Nabór do projektu miał miejsce wiosną 2022. Zadaniem konkursowym było przygotowanie koncepcji kampanii promocyjnej wystawy dzieł Jana Matejki skierowanej do młodzieży w wieku 15–18 lat. Napłynęły niebanalne i różnorodne pomysły: filmy, memy, fotomontaże, hasła, pomysły na gadżety, oryginalne akcje w przestrzeni wystawy czy miasta. Zwycięskie zostały lub dopiero zostaną wspólnie wcielone w życie.

I miejsce w naborze zdobyła młodzież z VI LO im. Adama Mickiewicza w Krakowie, stając się naszą pierwszą grupą projektową.
Przez cały rok szkolny 2022/2023 uczennice i uczniowie towarzyszyli powstawaniu nowej wystawy czasowej „Matejko. Malarz i historia”, która została otwarta w Gmachu Głównym MNK w czerwcu 2023.
Poznawali kulisy pracy różnych jednostek muzeum, pracowników i pracowniczki oraz ich zadania, odwiedzali mniej lub bardziej sekretne miejsca. Zajrzeli do pracowni konserwatorskich i pracowni fotograficznej, dowiedzieli się, czym zajmuje się Dział Marketingu, a czym koordynatorka projektu wystawowego, dyskutowali z kuratorem i dawali wskazówki dotyczące przestrzeni aranżacyjnej. Angażowali się także bezpośrednio we współtworzenie oferty MNK, organizując i prowadząc performans dla publiczności w weekend otwarcia wystawy. Podczas niego w nietypowy sposób uczcili urodziny samego Jana Matejki.

Co o projekcie pisali lub mówili uczestnicy i uczestniczki na koniec? Cytujemy:
• “Była to forma zabawy, a wyszło z tego coś naprawdę niesamowitego i jestem bardzo wdzięczna za te wszystkie doświadczenia”.
• “To, co najbardziej doceniłam w tym projekcie, to jak bardzo zostaliśmy zaangażowani my jako młodzież”
• “Miałem okazję zajrzeć do takiego ukrytego dla typowego człowieka świata, jakim są kulisy muzeum i wiele się dowiedziałem o wystawach, o obrazach, o samej pracy w muzeum”
• “Dziękuję za ten projekt i możliwość poznania muzeum od środka. Na górze róże, na dole muzeum, Jan Matejko leży w mauzoleum”
• “Możliwość zorganizowania performansu była świetna”
• “Widzimy się na rozmowie o pracę”

Jak wspominamy go my?
Współpraca z młodzieżą z VI LO była przyjemnością! Pokazała z całą wyrazistością, że warto dawać młodym ludziom możliwość partycypacji w naszych działaniach i obserwowania muzeum „od środka” – ich spostrzeżenia, pomysły i spojrzenie były dla nas bardzo wartościowe. Pomogły zobaczyć niektóre sprawy z innej perspektywy i z cennym dystansem. Było odświeżająco i zabawnie – i pomyśleć, że to wszystko zainspirował Jan Matejko :)

Po naszej współpracy został jeszcze jeden namacalny ślad – w przestrzeni wystawy „Matejko. Malarz i historia” można obejrzeć film „Młody Matejko”, który młodzież przygotowała jako pracę konkursową w naborze do projektu. Zobaczymy na nim nie tylko początkującego malarza na wędrówce ulicami współczesnego Krakowa, ale również… konfrontację Artysty z pracownikiem Muzeum. To trzeba zobaczyć! :)

Niezapomnianymi uczestniczkami i uczestnikami projektu byli: Alicja Drożdż, Amelia Wójcik, Daria Wolanin, Daria Ivanchenko, Jagoda Skotnicka, Krystian Szadziński, Maciej Nowakowski, Zuzanna Jędrychowska, Maja Pogwizd, Malwina Miąsik, Natasza Kamińska, Zofia Rumińska i opiekunka grupy, p. Izabela Żelazna.

