W ramach cyklu "Galeria Żywa" Muzeum Narodowe w Krakowie zaprezentowało wystawę prac malarskich, rzeźbiarskich i rysunkowych Andrzeja Strumiłły. Ten wszechstronny artysta jest malarzem, grafikiem, rzeźbiarzem, fotografem, ilustratorem książek, scenografem, autorem książek o przyrodzie i kulturze, poetą i podróżnikiem.

Urodził się w 1927 roku w Wilnie. Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi pod kierunkiem Władysława Strzemińskiego i na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod okiem m.in. Eugeniusza Eibischa i Adama Marczyńskiego. Zadebiutował w 1954 r. w Pekinie na wystawie w ramach wymiany kulturalnej.

Ogromny wpływ na jego twórczość miały nie tylko doświadczenia awangardy Władysława Strzemińskiego podczas studiów w Łodzi, czy kolorystów z krakowskiej ASP, ale pierwsza podróż na Daleki Wschód i kolejne, które trudno zliczyć m.in. po krajach azjatyckich, Europie i Stanach Zjednoczonych. Przez kilka lat pełnił też funkcję kierownika pracowni graficznej przy Sekretariacie Generalnym ONZ. - Nepal, Indie, Japonia, Tajlandia, wojenny Wietnam, Mongolia, Chiny, Syria, Turcja, Syberia i Kaukaz.

"Przemierzałem te kraje wielokrotnie. Rysowałem, fotografowałem, pisałem. Bardzo interesowały mnie tradycje sztuki i kanony piękna wyrosłe z ducha Azji. Wiele z tego przeniknęło do mojej twórczości. Z czasem, a były to dziesięciolecia, zdałem sobie sprawę, że Azja uczyniła mnie innym człowiekiem" – wspomina Strumiłło.

Po kilkunastu latach spędzonych na dalekich podróżach artysta powrócił do Polski, gdzie został zatrudniony na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Objął tam stanowisko profesora kontraktowego i przez trzy lata prowadził pracownię dyplomową.

Andrzej Strumiłło wystawiał swoje prace na całym świecie. Wydał i zilustrował cztery tomy własnych poezji oraz stworzył m.in. ilustracje do "Wierszy Ostatnich" Czesława Miłosza. Wraz z Miłoszem i Tomasem Venclovą był pomysłodawcą stworzenia "Księgi Wielkiego Księstwa Litewskiego", która została wydana w 2009 przez fundację "Pogranicze". W 2011 r. zostało wydane dzieło Andrzeja Strumiłły pt. "Summa", będące próbą podsumowania własnego dorobku twórczego. Artysta ma na swoim koncie wiele nagród państwowych, odznaczeń i orderów oraz tytuły Honorowego Obywatela Miasta Suwałk i Ambasadora Kultury Podlasia. Otrzymał również złoty medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

Na wystawie w Muzeum Narodowym w Krakowie zobaczyć można było m.in. sześć obrazów olejnych tego artysty pochodzących ze zbiorów MNK, dwie kamienne rzeźby oraz "Dziennik A-4", składający się ze 140 kart będących plastyczno-poetycką refleksją artysty nad rzeczywistością. Karty dziennika powstawały przez wiele lat (od 1975 do 2013 roku włącznie) i wykonane są w technice rysunkowej oraz kolażu. Najstarszy z prezentowanych obrazów, w stylu socrealistycznym, to "Głowa murarza" z 1954 r. Ponadto prezentowane były dzieła pochodzące z cykli "Psalmy", "Apokalipsa", a wśród nich m.in. "Sąd Ostateczny" i "Krzyż Świętego Andrzeja". Ekspozycja uzupełniona została o film biograficzny opowiadający o fascynującym życiu i artystycznych doświadczeniach twórcy.

Kurator: Maria Wójtowicz