Zapraszamy do EUROPEUM na pokaz wizerunku tronującej Matki Boskiej z Dzieciątkiem na kolanach, pochodzący z żywieckiej parafii Narodzenia NMP. Obraz pochodzi z 2 poł. XV w. i reprezentuje małopolskie gotyckie malarstwo tablicowe. Wyobraża Madonnę w typie Maesty, czyli majestatycznie tronującą w otoczeniu aniołów.
Dzieło należy do wyjątkowo rzadkich w Polsce przedstawień tematu niegdyś tak popularnego w średniowiecznym malarstwie.
W przedstawieniu tym, Matka Boska dominuje w kompozycji trzymając małe Dzieciątko. Pomimo hieratyczności i monumentalności okazałego wizerunku, nie jest on pozbawiony znaczeń jak też pewnego specyficznego wdzięku, a nawet liryzmu. Bowiem, w wyrazistym wizerunku, występują też elementy symboliczne, wprowadzone poprzez umieszczenie małego ptaszka przysiadłego na rączce Jezusa oraz rośliny-poziomki, trzymanej przez Marię.
Natomiast, występująca u dołu kompozycji postać klęczącego duchownego, jest efektem ingerencji z XVII w. dokonanej z inicjatywy kanonika Andrzeja Kozatiusa wywodzącego się z Żywca. Zapewne, zakupił on dawny obraz w Krakowie, z myślą o umieszczeniu na nim własnej osoby.
Dzięki wtórnemu "fundatorowi", maryjny wizerunek który z powodu ówczesnych przemalowań nieco różnił się od swego pierwotnego stanu, znalazł się w Żywcu. Dopiero dzisiaj, w wyniku przeprowadzonych prac konserwatorskich, gotycki obraz Marii z Dzieciątkiem prezentuje się w pełnej krasie, ujawniając swe artystyczne walory.
Madonna z poziomką (Matka Boska tronująca z Dzieciątkiem w otoczeniu aniołów, w typie Maesta) Malarz krakowski/ lub małopolski (?), trzecia ćwierć XV wieku
/ fot. Mateusz Szczypiński - Pracownia Fotograficzna MNK