****************************
Latem i jesienią 2023 współpracowaliśmy z grupą młodzieży z II LO im. króla Jana Sobieskiego w Krakowie, która zajęła II miejsce w konkursowym naborze do projektu. Razem zrealizowaliśmy uczniowski pomysł na upowszechnianie debat oksfordzkich w szkołach średnich. Efektem było wydarzenie, które młodzież przygotowała i poprowadziła podczas V edycji Dni Otwartych dla Nauczycielek i Nauczycieli we wrześniu 2023: „Dajmy uczniom i uczennicom głos, czyli jak poprowadzić debaty oksfordzkie w szkołach”.

Podczas tego jedynego w swoim rodzaju szkolenia uczniowie nie tylko odkryli przed publicznością wszystkie tajniki tej metody, a zarazem sztuki, ale też poprowadzili na żywo pokazową debatę inspirowaną wystawą „Matejko. Malarz i historia” skoncentrowaną na temacie twórczości malarza używanej do tworzenia memów. Opowiedzieli, jakie wartości widzą w debatach oksfordzkich i co mają one wspólnego z muzeami, a także rzucili wyzwanie – zorganizowanie debaty w swojej szkole.
Jednym z materiałów szkoleniowych był przygotowany przez licealistów film, który zamieszczamy po prawej stronie. W galerii zdjęć można również obejrzeć memy autorstwa młodzieży :)

Wszystko to mogło się wydarzyć dzięki temu, że współpracowali z nami: Zuzanna Kaczor, Natalia Kawa, Hanna Kwapień, Martyna Mazurek, Wiktoria Strużycka, Sara Piszczek, Martyna Teodorowicz-Wilga, Jędrzej Ziębicki i opiekunka grupy, p. Agata Reichert.
Udział w debacie wzięli ponadto członkowie Szkolnego Koła Debat II LO: Łukasz Górak, Marysia Skowronek, Lena Mosio, Adam Wilk i Weronika Sęk.
Współpraca ze strony Działu Edukacji MNK: Marta Wojtyś-Kipiel.


****************************
W ostatnim etapie trwania projektu, jesienią 2023 roku współpracowaliśmy z wyróżnionymi w naborze do projektu uczennicami i uczniami z XIV LO im. Mikołaja Kopernika w Krakowie.

Ponieważ przygotowując się do wzięcia udziału w naszym konkursie młodzież przeprowadziła w swojej szkole ankietę ze znajomości dzieł Jana Matejki, zaproponowaliśmy im wykonanie podobnego działania, lecz w nieco rozbudowanej formie. Zadanie polegało na opracowaniu treści i przygotowanie formularza ankiety, a następnie samodzielne przeprowadzenie jej wśród publiczności muzealnej podczas Weekendu Wolnych Duchów 11 i 12 listopada 2023 roku.

Ankieta pt. „Młodzież pyta” dotyczyła twórczości Jana Matejki oraz uczuć, emocji i skojarzeń jakie budzą jego dzieła. Znalazły się w niej jednak także pytania o uniwersalizm podejmowanych przez artystę tematów, a także o wartości z którymi identyfikuje się współczesne społeczeństwo.  Doskonałym kontekstem do przeprowadzenia ankiety był jeden z tematów przewodnich weekendu, czyli Święto Odzyskania Niepodległości.

Uczennice i uczniowie dokonali również podsumowania ankiety, w którym znalazły się jej wyniki oraz wyciągnięte przez badających wnioski - zachęcamy do zapoznania się! Raport można znaleźć pod tekstem.

Naszymi współpracownikami i współpracowniczkami, niestrudzonymi badaczami publiczności muzealnej byli: Oleh Korkunda, Natalia Kupiec, Kamila Polkina, Dariia Trachuk, Maja Szczygieł, Gabriela Wojnar i opiekunka grupy, p. Małgorzata Sypniewska.



Koncepcja i koordynacja projektu oraz przeżycie tej przygody razem z uczestniczkami i uczestnikami: Jagoda Gumińska-Oleksy, Aleksandra Jaremko

RAPORT. Wnioski z akcji ankietowania publiczności "Młodzież pyta"