyższej klasy artystycznej, podobnie jak zespół hełmów, masek i zbroi. Znaczący jest zbiór ponad 750 jelcy tarczowych tsuba oraz ozdobne części rękojeści miecza.
Na interesującą kolekcję laki japońskiej składają się puzderka na lekarstwa inrō wraz z ozdobnymi guzami netsuke z wieku XVIII-XIX, ponadto różnego typu szkatułki, czarki, stoliki, grzebienie itp. Wśród tkanin japońskich, szczególną uwagę zwraca zespół 30 pasów obi, kimona oraz makaty przeważnie z XVIII i XIX wieku. Zbiór ceramiki japońskiej obejmuje późne dziewiętnastowieczne wyroby, produkowane na eksport dla Europy.

Kolekcję sztuki japońskiej uzupełniają malowidła na jedwabiu i papierze, z których najwcześniejsze pochodzą z XVII wieku. Rzeźbę japońską reprezentują figury bóstw z brązu i drewna, jak również drobna plastyka z kości słoniowej, tzw. netsuke i okimono. Spośród innych wyrobów rzemiosła artystycznego wymienić należy wyroby z emalii komórkowej, artystycznie plecione kosze i instrumenty muzyczne.

W obrębie kolekcji sztuki chińskiej na szczególną uwagę zasługuje liczący ok. 400 obiektów zbiór ceramiki, w tym dar prof. Juliana Nowaka. Są to dzieła powstałe w okresie od dynastii Han do czasów dynastii Qing (II w. p.n.e. - XIX/XX w.). Chińskie tkaniny reprezentują ubiory męskie i kobiece, tzw. emblematy mandarynów, makaty i fragmenty haftów, przeważnie z XVIII i XIX wieku. Niewielki zbiór nefrytów, emalii i rzeźb z kości słoniowej pochodzi z końca panowania dynastii Qing, podobnie kilkanaście sztuk broni drzewcowej i mieczy.

Przed II wojną światową, orientalia z kolekcji Jasieńskiego były kilkakrotnie wystawiane przez Muzeum Narodowe. W roku 1934, w Kamienicy Szołayskich im. Feliksa Jasieńskiego otwarto stałą wystawę jego zbiorów, prezentującą wybraną część dorobku darowanego Muzeum. W czasach powojennych organizowano wystawy krajowe i zagraniczne, m.in. w Niemczech, Japonii, na Węgrzech i w Belgii. Niemal wszystkim wystawom towarzyszyły katalogi autorstwa kustoszy Działu oraz współpracujących z nimi specjalistów. Równolegle z działalnością wystawienniczą prowadzone są wykłady, kwerendy i działalność promująca zbiory dalekowschodnie MNK zarówno w kraju jak i zagranicą.

W roku 2005 zbiory zostały przejęte w depozyt przez Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha (od roku 2008 Muzeum).

Kolekcja jest nadal opracowywana przez kustoszy Muzeum Narodowego w Krakowie i pozostaje pod stałą opieką pracowni konserwatorskich MNK.

opracowanie: Beata Romanowicz, Kustosz Działu Sztuki Dalekiego Wschodu

Kierownik: Beata Romanowicz - tel. +48 12 4335 471
bromanowicz@mnk.pl