Rodin / Dunikowski. Kobieta w polu widzenia
08.10.2016-15.01.2017Wystawa, którą prezentujemy w Kamienicy Szołayskich jest próbą konfrontacji dzieł dwóch wybitnych osobowości: mistrza rzeźby francuskiej Augusta Rodina i polskiego artysty Xawerego Dunikowskiego. Pokazujemy 76 obiektów: obrazów, rzeźb i rysunków, których tematem jest kobieta. Aż 30 dzieł zostało przywiezionych z Musée Rodin w Paryżu.
Twórczość Auguste’a Rodina (1840–1917) wprowadziła rozważania o rzeźbie w inny wymiar i nową epokę. Rzeźbiarz, wykorzystując dobrą znajomość anatomii i wiedzę z zakresu psychologii, posiadł umiejętność wyrażania różnorodnych emocji, duszy człowieka. Ciało, jak uważał, jego dynamika, ułożenie i napięcie, ujawnia stany emocjonalne. To podejście było przełomowe w historii rzeźby i w ogromnym stopniu oddzielało od poprzedniej epoki. Xawery Dunikowski (1875–1964) twierdził, że "dopiero Rodin odkrył Francuzom naturę, ukazał stosunek do bytu. W jego rzeźbach jest życie". We wczesnych pracach Dunikowskiego widoczne jest „zapatrzenie” na dorobek francuskiego mistrza. Choć sam artysta nigdy nie przyznał się do inspiracji jego pracami, to cenił je wysoko: "Dla mnie największym rzeźbiarzem współczesności był Auguste Rodin. Stworzył syntezę myślenia figuratywnego i przestrzennego, sztuki starożytnej i Michała Anioła, impresjonistycznego tchnienia i realistycznego uwiązania człowieka do ziemi".
Dunikowski, młodszy o pokolenie, kształtował się w orbicie Rodina. Konstanty Laszczka, jego nauczyciel w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a zarazem wielbiciel Rodina, zapoznał go ze sztuką francuskiego rzeźbiarza. Gdy w roku 1914 Dunikowski przybył do Paryża, zapewne wielokrotnie miał możliwość zetknąć się z twórczością Rodina. Natomiast nie znamy żadnych dokumentów, wspomnień, które potwierdziłyby, że artysta, mieszkając w stolicy Francji, poznał Rodina osobiście. Wydaje się to jednak bardzo prawdopodobne.
Wpływ Rodina na Dunikowskiego jest oczywisty, ale polski twórca nie naśladuje maniery Rodinowskiej, a korzysta z jego osiągnięć, rozwijając własną osobowość artystyczną. Dunikowskiego i Rodina dzieliła więcej niż epoka. Mimo to możemy dostrzec wiele podobieństw w ich życiu, podobny stosunek do własnej twórczości, kształtujący podejście do samego siebie, narcystyczne zapatrzenie we własne potrzeby i aspiracje. Obaj mieli poczucie wyjątkowości swojego talentu i osoby, a twórczość pojmowali jako misję, rodzaj powołania i kapłaństwa. Według Rodina "sztuka jest rodzajem religii".
W twórczości Rodina i Dunikowskiego najczęściej przedstawianą figurą jest postać kobiety. U obu sposób patrzenia na kobietę, ujmowanie gestów, emocji i wybór tematów mają wiele punktów zbieżnych. Rodin zachwycał się kobietami jako doskonałymi formami natury i często dążył do ujawnienia ich pierwotnej, erotycznej siły. Dunikowski, bliższy naturalizmowi i symbolizmowi, rzeźbił ucieleśnione w kobietach siły natury. W portretach oficjalnych, zazwyczaj wykonanych na zamówienie, czy intymnych – osób bliskich im emocjonalnie – wyraźnie widać, że dla obu artystów największą inspiracją w ich sztuce była kobieta.
Kurator: Ewa Ziembińska
Spoty do wystawy "Rodin / Dunikowski. Kobieta w polu widzenia" prezentowane będą podczas wybranych pokazów cyklu "Wystawa" na ekranie w kinie Kijów.Centrum.
MNK Szołayscy
pl. Szczepański 9, 31-011 Kraków- środa - niedziela: 10.00-16.00
- poniedziałek: nieczynne
- wtorek: 10.00-18.00
brąz, (odlew ok. 1916)
27,2 × 21 × 21,5
sygn. na podstawie, po lewo: A. Rodin
dar artysty
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Christian Baraja)
brąz, (odlew ok. 1952)
172,2 × 52 × 64,5
sygn. na podstawie, po prawo: A. Rodin
zakup w 1968
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Christian Baraja)
brąz, (odlew 1983)
82 × 32,5 × 34,5
sygn. na lewej stronie wzniesienia: A. Rodin
Musée Rodin, Paryż
© agence photographique du musee Rodin - Pauline Hisbacq
gips patynowany
31,7 × 28,6 × 21,2
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Christian Baraja)
(odlew 1919)
brąz
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Christian Baraja)
marmur
90,3 × 57 × 46,5
dar artysty
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Herve Lewandowski)
brąz, sygn. na podstawie, z przodu: A. Rodin
dar Eugène’a Rudiera z 1957
Musée Rodin, Paryż
gips patynowany
39,4 × 37,5 × 25,5
sygn. pod lewą ręką matki: A. Rodin
napis z przodu postumentu: 1ère EPREUVE [1. próba]
Musée Rodin, Paryż
© agence photographique du musee Rodin - Jerome Manoukian
gips malowany
40,4 × 24,5 × 28,3
sygn. z przodu: Camille Claudel
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Christian Baraja)
kredka grafitowa i akwarela na papierze kremowym
32,4 × 24,9
sygn. po prawej na dole: table-porphyre
dar artysty
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Jean de Calan)
kredka grafitowa i akwarela na papierze kremowym
32,7 × 25,5
dar artysty
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Jean de Calan)
kredka grafitowa, akwarela na papierze kremowym z filigranem
32,5 × 50,2
Musée Rodin, Paryż
© musee Rodin (photo Jean de Calan)
gips
38,2 × 68 × 51,4
Musée Rodin, Paryż
© agence photographique du musee Rodin - Jerome Manoukian
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
drewno polichromowane
243 × 170 × 80
dar artysty
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
brąz patynowany
48 × 31,5 × 30
dar artysty
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
drewno
200,5 × 57 × 78,5
sygn. po lewej na dole: XDunikowski;
powyżej gwiazda sześcioramienna z literami WW
dar Antoniego Cierplikowskiego
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
drewno polichromowane
sygn. z tyłu na dole: Xawery Dunikowski / MCMXXVII; powyżej zatarta gwiazda sześcioramienna w MNW od 1939
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
drewno złocone
sygn. z lewej strony na boku na dole: Xawery Dunikowski; powyżej gwiazda sześcioramienna z literami WW
dar artysty
wł. Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
cement
55 × 34 × 37
dar Marii Xawery Dunikowskiej
Muzeum Narodowe w Warszawie
fot. Ernest Wińczyk
Od prawej: Andrzej Betlej - dyrektor MNK, Ewa Ziembińska - kuratorka wystawy z MNW, Agnieszka Morawińska - dyrektor MNW, Andrzej Szczerski - wicedyrektor ds. naukowych MNK / fot. Mirosław Żak - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Mirosław Żak - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Mirosław Żak - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Mirosław Żak - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK
/ fot. Karol Kowalik - Pracownia Fotograficzna MNK