Idź do treści strony
Dostępny dla niepełnosprawnych wzrokowo Przewijak Kawiarnia Dostępny dla niepełnosprawnych słuchowo facebook flickr googleplus instagram pinterest searchsearch twitterwifi Zakaz fotografowania youtube wheelchair Listgridheart LOGO kir Calendar Calendar Calendar Logo
W służbie publicznej. XIX-wieczny mundur urzędniczy ze zbiorów MNK 05.10.2012-17.05.2013 W służbie publicznej. XIX-wieczny mundur urzędniczy ze zbiorów MNK

Czasowa ekspozycja prezentowana w Galerii „Broń i Barwa w Polsce” objęła przykłady umundurowania urzędniczego z XIX wieku pochodzące z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie oraz depozytu Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Zaprezentowane zostały przykłady ubiorów najwyższych władz Królestwa Kongresowego i Rzeczpospolitej Krakowskiej. Wyeksponowano także niezwykle rzadki frak szambelański oraz mundur Stanów Galicyjskich. Bogato zdobionym frakom i kapeluszom towarzyszy przyboczna broń biała, przedmioty codziennego użytku oraz odznaczenia.

W ekspozycji zaprezentowano unikalny mundur szambelański księcia warszawskiego Fryderyka Augusta z ok. 1810 roku. Należał on do Franciszka Paszkowskiego (1788–1856), który w 1807 roku został fligeladiutantem Fryderyka Augusta. Niezwykłym bogactwem haftów odznaczają się wyeksponowane dwa fraki senatorów Królestwa Kongresowego należące do Ignacego Miączyńskiego (1767–1840), który w okresie powstania listopadowego był Marszałkiem Senatu oraz do Piotra Bielińskiego (1754–1829), przewodniczącego Sądu Sejmowego, który wbrew carskim naciskom wydał niskie wyroki w procesie członków Towarzystwa Patriotycznego w 1828 roku.


Bardzo ciekawym zabytkiem ilustrującym krój i barwę mundurów urzędniczych są wydane w 1836 roku ilustrowane przepisy Mundury wszelkich władz Królestwa Polskiego powstałe na podstawie carskiego dekretu. Mundur Stanów Galicyjskich był połączeniem munduru urzędniczego z wojskowym. Jak można było przeczytać w pracy Bronisława Łozińskiego z 1905 roku, Galicyjski Sejm Stanowy (1817–1845), był to "Frak granatowy z szkarłatnymi kołnierzem i wyłogami: krój i kształt mundurów oficerskich, tj. z jednym rzędem guzików (...) epolety według upodobania złote, a na nich herb galicyjski wypukle haftowany: guziki żółte z herbem galicyjskim: kapelusz trójgraniasty ze złotą szlifą i żółtym guzikiem; szpada z rękojeścią srebrną...". Na wystawie przedstawiony był dokładnie taki jak w opisie frak mundurowy, złożony w darze przez Marię Horodyńską w 1928 roku. Pokazano również unikatowe mundury najwyższych władz Rzeczpospolitej Krakowskiej - mundur Prezesa Senatu Rządzącego Wolnego Miasta Krakowa należący do Józefa Hallera (1783–1850) oraz frak mundurowy Radcy Trybunału.

Uzupełnieniem ekspozycji były XIX-wieczne grafiki i akwarele, pośród których obejrzeć można było portret Piotra Bielińskiego ubranego w prezentowany na wystawie frak.

Autor: oprac. Piotr Wilkosz

MNK Gmach Główny

al. 3 Maja 1, 30-062 Kraków
  • poniedziałek: nieczynne
  • wtorek - niedziela: 10.00-18.00
Kontynuując przeglądanie tej strony, akceptujesz pliki cookies. Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się w naszej Polityce Prywatności
Akceptuję