{baseAction::__('GO_TO_CONTENT')}
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo
Różnimy się w wierze 07.01-03.05.2015 Różnimy się w wierze

DOWODY KOEGZYSTENCJI WIELORELIGIJNEJ NA ZIEMIACH RZECZYPOSPOLITEJ W STARODRUKACH ZE ZBIORÓW MNK
Na wystawie prezentujemy unikatowe druki religijne oraz dawne mapy ziem Rzeczypospolitej.

Ekspozycja rozmieszczona została w dwóch salach. W Sali Bibliotecznej zwiedzający mogą zapoznać się z 58 drukami z okresu od XV do XVIII wieku. To teksty liturgiczne, traktaty teologiczne, polemiki religijne, zbiory kazań i pieśni kościelnych oraz katechizmy i modlitewniki różnych wyznań: katolickie, protestanckie, prawosławne i unickie. Nie zabrakło tu spuścizny religijnej judaizmu oraz – w mniejszym zakresie – islamu. Do najcenniejszych zabytków należy Biblia protestancka w języku polskim, zwana Biblią Radziwiłłowską lub  brzeską, wydrukowana w Brześciu Litewskim w 1563 roku nakładem księcia Mikołaja Radziwiłła Czarnego. Jest drugim tłumaczeniem Pisma Świętego na język polski po słynnym katolickim przekładzie Jana Leopolity z roku 1561. Na uwagę zasługuje także "Katechizm" Walentego Kuczborskiego z roku 1568. Jego oryginał ukazał się po łacinie w Rzymie w roku 1566 i stanowił kompendium prawd wiary katolickiej, opracowane w reakcji na rozszerzający się w Europie protestantyzm. Polacy mogli czytać jego tłumaczenie już po dwóch latach.


W Gabinecie Kartograficznym można zobaczyć 23 przykłady przepięknych dawnych map i atlasów (XVI-XX w.). Jedną z cenniejszych jest mapa Feliksa Nagrajkowskiego, ukazująca położenie klasztorów O.O. Bernardynów prowincji wielkopolskiej ze spisem prowincjałów. Kunsztowny miedzioryt pochodzi z roku 1821. Interesująca dla widzów z Małopolski będzie z pewnością mapa województwa krakowskiego w okresie Sejmu Wielkiego, przygotowana przez Karola Buczka i wydana w 1930 roku. Przedstawia m. in. granice majątków duchowieństwa świeckiego i zakonnego na tym terenie. Oznaczono na niej kościoły, kaplice i klasztory z podziałem na męskie i żeńskie oraz adnotacją czy dana budowla jest drewniana, czy murowana.

Wystawy cennych starodruków i kartografii z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie – liczącej około 36 tysięcy woluminów – urządzane są cyklicznie w Oddziale MNK Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego, w jego doskonale zachowanej prywatnej bibliotece. Ten numizmatyk i kolekcjoner był twórcą prywatnego muzeum, które po jego śmierci decyzją wdowy Elżbiety z Meyendorffów i synów: Karola i Jerzego Czapskich zostało wraz z kolekcją przekazane Muzeum Narodowemu w Krakowie.


- Cykliczne prezentacje starodruków, często unikatowych w zbiorach polskich, staramy się układać w oparciu o ich intrygującą tematykę ¬- mówi kurator wystawy Iwona Długopolska, kustosz w Dziale Starych Druków, Rękopisów i Kartografii MNK. - Po ekspozycji "Mars krwawy. Starodruki militarne w zbiorach MNK", na której widzowie mogli oglądać m.in. dawne kroniki z opisami bitew czy przedstawienia scen batalistycznych, przygotowaliśmy wystawę opowiadającą o kilkuwiekowym współistnieniu obywateli różnych wyznań, kultur i tradycji na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Kurator wystawy: Iwona Długopolska - kustosz w Dziale Starych Druków, Rękopisów i Kartografii MNK.

Autor: M.B.

Muzeum  im. Emeryka Hutten-Czapskiego

ul. Piłsudskiego 12, 31-109 Kraków I piętro
  • poniedziałek: nieczynne
  • wtorek: 10.00-18.00
  • środa-niedziela: 10.00-16.00
Dysputa kaznodziei chrześcijańskiego z pięcioma muzułmanami. Drzeworyt na karcie tytułowej z: Riccoldus Florentinus, Improbatio alcorani. Sevilla, 1500.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Karta z Triodi Cvetnej, jednej z pierwszych drukowanych liturgicznych ksiąg prawosławnych z ok. 1491 r., z krakowskiej oficyny Szwajpolta Fiola.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Karta tytułowa Biblii protestanckiej w języku polskim zwanej Radziwiłłowską lub Brzeską wydrukowanej w Brześciu Litewskim w 1563 r. nakładem i staraniem Mikołaja Radziwiłła Czarnego
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Alegoryczne przedstawienie świętych sakramentów jako Drzewa Krzyża. Drzeworyt z: Walenty Kuczborski, Katechizm, Kraków 1568 r.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Postylla Grzegorza z Żarnowca (Kraków, po 1580), jedno z najwybitniejszych dzieł polskiej literatury kalwińskiej XVI w. Tytuł w ozdobnej drzeworytnicznej ramce.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Chrzest Jezusa. Drzeworyt z: Grzegorz z Żarnowca, Postylle, Część Wthora, […]. [Kraków, po 1580].
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Karta tytułowa pierwszej pełnej edycji Biblii w języku starocerkiewnosłowiańskim wydrukowanej w Ostrogu w 1581 r. przez Iwana Fedorowicza, z inicjatywy i kosztem kniazia Konstantego Wasyla Ostrogskiego.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne
Karta tytułowa najstarszej protestanckiej Postylli w języku litewskim, opublikowanej przez Jana Bretkuna w 1591 r. w Królewcu.
Dawne mapy ziem Rzeczypospolitej i unikatowe druki religijne