Zbrojownia Czartoryskich na nowo opowiedziana

13 listopada tego roku minie równo sto pięćdziesiąt lat od momentu podpisania przez władze gminne Krakowa i księcia Władysława Czartoryskiego uroczystego aktu odstąpienia na cele muzealno-biblioteczne budynku dawnego arsenału miejskiego. Ta symboliczna data stanowi jedną z cezur czasowych początku istnienia Muzeum Książąt Czartoryskich. Pierwszą, prowizoryczną ekspozycję otwarto dwa lata później w zakupionym przez Władysława, usytuowanym obok budynku popijarskim, który z racji wcześniejszego przeznaczenia, nazwano Klasztorkiem. Nowa wystawa, pomieszczona w zaledwie trzech niewielkich salach pierwszego piętra, została w całości wypełniona dawnymi militariami, które jako pierwsze spośród całości rozmaitych zbiorów książęcych rzetelnie opisano i skatalogowano. Ową przestrzeń już na stałe zarezerwowano dla zabytków dawnego uzbrojenia, przez co niemal nieprzerwanie od półtora wieku z powodzeniem spełnia swoją, wyznaczoną przez założyciela, funkcję. Niewielki, lecz cenny zasób Zbrojowni, szczęśliwie dla nas, przetrwał kolejne burze dziejowe bez znaczniejszego uszczerbku, a zachowane do dziś stosunkowo licznie materiały źródłowe pozwalają na przebadanie losów kolekcji, jak również założeń i metod jej prezentacji w poprzednich stuleciach. Dało to asumpt do reinterpretacji dotychczasowego stanu wiedzy nad zbiorem i w konsekwencji nowego urządzenia przestrzeni, która w założeniu respektuje tradycyjną, starożytniczą narrację, lecz wprowadza zarazem dodatkowe, niepodejmowane dotąd wątki, odpowiadające współczesnym wymogom wystawienniczym. Podczas wykładu omówione zostaną dzieje Zbrojowni Muzeum Książąt Czartoryskich oraz koncepcje jej obecnej aranżacji, prezentowanej publiczności od czerwca 2023 roku.


dr Mateusz Chramiec – historyk sztuki, członek Stowarzyszenia Miłośników Dawnej Broni i Barwy, adiunkt w dziale zbiorów Muzeum Książąt Czartoryskich, wykładowca Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, współtwórca otwartej w roku 2023 ekspozycji w Klasztorku Muzeum Czartoryskich. Swoje zainteresowania skupia wokół militariów historycznych, szczególnie w aspekcie kolekcjonerskim i muzealnym.